Kryteria nominacji i wybory lauretów Nagrody Nobla są niezwykle długie, bardzo żmudne i jeszcze bardziej rygorystyczne. Jednak nawet to nie przeszkodziło szeregowi Polaków, w tym, by ich osiągnięcia na polu nauki, literatury i polityki zostały zauważony.
Polscy laureaci Nagrody Nobla
Pierwszego Nobla w historii kraju zdobyła kobieta! Maria Skłodowska-Curie aż dwa razy została wyróżniona nagrodą. W 1903 roku Skłodowska dostała Nobla w dziedzinie fizyki za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości, a w 1911 roku - chemii, za odkrycie polonu i radu. Do tej pory Maria Skłodowska-Curie jest jedyną kobietą w historii, która otrzymała Nagrodę dwukrotnie.
Wśród polskich noblistów nie brakuje pisarzy. Pierwszą literacką Nagrodę Nobla wśród Polaków otrzymał Henryk Sienkiewicz w 1905 roku. Jeden z ważniejszych polskich pisarzy przełomu XIX i XX wieku dostał ją za całokształt twórczości.
W 1924 roku kolejna Nagroda Nobla została przyznana Polakowi. Był to Stanisław Reymont, który otrzymał nagrodę za swoją czterotomową epopeję „Chłopi”.
Kolejną literacką Nagrodę Nobla otrzymał Czesław Miłosz w 1980 roku. Najwybitniejszy, choć objęty cenzurą przez władze polski poeta został nagrodzony za całokształt twórczości. Mówiono o nim, że „z bezkompromisową przenikliwością opisuje zagrożoną egzystencję w świecie pełnym silnych konfliktów”.
1983 rok przyniósł pokojową Nagrodę Nobla Lechowi Wałęsie za „determinację w dążeniu do rozwiązania problemów jego kraju poprzez negocjacje i współpracę, bez uciekania się do przemocy”. To pierwsza pokojowa Nagroda przyznana Polakowi.
12 lat później jednak, w 1995 roku pokojowy Nobel znów trafił w ręce Polaka. Był to Józef Rotblat, który został nagrodzony wraz z ruchem Pugwash za działalność na rzecz atomowego rozbrojenia.
Już w 1996 roku Nagrodę Nobla dostała kolejna Polka - była to oczywiście Wisława Szymborska. Poetkę nagrodzono „za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.
Ostatnią (oczywiście póki co) nagrodzoną Polką jest Olga Tokarczuk. Pisarka otrzymała Nagrodę Nobla w 2018 roku za „wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic jako formę życia”. Olga Tokarczuk odebrała Nobla w 2019 roku.
To też może cię zainteresować:
Polacy, którzy zdobyli Oscara. Te filmy warto obejrzeć w mroźny wieczór
Był geniuszem, szalonym naukowcem, a może… plagiatorem? Zobacz nieznane fakty z życia Alberta Einsteina
Te gwiazdy były na szczycie, gdy zmarły. To były ich ostatnie słowa przed śmiercią
