Charakterystyka
Krzew maliny jest rośliną wieloletnią, lubi zarośla, lasy, zręby leśne, występuje w całej Europie, w płn. i zach. Azji, a w Polsce – rośnie pospolicie na niżu (w górach na wys. kosodrzewiny). Malinę zaczęto uprawiać już w średniowieczu w ogródkach przyklasztornych na płd. Europy (nie występuje tam w stanie dzikim), a jej lecznicze właściwości znane były już od czasów starożytnych.
W pierwszym roku wypuszcza bujne pędy do 2 m długości, a dopiero w drugim roku owocuje. Pędy obłe, lekko oszronione kolcami. Pędy maliny żyją dwa lata, po owocowaniu jesienią usychają, wydając przedtem nowe odrosty. Malina posiada liście złożone. Liście są 3- ,5- ,7-listkowe z wąskimi przylistkami, od spodu białe, na brzegu ząbkowane.
Kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty w kolorze białym, zebrane w baldachogrona. Owocuje w lipcu i sierpniu. Owoc o pięknej „malinowej” barwie i aromatycznym zapachu, jedwabiście owłosiony (mięciutkim meszkiem), składa się z wielu mięsistych pestkowców zrośniętych razem. Malina jest rośliną miododajną a miód z niej jest bardzo pożywny i zdrowy.
Owoc zawiera liczne kwasy organiczne m.in. kwas jabłkowy, askorbinowy i cytrynowy, śluz, pektyny, lotne związki zapachowe, cukry, tłuszcze, białka, prowitaminy A, i niewiele witamin: B1, B2, B6, C, PP; sole mineralne (wapń, żelazo, miedź i fosfor), lecytynę, garbniki (w liściach) oraz związki żywicowe.
Kiedy zbieramy maliny
Zbieramy w lipcu dojrzałe owoce (zbiór tylko wtedy, gdy jest sucho, bo mokre będą gniły) – nieprzejrzałe; zbiór trwa tylko kilkanaście dni. Suszenie w temperaturze do 30ºC, a dosuszanie już w temperaturze 50ºC; po wysuszeniu owoce nie mogą być pozlepiane w grudki, powinny mieć naturalny kolor i zapach. Ze świeżych malin robi się pyszny, bardzo zdrowy sok. W farmaceutyce używane są także liście (zbierane w okresie kwitnienia rośliny) – suszy się je na słońcu.
Zobacz też: Jaki jest najlepszy czas zbioru ziół?
Jak działają
Napar z suszonych owoców lub syrop działa napotnie i pomocniczo w stanach gorączkowych, rozgrzewa już 30–60 min. po jego spożyciu. Liście działają ściągająco, przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, wyciągi wodne ograniczają rozwój bakterii jelitowych; antybiegunkowo, powoduje niewielki rozkurcz mięśni gładkich jelit, naczyń krwionośnych i macicy, w chorobach kobiecych tj. zaburzenia menstruacyjne i upławy. Dodawane do mieszanek herbacianych doskonale je aromatyzują. Liście są pomocne w nieżytach żołądka, jelit, w słabo nasilonych wzdęciach, zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła.
W lecznictwie ludowym przede wszystkim stosowana w przeziębieniach (rozgrzewająco i napotnie), często w połączeniu z kwiatem lipy i czarnego bzu.
Współcześnie odmiany uszlachetnione i tzw. maliny wielkoowocowe uprawiane są dla celów przetwórczych i spożywczych.
Napar: 2 łyżki suszu owocowego zalać 1 szklanką wrzątku, zaparzać pod przykryciem ok. 15 min., odstawić na 10 min. i przecedzić. Wypić przed snem cały gorący napar. Zalecane w chorobach z podwyższoną temperaturą.
Zobacz też: Jak przygotować napar z ziół?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
