Ruchoma mechaniczna przysłona, która reguluje dopływ światła wpadającego przez obiektyw do aparatu - to właśnie jest migawka. W starszych aparatach była ona uruchomiana mechaniczne ,ówcześnie całość układów w aparacie jest sterowana elektroniką.
Choć fotografia ma już 160 lat to pierwsza migawka pojawiła się dopiero w roku 1845 dzięki dwóm fizykom Fizeau i Foucault. Jej rola na początku była niewielka, lecz ze wzrostem czułości materiałów światłoczułych okazało się że czas ekspozycji należy ograniczyć do krótkiego i w pełni sterowanego czasu. Migawki przez lata ewoluowały i zmieniały swoje miejsce by wreszcie pozostać w dwóch wersjach – szczelinowej i centralnej. Migawki szczelinowe montowane są zazwyczaj w lustrzankach małoobrazkowych (zarówno analogowych jak i cyfrowych). Migawkę centralną zaś spotyka się w aparatach średniego i dużego formatu.
Sprawdź: Jak fotografować nocą
Czas otwarcia podobnie jak otwór względy został już wiele lat temu usystematyzowany przez co łatwiej ustala się zależności pomiędzy tymi dwoma wartościami. Podstawowe jednostki czasu:1, 1/2,1/4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000 . Aby różnica pomiędzy poszczególnymi czasami była kompatybilna ze zmianą ekspozycji o jednostkę 1EV zastosowana czasy o połowę krótsze.Aparaty cyfrowe oferują obecnie zmianę również o 1/3 EV.
Migawka szczelinowa:
Migawka ta umieszczona jest we współczesnym aparacie małoobrazkowym zaraz przed płaszczyzną obrazu. Składa się z dwóch przysłon przedzielonych szczeliną przesuwających się tak by odsłonić płaszczyznę obrazu i naświetlić materiał światłoczuły. Czas ekspozycji zależy od szerokości tytułowej szczeliny. Współczesne konstrukcje wykonane są z cienkich blaszek i przesuwają się wzdłuż krótszego boku kadru.
Omawiając budowę migawki szczelinowej warto wspomnieć o minimalnym czasie synchronizacji z lampą błyskową. Wziął się on stąd, że przy dłuższym czasie ekspozycji (rzędu 1/60s) migawka otwiera się na całą szerokość kadru co pozwala lampie naświetlić całą powierzchnię obrazu równocześnie. Przy czasie krótszym od czasu minimalnej synchronizacji migawka zasłoniła by część matrycy i zdjęcie było by nieudane. Zaletą migawki szczelinowej jest jej szybkość – najlepsze modele potrafią dojść do 1/8000 s.
Migawka centralna:
Migawka ta nosi nazwę od miejsca jej umieszczenia na równi z płaszczyzną główną obiektywu. Migawki centralne mają budowę sektorową. Zbudowana jest ona podobnie jak migawka z kilku metalowych blaszek zawieszonych wokół otworu migawki. Na swoim miejscu utrzymuje je układ sprężyn które zostają zwolnione na czas potrzebny do uzyskania ekspozycji. Migawka centralna odsłania więc obraz w nieco inny sposób niż szczelinowa – najpierw sam jego środek, przy czym w procesie zasłaniania centrum obrazu jest zamykane na samym końcu.
Charakter działania migawki centralnej zależy również od miejsca w którym zostanie zainstalowana – w pobliżu przysłony pełni poniekąd również jej funkcje i wpływa na głębie ostrości. Natomiast migawka umieszczona poza obiektywem zaciemnia obrzeża kadru przez co konieczne jest stosowanie filtrów korekcyjnych.W aparatach wielkoformatowych zdarza się, że migawka jest równocześnie przysłoną i otwiera się do ustawionej wartości otworu względnego. Firma Hasselblad migawkę montuje w obiektywach, co upraszcza obsługę całego systemu, jednocześnie zwiększając koszt produkcji.
Zobacz: Symbole na obiektywach Nikona
Sposób budowania i działania migawek centralnych wymusza na ich producentach stosowanie najwyższej klasy materiałów oraz laboratoryjnej precyzji. Z tego powodu obecnie na świecie tylko dwie firmy parają się produkcją tych urządzeń. Jedna wchodzi w skład legendarnej firmy optycznej Zeiss, druga to Schneider.
Migawki centralne montowane są wyłącznie w aparatach z wyższej półki przeznaczonych do fotografii studyjnej i statycznej z dwóch powodów – wysokich kosztów i szybkości działania. Minimalne czasy naświetlania rzędu 1/500 s czy 1/800 sekundy nie nadają się do aparatów reporterskich. Migawka centralna dominuje za to w studio – pozwala na dowolną synchronizację z lampą błyskowa gdyż otwiera się od środka.
