Nazwa zwyczaju wiąże się z biblijnym Tobiaszem, który unikając zbliżenia ze swoja małżonką w noc poślubną, nie ściągnął na siebie demona Asmodeusza.
W średniowieczu legenda o św. Tobiaszu posłużyła do upowszechnienia wstrzemięźliwości seksualnej przez 3 kolejne noce w celu ofiarowania siebie Chrystusowi, Matce Boskiej i św. Józefowi.
Odpowiednik tobiaszowych nocy spotyka się także w obyczajowości innych kultur: Słowian, Estończyków, Żydów i Hindusów. Było to związane z obawą przed działaniem złych mocy. W Indiach natomiast miało służyć stopniowemu oswojeniu się ze sobą małżonków, którzy nie znali się przed ślubem.