Urlop macierzyński - dotychczasowe warunki
Wymiar podstawowego urlopu macierzyńskiego w 2013 roku
Każda zatrudniona kobieta na podstawie umowy o pracę ma prawo skorzystać z płatnego urlopu macierzyńskiego. Wymiar tego urlopu uzależniony jest od ilości jednorazowo urodzonych dzieci. I tak przysługuje:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Jeżeli pracownica nie korzysta z urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu, pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego jest dzień porodu.
Należy pamiętać, że pracownica może wykorzystać co najmniej dwa tygodnie urlopu macierzyńskiego przed planowaną datą porodu. W tym celu pracownica musi wystąpić do pracodawcy z pisemnym wnioskiem o udzielenie urlopu macierzyńskiego. Pozostałą cześć urlopu macierzyńskiego kobieta wykorzystuje po porodzie.
Pracownica po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego może z niego zrezygnować i przekazać pozostałą jego część do wykorzystania ojcu wychowującemu dziecko.
Wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego w 2013 roku
Od dnia 1 stycznia 2010 roku kobiety uzyskały prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Urlop macierzyński od tej chwili dzieli się na:
- podstawowy urlop macierzyński,
- dodatkowy urlop macierzyński.
W 2013 roku dodatkowy urlop macierzyński wynosi 4 tygodnie.
W razie urodzenia więcej niż jednego dziecka dodatkowy urlop macierzyści w 2013 roku wynosi 6 tygodni.
Polecamy: Czy trzeba złożyć wniosek o urlop macierzyński?
Urlop macierzyński - przewidywane zamiany od 1 września 2013 roku
Trwają prace legislacyjne rządu nad zmianami w zakresie urlopu macierzyńskiego, które miałyby wejść w życie od 1 września 2013 roku. Zgodnie z zapowiedziami Ministra Pracy i Polityki Społecznej urlop macierzyński od 1 września 2013 roku miałby być wydłużony do roku.
Urlop macierzyński będzie składał się z dwóch części:
- urlop macierzyński - pierwsze 26 tygodni (20 podstawowych + 6 dodatkowych)
- urlop rodzicielski - dodatkowe 26 tygodni (do decyzji rodziców).
W trakcie pierwszych 26 tygodni rodzic będzie dostawał zasiłek w wysokości 100 proc. swojego wynagrodzenia. Jeśli natomiast zadeklaruje skorzystanie z urlopu w wymiarze rocznym, będzie uprawniony tylko do 80 proc. zasiłku przez cały okres trwania urlopu macierzyńskiego.
Deklaracja przed porodem
Pracownica przed rozpoczęciem urlopu macierzyńskiego będzie musiała zadeklarować, czy decyduje się na urlop 26 tygodniowy, czy 52 tygodniowy. W tym celu najpóźniej 14 dni przed planowanym porodem musi dostarczyć pracodawcy pisemną deklarację.
Co jeśli zmienimy zdanie?
Projekt przewiduje na szczęście również taką ewentualność. Jeśli matka zrezygnuje z urlopu rodzicielskiego lub zdecyduje się wykorzystać go tylko w części i ojciec również nie skorzysta z tego prawa, to będzie jej się należało jednorazowe wyrównanie zasiłku macierzyńskiego.
Kobieta będzie też mogła zmienić zadnie w drugim kierunku. Może zdecydować, że przedłuży swój urlop macierzyński o urlop rodzicielski. Wtedy w trakcie urlopu rodzicielskiego otrzyma zasiłek w wysokości 60 proc. dotychczasowego wynagrodzenia.
Polecamy: Wymiar urlopu macierzyńskiego
Kto będzie uprawniony?
Co ważne z wydłużonego do roku urlopu macierzyńskiego będą mogły skorzystać również te osoby, które będą w trakcie urlopu macierzyńskiego na starych warunkach.
Nawet jeśli dzień 1 września 2013 roku przypadnie w ostatnim tygodniu urlopu macierzyńskiego udzielonego na starych warunkach, to osoba na urlopie macierzyńskim zyska prawo do urlopu macierzyńskiego na nowych warunkach.
Oznacza to, że rodzice dzieci urodzonych przed 17 marca 2013 r. nie będą mogli skorzystać ze zmian.
26 kwietnia 2013 roku w wyniku dialogu rządu z matkami i ojcami z ruchu "matek I kwartału" premier Donald Tusk podjął decyzję o przyznaniu prawa do rocznego urlopu także tym rodzicom.
Druga część urlopu macierzyńskiego z możliwymi podziałami
Projekt przewiduje także, że drugą część urlopu macierzyńskiego będzie można podzielić na trzy części, które matka (wszystkie lub wybrane) może poświęcić na powrót do pracy lub przekazać ojcu wychowującemu dziecko. W ten sposób kobiety mają mieć ułatwiony powrót do pracy. Podobnie ma im w tym pomóc:
Łączenie zasiłku macierzyńskiego i pracy na pół etatu
Propozycja rządu obejmuje także możliwość łączenia pracy na pół etatu i pobierania zasiłku macierzyńskiego po 20. tygodniu urlopu macierzyńskiego. Zasiłek ten jednak będzie obniżony o połowę.
Prawo do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego zyskają także rodzice adopcyjni.
Projekt jest w trakcie konsultacji.
