„Mój mąż zrobił mi z życia piekło. Po wszystkim, co mi zrobił, odetchnęłam z ulgą, gdy wreszcie zamknął za sobą drzwi”

Mam trzydzieści pięć lat, rozwód za sobą i balkon, z którego widać dachy starych kamienic. Na tym balkonie wypijam poranną kawę, trzymając kubek obiema rękami, jakby ciepło mogło wypełnić wszystkie puste miejsca po Marcinie. Moje nowe mieszkanie ma małą kuchnię, w której mieści się tylko okrągły stolik i dwa krzesła. W salonie stoją regały z książkami i fotel kupiony na wyprzedaży. Najbardziej jednak lubię ciszę – gęstą, niemal namacalną. Jest moim najlepszym towarzyszem. Nie muszę się tłumaczyć, dlaczego milczę. Nie muszę uważać na ton głosu.

Marcin… poznaliśmy się w pracy, kiedy oboje zaczynaliśmy jako młodzi, trochę zbyt ambitni i przekonani, że świat stoi przed nami otworem. Pamiętam nasze pierwsze rozmowy w firmowej kuchni – przekomarzanki o tym, kto lepiej parzy kawę. Miał w sobie coś, co sprawiało, że czułam się zauważona i zrozumiana. Potrafił słuchać. A przynajmniej wtedy tak myślałam.

Potem były wspólne spacery po mieście, pierwsze wyjazdy, wieczory z winem. Wszystko wydawało się proste, dopóki nie zaczęło być inaczej. Najpierw pojedyncze uwagi – ostrzejsze niż powinny. Potem kłótnie. Pierwszy raz, kiedy podniósł głos, uznałam, że miał gorszy dzień. Drugi raz, że ja przesadziłam. Trzeci, że to tylko chwilowe. Ale te „chwile” zaczęły wypełniać coraz więcej naszego życia. Pamiętam jedną z takich scen. Stałam w kuchni, oparta o blat, on po drugiej stronie.

– Marcin, możemy spokojnie porozmawiać? – zaczęłam ostrożnie.

– Spokojnie? – prychnął. – Ty zawsze musisz dramatyzować!

– Ja tylko chcę wyjaśnić, dlaczego…

– Nie interesuje mnie twoje „dlaczego”! – warknął i trzasnął drzwiami tak mocno, że aż drgnęły szklanki w kredensie.

Zostałam wtedy sama, w ciszy, która jeszcze bolała. Nie wiedziałam, że za kilka lat ta sama cisza stanie się moim azylem.

Kłótnia to była jego rozrywka

To był jeden z tych wieczorów, które zaczynały się od niczego, a kończyły kolejną awanturą. Wracałam z pracy zmęczona, z myślą, że zjemy kolację i może obejrzymy razem jakiś film. Ledwo weszłam do mieszkania, Marcin siedział przy stole z marsową miną. Poczułam, że coś jest nie tak, choć jeszcze nie padło ani jedno słowo.

– Coś się stało? – zapytałam ostrożnie, stawiając torbę w kącie.

– Nic – odparł, ale ton miał taki, że wiedziałam, że zaraz usłyszę pretensje.

– Jeśli to o mnie chodzi, wolę, żebyśmy porozmawiali spokojnie – próbowałam ugasić napięcie, zanim wybuchnie.

– Spokojnie? – uśmiechnął się krzywo. – Ty zawsze masz jakieś zastrzeżenia, a potem udajesz, że chcesz spokojnie rozmawiać.

– Nie udaję, naprawdę nie chcę się kłócić.

– A ja ci mówię, że każdy czasem krzyczy – podniósł głos. – To normalne.

– Ale nie każdy robi z tego codzienny rytuał – wyrwało mi się, zanim zdążyłam ugryźć się w język.

W jego oczach zobaczyłam błysk irytacji. Wstał z krzesła i przeszedł się po kuchni, jakby szukał argumentów, którymi mógłby mnie przycisnąć. Wtedy poczułam, że znów jestem w sytuacji bez wyjścia. Znałam już ten ton, to spojrzenie, które zwiastowały długą wymianę zdań, która i tak do niczego nie doprowadzi. Starałam się trzymać głos na wodzy, lecz każde moje słowo trafiało w mur.

