Ciąża może przebiegać książkowo, wyniki - w normie, I USG bez zarzutu, ale na kolejnym okazuje się, że dziecko jest mniejsze, niż przewidują siatki centylowe. Czy to zawsze oznacza hipotrofię płodu?
Czym jest hipotrofia?
W ujeciu medycznym pojęcie hipotrofii lub określenie dziecka hipotrofikiem są używane przy ocenie wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu dziecka oraz oszacowaniu jego wagi poniżej 2500g. Nie zostanie to zdiagnozowane na jednej wizycie i potwierdzone ot tak, po badaniu USG. Wzrost, jak i jego zahamowanie, to proces.
Aby ciąża była określona tym pojęciem, lekarz musi stwierdzić, że z jakiegoś powodu maluch nie rośnie i (lub) jest poniżej 3. centyla biorąc pod uwagę wagę i (lub) długość dziecka.
Aby nie mieć wątpliwości co do podejrzeń, że dziecko jest zbyt małe, należy się upewnić, czy wiek ciąży jest prawidłowo obliczony. Nie, nie chodzi o wyliczenia z ostatniej miesiączki, a o określenie rozwoju (wagi i długości ciemieniowo-siedzeniowej CRL) w I trymestrze ciąży. Nie jest istotny stosunek obwodu klatki piersiowej i głowy, ale obwód samej głowy jest bardzo ważny i ma wpływ na rozwój umysłowy dziecka.
Nikt nie może liczyć wieku ciąży na podstawie pomiarów dziecka np. w 30 tygodniu ciąży kobiety, bo np. jest większe lub mniejsze na dany moment, więc zapewne płód jest starszy lub młodszy!
Hipotrofia płodu - przyczyny
Gdy kobieta słyszy, że dziecko nie rozwija się w jej macicy prawidłowo, czuje się winna. Rozmyśla, czy miała (ma) jakikolwiek wpływ na polepszenie sytuacji i czy np. jeden papieros, kiedy nie wiedziała, że jest w ciąży zaważył na tym, że jej dziecko jest hipotrofikiem. Na wystąpienie hipotrofii mają wpływ:
- choroby serca i układu krążenia matki,
- choroby nerek matki,
- palenie papierosów i alkohol w ciąży,
- różyczka w ciąży,
- cytomegalia w ciąży,
- zaburzenia dopływu krwi do łożyska.
Hipotrofia - zagrożenia
Hipotrofia jest traktowana przez rodziców jak wyrok, ale w nie musi oznaczać fatalnych dla dziecka skutków w przyszłości. Czasem dziecko jest zdrowe, ale malutkie (czynniki genetyczne), płyn owodniowy w normie, pomiary są symetryczne. Konieczne przy postępowaniu jest częste i regularne badanie USG zgodnie z zaleceniami lekarza.
Niekiedy hipotrofia może wiązać się ze źle funkcjonującym, nieodżywiającym prawidłowo dziecko łożyskiem, czyli... maluch jest głodny, niedożywiony, słaby. Takie dziecko mniej się rusza, mniej siusia, gorzej rozwija się jego mózg oraz narządy wewnętrzne.
Brzmi strasznie, ale jeśli hipotrofia tego rodzaju zostaje wykryta np. w 37. tygodniu ciąży, lepiej jest dziecko „wywołać na świat”, niż skazywać na kolejne tygodnie w macicy z niewydolnym łożyskiem.
Jeśli jednak sytuacja zostaje wykryta wcześniej, trudno oszacować szanse dziecka - możliwe, że będzie silne i kilka tygodni wytrzyma w brzuchu matki, ale niekiedy lekarze decydują o przerwaniu ciąży i umieszczeniu dziecka w inkubatorze. Oba scenariusze to wybór między złym a gorszym.
Opieka nad dzieckiem z hipotrofią
- warto udać się do neurologa, który wykona (będzie wykonywać) USG przezciemiączkowe,
- warto skonsultować się z endokrynologiem dziecięcym na wypadek konieczności wdrożenia leczenia dziecka hormonem wzrostu,
- konieczna może być wizyta u gastroenterologa jeśli dziecko nie przybiera na wadze,
- będzie niezbędne dbanie o to, aby dziecko przyjmowało odpowiednią ilość kalorii. Nieodpowiednie odżywianie i niski cukier skutkują uszkodzeniami rozwijającego się mózgu oraz dokładają się do braku wzrostu,
- zapobieganie hipoglikemii, zwł. w nocy oraz gdy dziecko nie je normalnie, jest bardzo aktywne lub znajduje się pod wpływem stresu lub jest chore.
- sumienne podejście do oceny budowy dziecka, rozwoju kostnego, szkieletowego i motoryki,
- dziecko z niedowagą nie może mieć przerw w jedzeniu, max. to 4h; w innych sytuacjach powinna mu być podana kroplówka z glukozą.
Ważne do porodu: Czy każda ciężarna musi wykonać KTG przed terminem porodu?Torba do szpitala - dla mamy i dziecka - co spakować
