Najpierw idź do komornika
Najlepiej do tego, który jest najbliżej twojego miejsca zamieszkania (jego adres dostaniesz w sądzie, izbie komorniczej lub znajdziesz w Internecie na www.komornik.pl). Weź ze sobą oryginał wyroku alimentacyjnego, opatrzony klauzulą wykonalności i dowód osobisty. U komornika wypełnisz wniosek o wszczęcie egzekucji alimentów (znajdziesz go też w Internecie, np. na www.komornik.waw.pl). Podaj w nim wszystkie informacje, jakie posiadasz na temat majątku dłużnika. Jeśli ich nie masz, nie martw się. Ustalenie, z czego można prowadzić egzekucję, należy do obowiązków komornika. W razie problemów, może poprosić o pomoc policję.
Co jednak zrobić, gdy dłużnik nie pracuje lub nie ma majątku i egzekucja alimentów okazuje się bezskuteczna?
Teraz dostaniesz zaliczkę z gminy...
Gdy taka sytuacja trwa trzy miesiące, możesz wystąpić o zaliczkę alimentacyjną do gminy. Do wniosku musisz dołączyć zaświadczenie o dochodach. Nie ma znaczenia, czy alimenty są zasądzone wyrokiem czy ustalone w ramach ugody. Podstawowy warunek, jaki musisz spełniać (obok kryterium dochodowego), to samotne wychowywanie dziecka, na które masz przyznane alimenty. Osoba pozostająca w związku małżeńskim może starać się o zaliczkę tylko wówczas, gdy współmałżonek siedzi w więzieniu od co najmniej trzech miesięcy lub jest ubezwłasnowolniony.
Uwaga! W wyjątkowych sytuacjach zaliczka może być przyznana osobie, która jest w trakcie rozwodu. Ma ona rok na załatwienie sprawy (rozwodu), inaczej straci pieniądze.
Przyznanie zaliczki zależy od sytuacji finansowej twojej rodziny. Aby ją otrzymać, dochód na osobę nie może przekraczać 583 zł (netto).
Kwota zaliczki nie może być wyższa od kwoty alimentów zasądzonych wyrokiem. Jej wysokość w konkretnym wypadku zależy od tego, ile masz dzieci.
I tak otrzymasz:
- 170 zł na pierwsze i drugie dziecko (250 zł, gdy jest niepełnosprawne),
- 120 zł na trzecie i kolejne dziecko (170 zł przy niepełnosprawności).
- 300 zł na pierwsze i drugie dziecko (250 zł gdy jest niepełnosprawne),
- 250 zł na trzecie i kolejne (300 zł przy orzeczonej niepełnosprawności).
Warto wiedzieć!
Od zaliczki nie płaci się podatku. Nie podlega ona też egzekucji.
...a od jesieni – z funduszu alimentacyjnego
Od października zamiast zaliczki otrzymasz pieniądze z Funduszu Alimentacyjnego. Będą mogły z niego skorzystać wszystkie osoby, które nie otrzymują zasądzonych alimentów. Aby otrzymać tę pomoc, dochód na osobę w rodzinie nie może przekraczać 725 zł. Drugi warunek, jaki musi być spełniony, to stwierdzona przez komornika bezskuteczność egzekucji. W tym wypadku wystarczy, że nie może on ściągnąć pieniędzy przez dwa (a nie jak przy zaliczce przez trzy) miesiące. Alimenty z funduszu otrzymasz w takiej kwocie, jaka widnieje na wyroku sądowym, jednak nie więcej niż 500 zł. A zatem, jeśli masz przyznane np. 700 zł alimentów – dostaniesz tylko 500 zł.
Uwaga! O pieniądze z funduszu będą mogły ubiegać się nie tylko osoby samotnie wychowujące dziecko, ale także żyjące w związku małżeńskim lub w konkubinacie, jeżeli mają wyrok (ugodę) zasądzający alimenty.
Alimenty z Funduszu przysługują na dziecko do ukończenia przez nie 18. roku życia, a jeśli się uczy – do 25. roku życia. Bez względu na wiek pomoc z funduszu przysługuje dzieciom, które mają orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności.
Warto wiedzieć!
To świadczenie nie przysługuje, gdy dziecko jest w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczej, która zapewnia całodobowe utrzymanie.
Zrób to w sierpniu!
Wniosek o pieniądze z Funduszu Alimentacyjnego należy składać w gminie. Możesz to zrobić już w sierpniu. Gdy zgromadzisz wszystkie dokumenty do końca sierpnia, pieniądze otrzymasz już w październiku.
We wniosku, oprócz danych osobowych (imię, nazwisko, PESEL, NIP), musi się znaleźć oświadczenie, że przekazałaś wszystkie znane ci informacje o majątku dłużnika.
Ponadto musisz do niego dołączyć:
- zaświadczenie z urzędu skarbowego o dochodach (obecnie za 2007 rok),
- dokument potwierdzający wiek dziecka (np. kopię skróconego odpisu aktu urodzenia),
- zaświadczenie od komornika o bezskuteczności egzekucji,
- ewentualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności dziecka,
- odpis wyroku zasądzającego alimenty (musi być prawomocny),
- zaświadczenie, że dziecko się uczy.
Świadczenie będzie przysługiwało od 1 października do 30 września następnego roku.
Sposoby na dłużnika
Z chwilą wejścia w życie ustawy o Funduszu Alimentacyjnym dłużnika będzie ścigał nie tylko komornik, ale także urząd skarbowy. Także gmina nie da mu żyć spokojnie. Jeżeli zobowiązany do alimentów nie pracuje, będzie musiał zarejestrować się jako bezrobotny i szukać pracy. Gdy nadarzy się możliwość robót publicznych – zostanie tam skierowany przez starostę. Zajęcia będzie mu szukać również gmina. Jeżeli dłużnik zacznie się migać, gmina złoży u prokuratora wniosek o ściganie go – za uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego grozi grzywna lub dwa lata pozbawienia wolności. Gmina może także wystąpić do starosty o pozbawienie dłużnika prawa jazdy.
Jeżeli zobowiązany do alimentów nie płaci ich co najmniej pół roku, komornik może złożyć wniosek o wpisanie takiej osoby do Krajowego Rejestru Sądowego. A to oznacza, że dłużnik może mieć kłopoty np. z uzyskaniem kredytu. Nowe przepisy przewidują także utworzenie Centralnego Rejestru Dłużników, w którym będą wpisywani niesolidni tatusiowie. Nie jest jednak pewne, czy taki rejestr powstanie.
Kiedy nie dostaniesz zaliczki
Zaliczki alimentacyjnej nie otrzymasz, jeżeli twoje dziecko:
- przebywa w placówce opiekuńczej (np. w ośrodku wychowawczym),
- jest w rodzinie zastępczej,
- uczy się w szkole zapewniającej utrzymanie i wyżywienie,
- zawarło związek małżeński,
- ma własne dziecko i pobiera na nie zasiłek rodzinny.
Warto wiedzieć!
Gmina może sprawdzić, czy podajesz prawdziwe informacje.
► Pracownik gminy, który zajmuje się wypłatą świadczeń z funduszu, będzie mógł też skontrolować dłużnika, przeprowadzając u niego wywiad alimentacyjny, by uzyskać dane o jego dochodach, stanie majątkowym.
► Za złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia grozi kara (jak za składanie fałszywych zeznań).
► Dłużnik musi zwrócić do funduszu wypłacone kwoty wraz z odsetkami. Alimenty wyegzekwowane przez komornika w pierwszej kolejności zostaną przeznaczone na pokrycie tego, co zostało wypłacone z funduszu. Następnie z alimentów pokrywane są wypłacone zaliczki, a dopiero na końcu zaległości w stosunku do wierzyciela.
Alicja Hass / Przyjaciółka