Coraz częściej łapałam się na tym, że wolę milczeć, niż ryzykować kolejną sprzeczkę. Nawet drobne uwagi mogły wywołać lawinę. W tamtym momencie miałam ochotę odwrócić się i wyjść, żeby odetchnąć, ale wiedziałam, że wtedy uzna to za dowód mojej winy. Stałam więc w kuchni, słuchając jego wywodów o tym, jak to jestem przewrażliwiona i wiecznie niezadowolona. Czułam, jak w środku narasta we mnie zmęczenie tym wszystkim. To była kolejna rozmowa, w której nie chodziło o zrozumienie, lecz o to, by miał rację. Za wszelką cenę.

Byłam tym wyczerpana

Ostatnie miesiące przed rozwodem wyglądały jak powolne wycofywanie się z własnego życia. Zostawałam w pracy po godzinach, choć nie było takiej potrzeby. Tłumaczyłam sobie, że mam projekty do dokończenia, ale prawda była prostsza, że łatwiej było mi siedzieć przy biurku, niż wracać do mieszkania, w którym czekała napięta cisza albo wyrzuty w jego głosie. Któregoś popołudnia siedziałam nad pustym arkuszem kalkulacyjnym, udając przed sobą, że coś liczę. Koleżanka z biurka obok spojrzała na mnie uważnie.

– Anka, wszystko w porządku? Ty ostatnio jakbyś była kimś innym.

– Po prostu mam sporo pracy – odpowiedziałam szybko, unikając jej wzroku.

– Wiesz, ja też kiedyś mówiłam, że to przez nadgodziny, a prawda była zupełnie inna – powiedziała łagodnie. – Może nie chcesz wracać do domu?

Przez chwilę chciałam zaprzeczyć, ale w gardle utknęła mi odpowiedź. Wzruszyłam ramionami, jakbym chciała zamknąć temat.

– Tak łatwiej – wymamrotałam. – Tak łatwiej niż wracać do tego, co tam jest.

Tego samego dnia zadzwonił Marcin.

– Co ty znowu robisz w pracy o tej porze? – zapytał od razu, nawet się nie przywitał.

– Mamy trochę zaległości.

– Nie kłam. Po prostu uciekasz.

W jego głosie nie było złości, tylko coś na kształt oskarżenia, które wbijało się we mnie jak szpilka. Nie potrafiłam mu odpowiedzieć. Wypuścił z ust ciche westchnienie i przerwał połączenie bez pożegnania. Wróciłam tego wieczoru później niż zwykle. On już spał, a może tylko udawał. Patrząc na jego plecy odwrócone w moją stronę, poczułam coś dziwnego – ulgę. Pierwszy raz od dawna cieszyłam się, że nie muszę z nim rozmawiać. Albo i nie pierwszy.

Poczułam niewyobrażalną ulgę

Byłam już po wyprowadzce. Mieszkanie wypełniały moje rzeczy, ale wciąż czułam w nim pustkę – tę, która wcale nie przeszkadzała, tylko koiła. Pewnego popołudnia zadzwonił telefon. Na wyświetlaczu pojawiło się jego imię. Przez ułamek sekundy zawahałam się, czy odebrać.

– Gdzie jest moja ładowarka? – zapytał od razu, bez żadnego „cześć”, ani pytania, jak się czuję.

– Nie wiem, nie widziałam jej – odpowiedziałam spokojnie.

– Musiałaś ją wziąć, przecież była w szufladzie.

– Marcin, nie mam jej – powtórzyłam.

Zapadła krótka cisza. Po chwili mruknął coś pod nosem i rozłączył się. Trzymałam telefon w ręku jeszcze przez chwilę, patrząc na wygaszony ekran. I wtedy dotarło do mnie, że nie czuję ani gniewu, ani żalu, ani tęsknoty. Nic. Jego głos, dawniej wywołujący we mnie całe spektrum emocji, stał się obojętny. Usiadłam na kanapie i pozwoliłam sobie na dłuższą chwilę milczenia. Uświadomiłam sobie, że ta rozmowa była jak ostatni węzeł, który właśnie się rozplątał. Nie było już w nas więzi, która mogłaby mnie trzymać. Poczułam spokój, taki, jakiego nie znałam od lat. Był w nim cień goryczy, bo świadomość, że minęło tyle czasu, zanim zrozumiałam, że mogę żyć bez niego, ale też wyraźne, niemal fizyczne poczucie ulgi. Wiedziałam, że od tego momentu wszystko będzie już tylko moje.

