Wrzos zwyczajny (pospolity) to roślina, której kwiaty podziwiamy już wczesną jesienią. Porasta łąki i polany lasów, okolice wyrębów, laski brzozowe i sosnowe, urozmaicając chłodną kolorystykę krajobrazu. Niewielu z nas jednak wie, że oprócz walorów estetycznych, ten zwyczajny wrzos jest także ziołem i ma zastosowanie w fitoterapii.
Roślina ta raczej jest znana wszystkim: maleńki krzaczek z naprzeciwlegle usytuowanymi, drobnymi listkami. Barwa kwiatów to oczywiście odcienie różu, lila i fioletu. Są one rozłożone na mniej więcej połowie długości łodyżki i tworzą wielokwiatowe, jednostronne grona. Surowcem wykorzystywanym w lecznictwie naturalnym są właśnie te kwiaty i ziele. Zbiera się je w początkowym okresie kwitnienia, a następnie poddaje suszeniu. Prawidłowo wysuszony wrzos, nie zmienia koloru – ani kwiat, ani ziele.
Co ma w sobie wrzos?
Jak każda roślina, która wspomaga nasze zdrowie, wrzos ma wiele ciekawych pod tym względem, substancji. O jednych zaiste już dużo słyszeliśmy, a inne zaś brzmią obco dla naszego ucha. Oto one:
- arbutyna – glikozyd, który dezynfekuje drogi moczowe
- garbniki – niszczą bakterie i dezaktywują jad bakterii, stosowane w biegunkach
- flawonoidy – substancje o działaniu przeciwutleniającym (kwercytyna i mirycetyna)
- kwasy organiczne – wpływają na przemianę materii, wydzielanie śliny i soku żołądkowego, poprawiają apetyt
- olejki eteryczne – relaksują mięśnie gładkie jelit i łagodzą spastykę układu moczowego
- gorycz – poprawa procesów trawiennym
- potas – warunkuje prawidłową pracę mięśni i serca
- krzem – pozytywnie wpływa na tkankę łączną
Kiedy wrzos znajduje zastosowanie?
Sądząc po występujących we wrzosie substancjach, jest to zioło pomocne szczególnie w problemach z układem moczowym i pokarmowym.
Układ moczowy zawdzięcza wrzosowi m.in. dezynfekcję (arbutyna) i przyspieszenie produkcji oraz wydalania moczu (flawonoidy). Ponadto w momentach skurczowych, jak np. kolka, może przynieść ulgę (olejki eteryczne). Wrzos znajduje więc zastosowanie w kamicy nerkowej.
Z kolei na układ pokarmowy roślina ta, działa niczym balsam. Uspokaja jelita, hamuje nadmierną fermentację w jelitach, pomaga zwalczyć biegunkę – a to dzięki garbnikom. Oprócz tego, na uwagę zasługują kwasy organiczne, wspomagające sekrecję śliny i soku żołądkowego oraz kierujące apetytem. Substancje gorzkie także mają swój udział w „pielęgnowaniu” układu pokarmowego, ponieważ przez usprawnienie wydzielania żółci i soków żołądkowych, wpływają na procesy trawienne i regulują apetyt.
Wrzos bywa też stosowany w chorobach układu ruchu, jak np. bóle stawowe, gościec oraz dolegliwościach skórnych – z uwagi na zawartość potasu i krzemu, które wspomagają regenerację ciała.
Oprócz wymienionych właściwości, wrzos działa jeszcze ogólnie uspokajająco i pomaga w walce z bezsennością.
Jak spożywać wrzos?
Z dobrodziejstw tegoż zioła, można korzystać w różnoraki sposób. Najprościej jednak wykonać odwar lub zaparzyć herbatę z kwiatów tej rośliny.
Odwar wykonamy następująco: łyżkę suszonych kwiatów zalać szklanką wody i gotować przez 3-5 minut, następnie przecedzamy i pijemy 2-3 razy dziennie w przypadkach chorób układu moczowego; pół godziny przed posiłkiem – w problemach z układem pokarmowym.
Herbatkę wzmacniającą, przygotowujemy zalewając wrzątkiem tyle wrzosu, aby napar miał kolor czerwonawy. Na ogół jest to czubata łyżka kwiatów. Herbatkę parzymy 10 minut, pod przykryciem. Pijemy raz dziennie.
Miód wrzosowy
Warto jeszcze wspomnieć, że wrzos to roślina miododajna. Pszczoły produkują z niego wyborny miód, o odmiennych nutach smakowych – jest on słodko-gorzki, koloru rubinowego-brunatnego i przybiera aromat wrzosu. Więcej o miodzie wrzosowym tutaj: Zastosowanie miodu wrzosowego w lecznictwie.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
