Pierwsza część egzaminu maturalnego z języka polskiego ma za zadanie sprawdzić rozumienie czytanego tekstu. Uczniowie na podstawie cytowanych fragmentów muszą odpowiedzieć na ok. 12-16 pytań otwartych i/lub zamkniętych.
Nie daj się zaskoczyć
Można przygotować się do czytania ze zrozumieniem, mimo braku znajomości tekstu.
Najważniejsze to nie dać się zaskoczyć – informator maturalny może nie określa dokładnie tematów, które będą poruszane w pierwszej części egzaminu pisemnego, jednak w dużej mierze ogranicza wybór formy fragmentu. Każdy maturzysta powinien pamiętać, że tekst, który posłuży do sprawdzenia rozumienia musi być:
- publicystyczny lub popularnonaukowy,
- przejrzyście skonstruowany,
- napisany staranną polszczyzną,
- nie obrażający uczuć i światopoglądu zdającego,
- współczesny.
Warto również wiedzieć, co dokładnie będą sprawdzały rozwiązywane przez nas ćwiczenia. Pytania testu sprawdzającego rozumienie czytanego tekstu dotyczą trzech poziomów: znaczeniowego, strukturalnego oraz komunikacyjnego. Uczeń powinien zatem rozumieć znaczenia słów, związków frazeologicznych oraz odróżniać znaczenie dosłowne od metaforycznego. Ponadto zdający musi dostrzegać kompozycję tekstu oraz wydzielać poszczególne jego części, takie jak np. wstęp czy rozwinięcie. Test sprawdza także umiejętność odczytania intencji autora oraz dostrzegania cech stylistycznych tekstu i rozumienia funkcjonalności środków językowych.
Czytanie i rozumienie krok po kroku
Wystarczy opanować kilka zasad i pamiętać o nich podczas matury, a czytanie ze zrozumieniem nie powinno nastręczyć nam żadnych trudności. Oto kilka wartościowych rad, które gwarantują sukces.
• Krok 1
Przeczytaj tytuł. Zastanów się jakie treści może sugerować i co może znaczyć. Możesz zrobić notatkę na marginesie.
• Krok 2
Przejrzyj przelotnie tekst, staraj się wyszukać najważniejsze informacje, przyjrzyj się kompozycji.
• Krok 3
Przeczytaj tekst. Pamiętaj, żeby zrobić to w jak największej koncentracji – możesz użyć ołówka w roli wskaźnika, uwaga oka dzięki niemu skupi się jedynie na tekście, a nie na ruchach mechanicznych gałki ocznej. Podczas czytania możesz robić notatki na marginesie – zaznaczaj najważniejsze według Ciebie fragmenty, możesz to robić w formie piktogramów. Zaznaczaj słowa, których nie rozumiesz.
• Krok 4
Możesz zrobić mapę myśli – schematyczne rozpisanie treści ułatwi zapamiętanie najważniejszych informacji oraz zwiększy wydajność czytania.
Czytaj też: Jak zrobić mapę myśli?
• Krok 5
Po przeczytaniu tekstu zadaj kilka pytań, które według Ciebie są kluczowe dla zrozumienia. Postaraj się na nie odpowiedzieć. Możesz je zanotować w brudnopisie. Postaraj się wyjaśnić niezrozumiałe dla Ciebie słowa, pamiętaj, że możesz wykorzystać kontekst.
• Krok 6
Przeczytaj wszystkie pytania. Przed zapisaniem odpowiedzi przeczytaj jeszcze raz zadane pytanie i sprawdź czy dobrze je zrozumiałeś. Nie licz na pamięć – zawsze możesz zerknąć do tekstu i do swoich notatek na marginesie.
Źródło: http://www.cke.edu.pl/images/stories/EFS/czytanie.pdf
