Dla mobbera sprawa się kończy, ale dla osoby mobbingowanej nie. Ofiarę maobbera czeka długi proces dochodzenia do normalnego funkcjonowania. Czasem jest to leczenie latami głębokich ran psychicznych i fizycznych. Długotrwały stres związany z mobbingiem może prowadzić do różnych chorób np. (tzw. Post Traumatic Stress Disorder PTSD – zaburzenia stresowe posttraumatyczne).
W Krajach Unii Europejskiej za ofiary prześladowań w miejscu pracy uważa się około 8% osób. Badania, przeprowadzone dla Unii Europejskiej przez Fundację Dublińską wykazały, że w różnych krajach Unii Europejskiej mobbingowi w miejscu pracy w ciągu ostatnich 12 miesięcy poddanych zostało około 12 milionów osób. Według statystyk europejskich, co dziesiąta prześladowana w pracy osoba popełnia samobójstwo. W Polsce to zjawisko występowało od wielu lat, ale dopiero teraz zostało zdefiniowane, nazwane a nawet uzyskało swe miejsce legislacyjne w Kodeksie Pracy. 14 listopada 2003 roku Senat wprowadził zmiany w Kodeksie Pracy (Art. 94{3}), na mocy których pracodawca jest zobowiązany przeciwdziałać mobbingowi, a w razie jego zaistnienia ponosi odpowiedzialność karną. Mobbingowany może oficjalnie dochodzić swoich praw przed sądem. Szkopuł w tym, że w Polsce trzeba to jeszcze udowodnić.
Pracownik przed sądem
Pracownik, u którego mobbing spowodował rozstrój zdrowia może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Z uwagi na to, że ustawodawca zaznaczył jedynie prawo podmiotowe pracownika do dochodzenia zadośćuczynienia, na podstawie art. 300 K.p. znajdą w takim postępowaniu odpowiednie przepisy Kodeksu cywilnego (zob. art. 445 K.c.).
Rozwiązanie umowy z powodu mobbingu
W przypadku rozwiązania umowy z powodu mobbingu na podstawie art. 55 § 11 K.p. pracownik jest uprawniony do żądania: odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy z powodu mobbingu na podstawie art. 943 § 4 K.p. oraz odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków względem pracownika – na podstawie art. 55 § 11 K.p.
Odszkodowania te stanowią odrębne tytuły prawne i dlatego będą przysługiwać pracownikowi niezależnie. W przypadku rozwiązania umowy o pracę z powodu mobbingu za wypowiedzeniem, pracownik będzie uprawniony do żądania odszkodowania tylko na podstawie art. 943 § 4 K.p. Zgodnie z art. 943 § 5 K.p., oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę z powodu mobbingu należy:
złożyć w formie pisemnej, uzasadnić, wskazując przyczynę charakteryzującą mobbing.
W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę w pisemnym oświadczeniu trzeba podać skonkretyzowaną przyczynę mobbingu. W razie rozwiązywania umowy w trybie art. 55 § 11 K.p. w pisemnym oświadczeniu woli trzeba także skonkretyzować tę przyczynę, charakteryzując ją jako mobbing i równocześnie ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracodawcy względem pracownika. W razie badania takiej sprawy przez inspektora pracy można powołać się na protokół z kontroli PIP.
Dochodzenie odszkodowania na podstawie art. 943 § 4 K.p. w wysokości minimalnego wynagrodzenia może nie przybierać formy sporu sądowego, jeżeli okoliczności wskazujące na mobbing są oczywiste albo zostały uznane przez inspektora pracy.
