Zimowa aura, czyli wiatr, mróz i duża wilgotność powietrza to czynniki sprzyjające wychłodzeniu organizmu i odmrożeniom. Najbardziej narażone są na nie takie części ciała jak uszy, nos policzki, dłonie i palce u nóg.
Odmrożenia wiążą się z uszkodzeniami skóry i leżących pod nią tkanek na skutek działania niskich temperatur. Zimno powoduje kurczenie się naczyń krwionośnych, co wiąże się z wolniejszym przepływem krwi w danym miejscu.
Czym grozi odmrożenie?
Przy lżejszym odmrożeniu skóra jest zaczerwieniona, przez kilka dni może być obrzęknięta i łuszczyć się. Przez kilka miesięcy może się utrzymywać mrowienie w odmrożonej części ciała.
Jednak najcięższe postaci odmrożeń obejmują nie tylko skórę i tkankę podskórną, ale także mięśnie, a nawet kości. Tkanki ulegają martwicy, powstają długotrwałe owrzodzenia. Często trzeba chirurgicznie usunąć martwe fragmenty tkanki.
Pierwsza pomoc przy odmrożeniach
Aby nie dopuścić do powstania najcięższych skutków odmrożeń i nieodwracalnej martwicy, trzeba jak najszybciej pomóc osobie, u której istnieje ryzyko odmrożenia.
Widząc kogoś leżącego zimą na ulicy, sprawdzamy najpierw, czy dana osoba oddycha oraz jaki jest jej stan ogólny – czy jest przytomna.
Szczególnie w przypadku gdy odmrożenia są rozległe, osoba jest w złym stanie albo nie ma z nią kontaktu należy wezwać karetkę pogotowia. Do jej przyjazdu (a przy lżejszych odmrożeniach zamiast wzywania karetki) wykonujemy czynności, które zapobiegną dalszemu wychłodzeniu organizmu:
- jeśli stan poszkodowanego jest dobry, zabieramy go do ciepłego pomieszczenia, jeśli nie ma takiej możliwości, okrywami kocami i folią termiczną, aby powstrzymać wyziębienie
- istotne jest stopniowe ogrzewanie odmrożonych obszarów
- dobrym sposobem jest ogrzewanie ciepłem własnym człowieka – np. zmarznięte dłonie można wsunąć pod pach
- jeśli poszkodowany znajduje się w ciepłym miejscu, warto zdjąć z niego ubrania, które uciskały odmrożone miejsca, rozsznurować buty i ułożyć w wygodnej pozycji jeśli odmrożenia nie są rozległe i poszkodowany czuje się dobrze, można zastosować kąpiel wodną. Jest to wkładanie odmrożonej części ciała do wody na 20-30 minut. Woda ma początkowo temp. 30°C i powoli podwyższamy ją do 40°C
- do picia można podawać ciepłe (ale nie gorące!) napoje z cukrem
- na silne odmrożenia należy założyć jałowy opatrunek
Pierwsza pomoc za granicą
Na odmrożenia narażeni są szczególnie turyści przebywający za granicą, , którzy bardzo często nie znają do końca realiów pogodowych danego kraju, albo po prostu przeceniają swoje możliwości fizyczne.
Przeczytaj także: Jak przeżyć lawinę?
Nawet jeśli odmrożenia nie wymagają przyjazdu karetki, dobrze jest wybrać się do lekarza, aby obejrzał odmrożone miejsca i ewentualnie zalecił odpowiednie leczenie. Jeśli przebywamy w Polsce i posiadamy ubezpieczenie zdrowotne, nie ponosimy żadnych kosztów w związku z tymi czynnościami. Problem pojawia się jednak kiedy wyjeżdżamy za granicę.
Przed planowanym wyjazdem należy pamiętać, aby dopełnić wszelkich formalności związanych z ubezpieczeniem. Pierwszym krokiem jest wizyta w najbliższym oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia , gdzie na podstawie naszego ubezpieczenia otrzymamy Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, która gwarantuje nam dostęp do publicznej służby zdrowia. na terenie Unii Europejskiej. Nie pokrywa ona jednak kosztów wizyt specjalistycznych. W innych przypadkach możemy wykupić dodatkowe ubezpieczenie.
Zobacz także: Czym jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego
Czego unikać w przypadku odmrożeń?
Nie wolno podawać poszkodowanemu alkoholu, ponieważ alkohol rozszerza naczynia, co może dodatkowo wychładzać cały organizm. Szkodliwe jest przykładanie do skóry butelek z gorącą wodą albo ogrzewanie nad grzejnikiem lub nad ogniem. Nie powinno się także masować ani rozcierać odmrożonych miejsc, gdyż przyczynia się to do dodatkowej utraty ciepła.