Byłam nareszcie wolna

Dzień przeprowadzki pamiętam jak przez mgłę, choć minęło od niego już trochę czasu. Poranek był chłodny, a ja stałam w drzwiach starego mieszkania, patrząc na stos kartonów. Przyszła Kasia, moja przyjaciółka, z uśmiechem, który miał dodać mi otuchy.

– Gotowa? – zapytała, łapiąc za jeden z większych pudeł.

– Chyba tak – odpowiedziałam, choć w środku wszystko się we mnie mieszało.

Schodziłyśmy po schodach w milczeniu, tylko czasem rzucałyśmy krótkie uwagi o tym, co jeszcze trzeba zabrać. Kiedy ostatni karton trafił do samochodu, wróciłam jeszcze raz na górę. W przedpokoju pachniało tak samo jak zawsze, a w kuchni stał pusty kubek po herbacie, którego nikt już nie umyje. Oparłam się o framugę i pozwoliłam sobie na kilka minut wspomnień. W tym mieszkaniu były i śmiech, i łzy, i chwile, które wtedy wydawały się czymś trwałym.

– Anka, chodź już – zawołała Kasia z dołu.

Ostatni raz spojrzałam na pokoje, teraz zupełnie obce. Przekręciłam klucz w zamku i włożyłam go do kieszeni, jakby był pamiątką po kimś, kogo znałam dawno temu. W drodze do nowego mieszkania czułam, jak z każdym kilometrem oddalam się od lat, które wydawały się nieskończone. Decyzję o odejściu podjęłam z trudem, ale samo odejście okazało się łatwiejsze, niż sądziłam. Wraz z zamknięciem tamtych drzwi coś we mnie odpuściło, a w to miejsce weszło uczucie wolności, jeszcze nieoswojone, ale obiecujące.

Mogłam spokojnie odetchnąć

W nowym mieszkaniu wszystko było inne – nawet poranki. Zamiast nerwowego szurania krzeseł i trzaskania szafkami słyszałam tylko delikatny szum ulicy za oknem. Pierwsze dni zaczynałam od kawy na balkonie, otulona swetrem, obserwując, jak miasto budzi się do życia. Ten balkon stał się moim małym rytuałem, przestrzenią, w której nikt nie przerywał moich myśli.

Wieczory spędzałam w ciszy, czytając książki, których od dawna nie miałam czasu otworzyć. Czasem sąsiadka z naprzeciwka, starsza pani o łagodnym spojrzeniu, zaczepiała mnie na korytarzu.

– Pani wygląda, jakby wreszcie mogła odetchnąć – powiedziała kiedyś z lekkim uśmiechem.

– Może tak właśnie jest – odpowiedziałam, zaskoczona, że ktoś obcy potrafi to zauważyć.

Coraz częściej myślałam o tym, jak miłość potrafi odchodzić nie w dramatycznym wybuchu, lecz powoli, prawie niezauważalnie. Nie było jednego momentu, który wszystko zakończył. Było raczej codzienne oddalanie się od siebie, aż pewnego dnia oboje staliśmy po przeciwnych stronach tej samej ciszy. Z każdym kolejnym tygodniem coraz wyraźniej czułam, że nie chcę już wracać do tamtego życia, nawet w najmniejszej części. To, co mam teraz, nie jest głośne ani efektowne, ale jest moje i daje mi spokój, którego tak bardzo brakowało.

Zamknęłam tamten rodział

Był ciepły, letni wieczór. Siedziałam na balkonie, patrząc na światła miasta rozlewające się po horyzoncie. Powietrze pachniało lipą, a gdzieś w oddali ktoś grał na gitarze. Oparłam się wygodnie i pozwoliłam, by ten obraz wchłonął mnie całkowicie. Myślałam o tym, jak wiele się zmieniło w ciągu ostatnich miesięcy.

Nie czułam triumfu ani potrzeby, by udowadniać komukolwiek, że miałam rację. Była tylko cicha satysfakcja, że wyszłam z miejsca, w którym powoli traciłam siebie. Może kiedyś jeszcze kogoś pokocham, ale wiem, że nigdy kosztem własnego spokoju. To stało się moją najważniejszą granicą.

Wstałam, zamknęłam drzwi balkonowe i przez chwilę trzymałam rękę na klamce. Uświadomiłam sobie, że tym prostym ruchem zamykam też tamten rozdział – pełen napięcia, kłótni i niespełnionych oczekiwań. W mieszkaniu panowała cisza. Taka, która nie jest pustką, tylko bezpiecznym miejscem.

Ania, 35 lat

Czytaj także: