Wespazjan Kochowski - biografa, utwory

Wespazjan Kochowski - biografa, utwory
Kochowski Wespazjan (1633 - 1700)
/ 12.10.2010 11:28
Wespazjan Kochowski - biografa, utwory

Urodzony w ziemi sandomierskiej, nie zdobył głębszego wykształcenia. Okres od Beresteczka aż po koniec potopu szwedzkiego spędził na wojaczce. Potem osiadł na wsi. Pełnił różne urzędy, wreszcie wziął udział w wyprawie wiedeńskiej. 

Jego talent poetycki najpełniej wyraził się w poezji lirycznej. Zgromadził ją w dziele Niepróżnujące próżnowanie (1674), które składa się z dwóch części: Liryka polskie w pięciu księgach i Epigramata polskie w dwóch księgach.

Są tu wiersze  okolicznościowe i panegiryki o tematyce obyczajowej, miłosnej, historycznej i religijnej. Całość stanowi małą encyklopedię życia szlacheckiego. Poeta lubuje się w pointach, dowcipach oraz dziwacznych metaforach. W wierszach miłosnych wprowadza ludową nutę nawiązującą do opisów przyrody.

Pisze wiersze na okoliczność stawiania domu i na rozliczne biesiady, o uroczystych wjazdach powiatowych dostojników i o uciechach myśliwskich. Łączy kult szlachcica z kultem Polaka-katolika.

Ujawnia dewocję połączoną ze znajomością literatury ascetycznej i teologicznej. Wykazuje mistycyzm, skłonność do uznawania bezpośredniej ingerencji boskiej w codzienne zdarzenia, wierzy w znaki i wróżby. Głosi przy tym program nietolerancji, zwalczania arian. 

Zobacz też : Kontrreformacja w Polsce

Drugą ważną dziedziną pisarstwa Kochowskiego jest historia. Jest autorem Roczników opisujących panowanie Jana Kazimierza i Michała Wiśniowieckiego. Oprócz własnych wspomnień przytacza cudze relacje, pamiętniki, akta oraz dokumenty urzędowe.

Panowanie Jana Kazimierza przedstawił jako pasmo nieszczęść narodowych. Epokę, o której pisał, podzielił na siedmioletnie „klimaktery”, zgodnie z wiarą o zmianach w życiu jednostki i państwa występujących co siedem lat.

Zobacz też : Poeci barokowi

Ukoronowaniem jego twórczości jest Psalmodia polska (1693), zbiór 36 psalmów nawiązujących do Psałterza Dawidów, utrzymanych w stylu patetycznym. Jest w nich gorącym obrońcą swobód szlacheckich i wolnej elekcji.

Krytykuje liberum veto i system obrad sejmu. W psalmach osnutych na motywach historycznych do głosu dochodzą uczucia obywatelskie, troska o los ojczyzny, duma z jej przeszłości oraz ze zwycięstw polskiego oręża.

Redakcja poleca

REKLAMA