Co możesz dostać z Urzędy pracy - najważniejsze informacje dla bezrobotnego

Wypowiedzenie to moment, gdy masz wrażenie, że ziemia usuwa ci się spod nóg. Zmobilizuj się jednak i zacznij działać! Kto wie, może utrata pracy wyjdzie ci jeszcze na dobre…

Zarejestruj się
Najpierw zadbaj o to, by mieć środki do życia. Zasiłek dla bezrobotnych to niewiele, ale nawet taka nieduża kwota pozwoli ci np. opłacić najpilniejsze świadczenia i nie wpaść w długi. Dlatego zgłoś się do powiatowego urzędu pracy i zarejestruj się jako osoba szukająca pracy. Po siedmiu dniach od zarejestrowania możesz starać się o zasiłek dla bezrobotnych. Dostaniesz go, jeżeli:

• w okresie 18 miesięcy przed zarejestrowaniem pracowałaś łącznie co najmniej 365 dni lub prowadziłaś firmę
• opłacałaś składki ZUS,
• dostawałaś pensję w kwocie co najmniej minimalnej płacy (1126 zł),
• urząd pracy nie ma dla ciebie propozycji pracy, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego, prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Warto wiedzieć: W wypadku, jeżeli sama rozwiązałaś umowę o pracę, zasiłek otrzymasz po 90 dniach od zarejestrowania.
Zasiłek dla bezrobotnych wynosi 551,80 zł. Jednak kwota, jaką dostaniesz, może być niższa lub wyższa – w zależności od tego, jaki masz długi staż pracy. Gdy wynosi on:

• przy zatrudnieniu do 5 lat – 80 proc. zasiłku, czyli 441,50 zł;
• przy stażu od 5 do 20 lat – 100 proc. – 551,80 zł;
• ponad 20 lat pracy – 120 proc. zasiłku – 662,20 zł.

Okres pobierania zasiłku wynosi zasadniczo 6 miesięcy (może być przedłużony do 12 miesięcy, gdy np. mieszkasz na terenach dotkniętych bezrobociem).

Podnieś swoje kwalifikacje
Siedzenie na zasiłku dla bezrobotnych to nie najlepsze rozwiązanie. Jeśli nie dostałaś propozycji pracy, zainteresuj się kursami lub szkoleniami prowadzonymi przez urząd pracy, które pomogą ci podnieść kwalifikacje lub znaleźć nowe zatrudnienie. Urzędy pracy organizują różnego rodzaju szkolenia, np. z obsługi komputera, księgowości, podstawowych prac administracyjno-biurowych, fryzjerstwa. Takie szkolenie trwa od 6 miesięcy do roku (dla osób niewykwalifikowanych – 2 lata). Skierowanie na nie wydaje starosta.

W trakcie szkolenia przysługuje stypendium. Jego wysokość wynosi:

• 40 proc. zasiłku dla bezrobotnych (220,72 zł) – gdy nie masz ukończonych 25 lat,
• 20 proc. zasiłku (110,36 zł) – gdy masz więcej niż 25 lat.

Ponadto możesz złożyć wniosek o zwrot kosztów przejazdu, jeżeli dojazd na szkolenie zajmuje ci więcej niż 3 godziny dziennie.

Warto wiedzieć: Obecnie trwają prace nad podniesieniem wysokości stypendium. Ma ono wynosić 120 proc. zasiłku (140 proc. dla osób, które ukończyły 50 lat). Zmianie ma też ulec sama wysokość zasiłku. Od nowego roku rząd planuje, by przez pierwsze trzy miesiące bezrobotny otrzymywał go w kwocie 800 zł, a po upływie kwartału – 563 zł.

Uwaga! Skierowanie na szkolenie możesz uzyskać nawet jeszcze w trakcie okresu wypowiedzenia.
Pamiętaj: Jeżeli zostaniesz skierowana na szkolenie, ale odmówisz w nim udziału lub go nie ukończysz, stracisz status osoby bezrobotnej. Odzyskasz go dopiero po 90 dniach. Od takiej decyzji urzędu masz oczywiście prawo odwołać się do wojewody (w ciągu 14 dni).

Dodatek aktywizacyjny
Przysługuje ci, jeżeli masz prawo do zasiłku dla bezrobotnych, a przy tym:

• na podstawie skierowania urzędu zaczniesz pracować w niepełnym wymiarze i otrzymasz pensję niższą od minimalnego wynagrodzenia (1126 zł),
• sama znajdziesz pracę.

