Mieszkanie, samochód, biżuteria... Jeśli dostaniesz coś cennego, trzeba będzie zapłacić urzędowi skarbowemu podatek. Ale nie zawsze. Wszystko zależy od stopnia pokrewieństwa między tobą a osobą, od której dostałaś coś w darze lub spadku. Jeśli jest to ktoś dla ciebie najbliższy, przysługuje ci całkowite zwolnienie od podatku. Gdy dalszy krewny – należność dla fiskusa cię nie ominie.
Kto nie musi płacić podatku od spadku i darowizny?
Całkowite zwolnienie z podatku od spadków i darowizn dotyczy wyłącznie najbliższej rodziny. Jest to tzw. grupa zerowa. Przepisy prawa zaliczają do niej:
- małżonka,
- wstępnych (rodziców, dziadków),
- zstępnych (dzieci, wnuki),
- rodzeństwo.
Uwaga! Za rodzica uznawany jest również ojczym i macocha a także rodzice adopcyjni. Zwolnienie od podatku przysługuje także dzieciom adoptowanym i dzieciom jednego małżonka przysposobionym przez drugiego (pasierbowi, pasierbicy). Ulga obejmuje też rodzeństwo przyrodnie. Pozostałe osoby, choć potocznie zaliczane do rodziny (teść, teściowa, zięć, synowa), nie są objęte zwolnieniem.
Warunki zwolnienia z podatku od spadku i darowizn
Darowiznę lub spadek musisz zgłosić "właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego", czyli temu, w którego okręgu znajduje się twoje miejsce zamieszkania; wyjątek – nieruchomość , wówczas właściwy jest urząd jej położenia. Masz na to 6 miesięcy od otrzymania majątku.
Należy wypełnić specjalny formularz SD–Z2 ("Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych"). Trzeba w nim podać szczegóły na temat spadku lub darowizny, m.in. stopień pokrewieństwa łączący nas ze spadkodawcą bądź darczyńcą, udział procentowy w nabytym majątku i jego wartość rynkową, w przypadku nieruchomości – jej powierzchnię, gdy chodzi o auto – markę, numer rejestracyjny i rok produkcji.
Uwaga! Jeśli dostałaś darowiznę aktem notarialnym (tak jest w przypadku nieruchomości), zgłoszenia dokonuje notariusz.
Jeśli dostałaś darowiznę pieniężną, musi być ona dokonana przelewem bankowym lub przekazem pocztowym. Trzeba na nich zaznaczyć, że jest to darowizna i wskazać osobę, dla której jest przeznaczona. Inna forma przekazania pieniędzy (np. z ręki do ręki) zamyka drogę do zwolnienia podatkowego.
Warto wiedzieć! Nie musisz zawiadamiać urzędu skarbowego, jeśli wartość majątku otrzymanego łącznie od tej samej osoby w ciągu ostatnich 5 lat nie przekroczyła kwoty 9639 zł.
Uwaga! Gdy nie zgłosisz spadku lub darowizny, zostaniesz opodatkowana na zasadach określonych dla I grupy podatkowej. Gdy natomiast nie złożysz zeznania, a podczas kontroli urzędu powołasz się na fakt otrzymania darowizny, zapłacisz tzw. stawkę karną w wysokości 20 proc. wartości darowizny.
Gdy rodzina nie jest bliska
Jeśli darowiznę lub spadek dostałaś od dalszej rodziny, trzeba będzie podatek zapłacić. Zasada jest prosta – im dalsze pokrewieństwo między wami, tym podatek wyższy. Przepisy wyróżniają trzy grupy podatkowe:
- Grupa I – zięć, synowa, teść, teściowa;
- Grupa II – dalsza rodzina, np. zstępni rodzeństwa (np. siostrzenica), rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka), rodzeństwo małżonków (np. brat żony);
- Grupa III – osoby dalej spokrewnione i obce.
Na zgłoszenie otrzymanego majątku masz miesiąc od daty uzyskania darowizny lub spadku. W tym przypadku wypełniasz formularz SD-3, ("Zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych"). Nie obliczasz podatku samodzielnie, zrobi to za ciebie urząd na podstawie danych, jakie zamieścisz na tym formularzu. Następnie dostaniesz powiadomienie, ile musisz zapłacić i będziesz musiała uiścić należność w ciągu 14 dni.
Nie musisz zgłaszać
...jeśli wartość spadku lub darowizn otrzymanych od jednej osoby nie przekroczyła w ciągu 5 lat kwoty wolnej od podatku. Dla każdej grupy podatkowej jest ona inna i wynosi:
- 9637 zł – dla osób z I grupy;
- 7276 zł – dla osób z II grupy;
- 4902 zł – dla III grupy.
Ewentualny podatek zapłacisz od nadwyżki ponad tę kwotę.
Czytaj też
