Prawo do bezpłatnego leczenia

Ubezpieczenie zdrowotne to podstawa. Dzięki niemu możemy bezpłatnie korzystać z porad lekarzy, zabiegów ambulatoryjnych i szpitalnych. Jego brak powoduje, że pozostaje jedynie prywatna służba zdrowia, która, nie ma co ukrywać, nie jest na każdą kieszeń. Czy rzeczywiście jesteśmy zdani tylko na tę opcję?

Ubezpieczenie rodzinne

Jeśli nie pracujesz, bo np. zajmujesz się domem, to twój mąż, o ile jest pracownikiem, powinien zgłosić cię do ubezpieczenia zdrowotnego w swoim zakładzie pracy. Musi wtedy podać twoje dane: imię, nazwisko, adres, numer PESEL. Formularz – druk ZUS ZCNA – wypełni i wyśle do ZUS pracodawca męża.
Natomiast, gdy mąż prowadzi firmę, również może cię ubezpieczyć, tyle, że wówczas to on (jako twój pracodawca) zgłasza cię do ubezpieczenia w ZUS.

Warto wiedzieć! Jeśli system eWUŚ nie potwierdzi faktu, że jesteś ubezpieczona, udowodnisz to przedstawiając zaświadczenie wydane przez pracodawcę lub dowód opłacenie przez niego składki zdrowotnej. Dokumenty są ważne w miesiącu, w którym zostały wystawione oraz przez kolejne 30 dni. To oznacza, że ich weryfikacji należy dokonywać co dwa miesiące.

Uwaga! Nie ma możliwości ubezpieczenia partnera życiowego.

Za pośrednictwem urzędu pracy

Gdy stracisz pracę, jeszcze przez 30 dni jesteś objęta ubezpieczeniem zdrowotnym. Potem, aby je uzyskać, powinnaś zarejestrować się w urzędzie pracy. Uzyskasz wtedy status osoby bezrobotnej i zostaniesz zgłoszona do systemu eWUŚ. Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaci urząd.

Warto wiedzieć. Jeżeli zostaniesz pozbawiona statusu osoby bezrobotnej, po upływie 30 dni stracisz prawo do ubezpieczenia zdrowotnego.

Uwaga! W razie problemów z potwierdzeniem uprawnień do bezpłatnej opieki medycznej, trzeba będzie okazać zaświadczenie z urzędu pracy lub złożyć stosowne oświadczenia.

Możesz ubezpieczyć się samodzielnie

Jeśli pracujesz na umowę o dzieło albo jesteś bezrobotna, ale nie chcesz zgłaszać się do urzędu pracy, możesz ubezpieczyć się sama. Musisz wypełnić w oddziale wojewódzkim NFZ odpowiedni wniosek – dostaniesz go na miejscu, możesz tez pobrać ze strony www.nfz.pl. Idąc do NFZ, musisz mieć ze sobą dowód osobisty i dokument potwierdzający ostatni okres ubezpieczenia (np. zaświadczenie z pracy, dowód opłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej). Po przedstawieniu wniosku, dostaniesz umowę do podpisu. Aby zostać objętą dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym, musisz wnieść opłatę dodatkową. Jej wysokość zależy od tego, jak długo nie byłaś ubezpieczona i nie płaciłaś składek. Jeżeli przerwa wynosiła nieprzerwanie:

• od 3 miesięcy do roku – opłata dodatkowa wynosi 20 proc. dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki.
• powyżej roku do 2 lat – 50 proc. tych dochodów;
• powyżej 2 lat do 5 lat – 100 proc.;
• powyżej 5 lat do 10 lat – 150 proc.;
• powyżej 10 lat – 200 proc.

Po podpisaniu umowy o dobrowolne ubezpieczenie z NFZ, składasz druk ZUS ZZA w oddziale ZUS właściwym dla twojego miejsca zamieszkania. Masz na to 7 dni od zawarcia umowy. Za każdy miesiąc ubezpieczenia masz obowiązek składać deklarację rozliczeniową ZUS DRA z kodem ubezpieczenia. Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 proc.podstawy jej wymiaru przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku i zmienia się co kwartał. Należy ją opłacić do 15 dnia następnego miesiąca.

Warto wiedzieć. Wysokość składki w miesiącach lipiec, sierpień, wrzesień 2016 r. wynosi 382,16 zł.

Pamiętaj!

Osoby nie ubezpieczone w NFZ też mają prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej. Mogą z niej korzystać m.in:

• dzieci i młodzież do ukończenia 18. roku życia,
• kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu,
• osoby uzależnione od alkoholu (w zakresie leczenia odwykowego),
• osoby w trudnej sytuacji materialnej (dochód na członka rodziny nie przekracza 514 zł lub 634 zł w gospodarstwach jednoosobowych). W tym przypadku podstawą do bezpłatnego leczenia jest decyzja właściwego wójta, burmistrza, prezydenta. Dokument jest ważny 90 dni.

Alicja Hass, redaktor Przyjaciółki i Pani Domu

Przeczytaj również:

4 rzeczy, które musisz wiedzieć o EKUZ

Prawa pacjenta