Do wniosku o dodatek dołącz:

• umowę o pracę (dokument potwierdzający podjęcie innej pracy zarobkowej, np. umowa zlecenie),
• zaświadczenie o wynagrodzeniu brutto z ostatniego miesiąca,
• kopię skierowania do pracy przez Powiatowy Urząd Pracy.

Jeżeli znalazłaś pracę w wyniku skierowania urzędu, otrzymasz dodatek w wysokości różnicy między twoją pensją a minimalnym wynagrodzeniem za pracę, ale nie więcej niż 50 proc. zasiłku dla bezrobotnych (275,90 zł). Dostaniesz go przez cały okres, przez który otrzymywałabyś zasiłek. Natomiast gdy sama znalazłaś sobie pracę, dodatek będzie wypłacany przez połowę okresu, w jakim by on przysługiwał.

Idź na staż
Jeśli zależy ci, by szybko zdobyć kwalifikacje zawodowe i masz nie więcej niż 25 lat (27 lat, jeżeli jesteś absolwentką wyższej uczelni), możesz zgłosić się do urzędu pracy z prośbą, by skierował cię na staż zawodowy. Taki staż może trwać od 3 miesięcy do roku.

W okresie stażu dostaniesz stypendium w wysokości 140 proc. zasiłku dla bezrobotnych. Ponadto będzie ci przysługiwało:

• ubezpieczenie emerytalne,
• dwa dni wolne za każde 30 dni odbywania stażu,
• zwrot kosztów przejazdu, jeśli odbywasz staż poza miejscem zamieszkania, a dojazd zabiera ci ponad 3 godziny.

Gdy przekroczyłaś 50. rok życia, możesz zostać skierowana na przygotowanie zawodowe. Taki wniosek mogą też składać:

• kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka;
• osoby bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez średniego wykształcenia;
• osoby samotnie wychowujące dziecko do 18. roku życia.

Przygotowanie zawodowe trwa 6 miesięcy. Podczas jego trwania otrzymasz 140 proc. zasiłku dla bezrobotnych.

Uwaga! Jeżeli bez usprawiedliwienia opuścisz choć jeden dzień pracy lub naruszysz podstawowe obowiązki określone w regulaminie pracy (np. przyjdziesz do firmy pod wpływem alkoholu), urząd pracy może pozbawić cię możliwości kontynuowania stażu lub przygotowania zawodowego.

Pomoc dla samotnych mam
Jeżeli pójdziesz do pracy lub na szkolenie, a jesteś mamą samotnie wychowującą dziecko do lat 7, złóż w urzędzie pracy wniosek o refundację kosztów opieki nad swoją pociechą. Otrzymasz ją, jeśli dochód na osobę w twojej rodzinie nie przekracza 351 zł.

Do wniosku dołącz:

• odpis aktu urodzenia dziecka,
• zaświadczenie ze żłobka (przedszkola) lub kopię umowy z opiekunką,
• rachunki potwierdzające wydatki na opiekę,
• kopię skierowania na szkolenie lub staż zawodowy,
• kopię wyroku rozwodowego lub aktu zgonu (jeśli jesteś wdową).

Refundacja nie może przekraczać 50 proc. zasiłku dla bezrobotnych (czyli 275,90 zł). Dostaniesz ją przez:

• 3 miesiące, jeżeli podjęłaś pracę na okres co najmniej 6 miesięcy;
• 6 miesięcy, gdy jesteś zatrudniona na okres co najmniej 12 miesięcy,
• cały okres stażu, przygotowania zawodowego lub szkolenia.

Pomoc na własną firmę
Jeżeli zdecydowałaś się na uruchomienie własnej firmy, możesz złożyć wniosek w urzędzie pracy o przyznanie ci środków na podjęcie działalności gospodarczej. Pożyczka na ten cel jest przyznawana jednorazowo z Funduszu Pracy i wynosi maksymalnie: pięciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej (obecnie jest to kwota 14 919, 90 zł). W urzędzie musisz przedstawić biznes plan. Ale uwaga! Jeżeli zrezygnujesz z firmy po roku jej prowadzenia, będziesz musiała zwrócić pieniądze.

Alicja Hass / Przyjaciółka