Potworniak, po łacinie teratoma, jest nowotworem o dość charakterystycznych cechach. Rozwija się z komórek, które w procesie rozwoju trafiły nie tam, gdzie powinny. Tworzą one guz w postaci dziwacznego tworu, w obrębie którego mogą znajdować się najróżniejsze tkanki: włosy, zęby, fragmenty chrząstki, mięśni, nerwów, a także gruczoły, np. ślinianki. Najczęściej rozwijają się w jajnikach lub jądrach, kręgosłupie oraz w tkankach znajdujących się w linii pośrodkowej ciała.
Potworniak:
Powstawanie potworniaka
Dokładne przyczyny powstawania potworniaków nie są znane. Tworzą się one z komórek zarodkowych ektodermy, mezodermy i endodermy, z których na etapie rozwoju organizmu w sposób uporządkowany powstają najróżniejsze tkanki ciała i narządy. Potworniak to tworzenie się tkanek w przypadkowym miejscu.
Rodzaje potworniaka
Wyróżnia się dwa jego rodzaje, które różnią się od siebie wyglądem, tempem wzrostu i złośliwością.
Potworniak dojrzały
Najczęściej uznawany za niezłośliwy, choć zdarza się, że ulega zezłośliwieniu. Wtedy z którejś z tkanek potworniaka powstaje inny, inwazyjny nowotwór: mięsak czy rak potworniakowy.
Potworniak dojrzały składa się z dojrzałych komórek, które tworzą tkanki przypominające te prawidłowe – np. włosy, skóra. Guz rośnie powoli i najczęściej ma postać torbieli skórzastej, czyli można w nim znaleźć ukształtowane włosy, gruczoły łojowe czy potowe, zdeformowane zęby.
Potworniak niedojrzały
Potworniaki tego typu najczęściej zalicza się do nowotworów złośliwych. Atakują głównie osoby młode. Potworniaki niedojrzałe rosną szybko, wcześnie naciekają na okoliczne tkanki i mają skłonność do dawania przerzutów.
Potworniak a płeć
Umiejscowienie zmian zależy od płci i wieku. U kobiet potworniaki często lokują się w jajnikach i mają postać torbieli skórzastej – aż 95% raków jajnika to ten typ łagodnego potworniaka. Objawami zmian mogą być bóle brzucha i/lub krwawienia z macicy.
U mężczyzn potworniaki często umiejscawiają się w jądrach i należą do grupy potworniaków niedojrzałych, a więc istnieje ryzyko zezłośliwienia guza. W wielu przypadkach guzy te nie dają żadnych objawów. Czasami moszna jest obrzęknięta i da się w niej wyczuć guzek.
U dzieci najczęściej diagnozuje się potworniakowe guzy krzyżowo-ogonowe. Rozwijają się już w życiu płodowym, jeszcze w tym czasie część z nich się usuwa z ciała dziecka. Jeśli operacja w łonie matki nie jest możliwa, wykonuje się ją wkrótce po narodzinach.
Leczenie potworniaków
Potworniaki dojrzałe usuwa się chirurgicznie. Potworniaki niedojrzałe także się wycina, ale leczenie uzupełnia chemioterapia.
Więcej o nowotworach:
Rak przełyku: przyczyny, objawy, leczenie
Przyczyny i leczenie raka jelita cienkiego
Objawy raka płuc
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
