Jaką dietę wprowadzić po ostrym zapaleniu trzustki? Warto przeczytać, co jeść przy problemach z trzustką. Sprawdź porady naszego dietetyka!
fot. Fotolia
Przeczytaj więcej: Ostre zapalenie trzustki - objawy i leczenie
Dieta po zapaleniu trzustki
Bardzo ważnym czynnikiem w okresie zdrowienia jest odpowiednia dieta. Jej głównym zadaniem jest zapewnienie maksymalnie możliwego spokoju czynnościowego trzustki. Dodatkowo, ma ona być stopniowo rozszerzana, aby z czasem dostarczać niezbędnej ilości składników odżywczych wystarczającej dla pokrycia zapotrzebowania organizmu.
Zobacz: Jak zdiagnozować raka trzustki?
Podstawowe zasady dietetyczne obowiązujące w okresie rekonwalescencji po przebytym ostrym zapaleniu trzustki
- 1. Dieta powinna być łatwostrawna z ograniczoną podażą nierozpuszczalnego błonnika. Warto wybierać młode warzywa i owoce. Najlepiej spożywać je w postaci gotowanej, przetartej, bez skórki i pestek. Grube kasze i makarony należy zastąpić kaszą manną czy też drobnymi makaronami.
- 2. Należy ograniczyć spożycie tłuszczów do ok. 35-40 gramów.
- 3. Nieznacznie należy zmniejszyć ilość dostarczanego białka. Zalecane jego spożycie to
-
ok. 65 gramów.
-
4. Zapotrzebowanie na energię powinno być pokryte przede wszystkim z węglowodanów
-
(podaż ok. 345 gramów).
- 5. Zaleca się spożywanie 5 posiłków w ciągu dnia o małej objętości.
- 6. Z technik kulinarnych zalecane jest gotowanie w wodzie, na parze, duszenie bez wcześniejszego smażenia, pieczenie w specjalnej folii. Zdecydowanie należy wykluczyć smażenie i duszenie z dodatkiem tłuszczu. Zupy i sosy powinno zagęszczać się poprzez przygotowanie zawiesiny z mleka/wody i mąki. Dodatkowo, do sporządzenia zup i sosów należy wykorzystywać wywary warzywne. Zabronione jest stosowanie wywarów z mięsa, kości czy grzybów!
- 7. Przy przygotowywaniu posiłków należy ograniczyć dodatek soli kuchennej. Jako przyprawy można wykorzystywać: tymianek, majeranek, bazylię, koperek, pietruszkę.
- 8. Ograniczeniu podlegają również warzywa wzdymające – przede wszystkim warzywa
- kapustne i strączkowe.
- 9. Przy komponowaniu posiłków należy wybierać produkty chude – chude wędliny, drób, cielęcinę, mięso z królika. Pełnotłuste mleko czy sery powinny być zastąpione ich odłuszczonymi odpowiednikami.
- 10. Warto ograniczyć spożycie mocnej kawy czy herbaty, gdyż napoje te mogą powodować dolegliwości.
- 11. Surowo zabrania się spożywania alkoholu w każdej ilości i pod każdą postacią!
Powyższe zalecenia odnoszą się przede wszystkim do diety stosowanej w pierwszym okresie
rekonwalescencji, czyli w pierwszym miesiącu po przebytym ostrym zapaleniu trzustki. Dieta ta powinna dostarczać ok. 2000 kcal dziennie.
Fot. Fotolia
Dieta po zapaleniu trzustki w kolejnych miesiącach
W kolejnych miesiącach rozszerza się ją poprzez stopniowe zwiększenie spożycia białka i tłuszczów. Do posiłków należy powoli włączać produkty będące źródłem błonnika. Wskazane jest, aby potrawy były wciąż przygotowywane głównie poprzez gotowanie w wodzie i na parze, duszenie oraz pieczenie. Stosowanie smażenia powinno być sporadyczne. Alkohol powinien być wyeliminowany. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek dolegliwości (bóle brzucha, wzdęcia, stolce tłuszczowe) należy powrócić do wcześniejszego okresu diety.
Przykładowy jadłospis po ostrym zapaleniu trzustki:
- śniadanie: kasza manna z odtłuszczonym mlekiem z przetartą brzoskwinią lub bananem
- śniadanie 2: jasne pieczywo z wędliną drobiową, posmarowane cienko masłem, pomidor bez skórki, herbata ziołowa
- obiad: ryż biały z dorszem, z młodymi, przetartymi szparagami w sosie warzywnym, sok owocowy
- podwieczorek: wafle ryżowe z dżemem lub budyń, woda mineralna niegazowana
- kolacja: sałatka z ziemniaków z koperkiem i zielonym ogórkiem, z dodatkiem oliwy z oliwek, słaba czarna herbata.
Ostre zapalenie trzustki (OZT) jest stanem klinicznym, w którym dochodzi do pojawienia się gwałtownego bólu brzucha. Sytuacji tej towarzyszy podwyższenie aktywności osoczowych enzymów trzustkowych w wyniku wystąpienia ostrego procesu zapalnego trzustki. W chorobie tej dochodzi do uszkodzenia trzustki i tkanek jej okalających. W lekkich przypadkach zapalenia, gdy nie występuje martwica narządowa, zmiany patologiczne mają charakter odwracalny.
Przyczyny wystąpienia ostrego zapalenia trzustki
Wśród najczęstszych przyczyn ostrego zapalenia trzustki wymienia się nadużywanie alkoholu oraz kamicę żółciową. Jednak istnieje wiele czynników, które mogą również przyczynić się do wystąpienia OZT i należą do nich:
- urazy
- nowotwory trzustki i dróg żółciowych
- zapalenie pęcherzyka żółciowego
- stosowanie niektórych leków
- choroby autoimmunologiczne
- choroby metaboliczne: hipertriglicerydemia, hiperchylomikronemia, cukrzyca
- choroby wirusowe i bakteryjne
W ok. 10-20% procentach trudno wskazać na przyczynę ostrego zapalenia trzustki.
Objawy ostrego zapalenia trzustki
Jak już podkreśliliśmy, głównym objawem choroby jest wystąpienie nagłego bólu brzucha (w nadbrzuszu i śródbrzuszu). Ponadto pojawiają się:
- nudności wraz z skąpymi, nieprzynoszącymi ulgi wymiotami
- wzdęcia
- wysokie gorączki
- bóle mięśni
Ciężka postać ostrego zapalenia trzustki objawia się dodatkowo w postaci, m.in:
- przyspieszonego tętna
- obniżonego ciśnienia krwi
- przyspieszonego oddechu
- duszności
Bartosz Kulczyński, poradnia dietetyczna Dietactive
