Spis treści:
- Co to jest inozynian disodowy?
- Czy inozynian disodowy E631 jest szkodliwy? Przeciwwskzania
- Czy inozynian disodowy jest zdrowy?
- W jakich produktach jest inozynian disodowy?
Co to jest inozynian disodowy?
Inozynian disodowy to wzmacniacz smaku, powszechnie stosowany w przemyśle spożywczym. Oznaczany jest jako dodatek do żywności E631. Inozynian disodowy, w połączeniu z glutaminianem sodu lub guanylanem disodowym, nadaje potrawom ostro-słodki smak, nazywany umami. Żywność z dodatkiem inozynianu disodowego ma bardziej intensywny, wyrazisty smak.
Z czego pozyskuje się inozynian disodowy?
Inozynian disodowy jest produkowany na skalę przemysłową w wyniku fermentacji skrobi z tapioki, w obecności określonych bakterii. Może być również pozyskiwany z produktów odzwierzęcych, głównie z mięsa i ryb. Inozynian disodowy naturalnie występuje też w niektórych produktach fermentowanych, takich jak sosy sojowe czy ekstrakty drożdżowe.
Czy inozynian disodowy jest wegetariański?
Inozynian disodowy pozyskiwany z produktów pochodzenia zwierzęcego nie jest wegański ani wegetariański. Na rynku istnieją jednak warianty inozynianu disodowego produkowane z produktów roślinnych, takich jak drożdże, które mogą być akceptowalne dla wegetarian. Ważne jest sprawdzanie etykiety produktu i ewentualnie zasięgnięcie informacji u producenta, odnośnie tego czy dany inozynian disodowy jest wegetariański.
Inozynian disodowy a glutaminian sodu
Inozynian disodowy sam w sobie nie poprawia smaku potrawy, tylko działa synergicznie z innymi wzmacniaczami smaku. Zazwyczaj stosuje się go w połączeniu z glutaminianem sodu (MSG) lub guanylanem disodowym (E627), aby uzyskać smak umami. Inozynian disodowy połączony w jednym produkcie z glutaminianem sodu zapewnia nawet 20 razy silniejsze doznania smakowe niż sam MSG.
Czy inozynian disodowy E631 jest szkodliwy? Przeciwwskzania
Inozynian disodowy jest ogólnie bezpieczny do spożycia, nawet dla kobiet w ciąży. Został zatwierdzony przez różne organy ds. bezpieczeństwa żywności, w tym amerykańską FDA i Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Do tej pory nie została określona dopuszczalna, dzienna dawka spożycia inozynianu disodowego (ADI). Wynika to przede wszystkim z jego stosunkowo niewielkiej obecności w żywności, co utrudnia określenie dokładnego limitu. Agencje regulacyjne twierdzą, że jeśli inozynian disodowy E631 będzie stosowany zgodnie z dobrymi praktykami produkcyjnymi, to jego spożycie będzie mieściło się w bezpiecznych granicach.
Inozynian disodowy jest niedozwolony w żywności dla noworodków i dzieci. Szczególną ostrożność w spożyciu inozynianu disodowego powinny zachować osoby z dną moczanową i chorobami nerek, ponieważ inozynian disodowy otrzymuje się z puryn. Puryny to naturalnie występujące związki chemiczne, które mogą powodować problemy zdrowotne u osób cierpiących na niektóre schorzenia.
Inozynian disodowy a choroby nerek
Osoby z chorobami nerek powinny uważać na żywność z dodatkiem inozynianu disodowego. Może być on przetwarzany przez organizm w kwas moczowy, który jest usuwany z organizmu przez nerki. W przypadku osób z zaburzeniami nerek (takimi jak przewlekła choroba nerek, nadmiar kwasu moczowego) może stanowić dodatkowe obciążenie dla nerek. Wysokie spożycie puryn (z których powstaje inozynian disodowy) może również prowadzić do powstania kamieni nerkowych, u osób predysponowanych do tej choroby.
Inozynian disodowy a dna moczanowa
Inozynian disodowy może prowadzić do wzrostu poziomu kwasu moczowego we krwi, co może z kolei wywołać ataki dny moczanowej. Chorzy po spożyciu produktów zawierających inozynian disodowy mogą doświadczać nagłego, intensywnego bólu stawów, obrzęku, zaczerwienienia skóry i gorączki. W diecie na dnę moczanową warto unikać spożycia inozynianu disodowego z żywności.
Alergia i nietolerancja a inozynian disodowy
Osoby wrażliwe na glutaminian mogą również reagować na inozynian disodowy ze względu na ich podobne zastosowania w żywności. Powodują one tzw. syndrom chińskiej restauracji. Objawy alergii pokarmowej, które występują po spożyciu inozynianu disodowego, mogą obejmować ból głowy, zaczerwienienie, osłabienie oraz uczucie ucisku lub napięcia twarzy.
Niektóre osoby mogą doświadczać również dyskomfortu trawiennego po spożyciu produktów zawierających inozynian disodowy. Problemy z trawieniem mogą mieć charakter od łagodnego do ciężkiego, w zależności od poziomu wrażliwości danej osoby. Jeśli doświadczasz powyższych objawów alergicznych po spożyciu żywności zawierającej inozynian disodowy, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.
Czy inozynian disodowy jest zdrowy?
Spożywanie inozynianu disodowego okazjonalnie i w małych ilościach, nie będzie miało negatywnego wpływu na zdrowie człowieka. Zgodnie z ogólną zasadą, umiar w spożyciu wszystkich wzmacniany smaku, w tym inozynianu disodowego, jest kluczowy.
Inozynian disodowy, jako wzmacniacz smaku, może poprawiać smak potrawy, co korzystnie wpływa na zwiększenie apetytu u osób starszych i chorych. Z drugiej strony, zwiększony apetyt po spożyciu produktów zawierających inozynian disodowy, nie będzie korzystny dla osób odchudzających się. Jednak dokładny wpływ inozynianu sodowego na osoby z nadwagą i otyłością nie został jeszcze odpowiednio zbadany.
W jakich produktach jest inozynian disodowy?
Inozynian disodowy występuje zwykle w pakowanych i przetworzonych produktach spożywczych, nadając im mięsny, lekko pikantny smak, bez konieczności dodawania prawdziwego mięsa. Oto kilka przykładów produktów, w których może występować inozynian disodowy E631:
- przekąski, takie jak chipsy ziemniaczane,
- mieszanki przyprawowe,
- gotowe sosy,
- makarony i zupy instant,
- warzywa w puszkach,
- niektóre produkty mleczne, takie jak sery topione,
- wyroby piekarnicze np. chleb lub bułki.
Źródła:
Campagnol P.C., Santos B.A., Terra N.N., Pollonio M.A.: Lysine, disodium guanylate and disodium inosinate as flavour enhancers in low-sodium fermented sausages. Meat Science. 2012, 91(3), 334-338.
Vampidis V., Azimonti G., Vastos M., Christensen H., Dusemund B., Kouba M. et al.: Safety and efficacy of IMP (disodium 5’-inosinate) produced by fermentation with Corynebacterium stationis KCCM 80161 for all animal species. EFSA Journal. 2020, 18(5).
Czytaj także:
Czy azotyn sodu (E250) jest szkodliwy i rakotwórczy? „To tylko jeden ze szkodliwych związków występujących w przetworzonym mięsie”Guma guar: co to jest i czy szkodzi?