Spis treści:
- Próby wątrobowe - co to za badanie?
- Próby wątrobowe - cena
- Próby wątrobowe - kiedy należy zrobić badanie?
- Jakie są prawidłowe wartości enzymów wątrobowych?
- O czym świadczy wysokie stężenie enzymów wątrobowych?
Wątroba to jeden z najważniejszych organów w naszym organizmie. Zła dieta, zażywanie dużych ilości leków, używek, takich jak alkohol, mogą znacząco osłabić jej możliwości. Do oceny pracy wątroby służą m.in. próby wątrobowe - badanie biochemiczne krwi, polegające na oznaczeniu enzymów wątrobowych. Badanie jest niedrogie i łatwe do wykonania.
Próby wątrobowe - co to za badanie?
Próby wątrobowe to potoczne określenie badania krwi, w którym określa się poziom enzymów wątroby: ALT (AlAT), AST (AspAT), GGTP, ALP, LDH. Stężenie tych związków może świadczyć o kondycji, w jakiej znajduje się wątroba - na ich podstawie lekarz ocenia wydolność wątroby, a tym samym stan jej zdrowia.
Podwyższone próby wątrobowe mogą oznaczać nie tylko chorobę wątroby, ale też nieprawidłowości w obrębie trzustki, nerek, serca lub wskazywać na nowotwór. Badanie należy zrobić na czczo.
Próby wątrobowe - cena badania
Próby wątrobowe nie są badaniem drogim. Cena badania wykonywanego prywatnie wynosi 30-60 zł w zależności od laboratorium. Pamiętaj jednak, że badanie zlecone w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, wykonasz bezpłatnie. Po skierowanie na badanie możesz udać się do lekarza POZ.
Próby wątrobowe - kiedy należy zrobić badanie?
Poziom enzymów wątrobowych (ALT i AST) można zmierzyć profilaktycznie, np. przy okazji pobierania krwi na morfologię. Zwykle jednak lekarz zleca takie badanie, gdy zgłaszasz objawy wskazujące na kłopoty z wątrobą lub drogami żółciowymi (np. bóle w nadbrzuszu, nawracającą niestrawność, powiększenie wątroby). Takie badanie zostanie zlecone również wtedy, kiedy planujesz rozpocząć stosowanie tabletek antykoncepcyjnych oraz profilaktycznie podczas długotrwałej kuracji hormonalnej. Oznaczenie enzymu AST może też być badaniem uzupełniającym w przypadku podejrzenia o zawał serca czy choroby mięśni.
Jakie są prawidłowe wartości enzymów wątrobowych?
Normy enzymów wątrobowych mogą się nieco różnić w zależności od laboratorium, w którym przeprowadzono badanie. Przyjmuje się, że prawidłowe wyniki prób wątrobowych, to:
- ALAT, ALT: 5–40 U/l,
- AspAT, AST: dla mężczyzn < 37 U/l, dla kobiet < 31 U/l,
- GGTP: dla mężczyzn 5-40 U/l i dla kobiet 5-35 U/l,
- ALP: 30–120 U/l (wartości dla dzieci są inne),
- LDH: <120–230 U/l.
O czym świadczy wysokie stężenie enzymów wątrobowych?
Jest wiele stanów, które mogą powodować podwyższenie enzymów wątrobowych. Nieprawidłowe wyniki mogą występować czasowo i samoistnie ustąpić bez wyjaśnionej przyczyny. Przykładowe problemy zdrowotne, które skutkują podwyższonymi próbami wątrobowymi to:
- intensywny wysiłek fizyczny,
- stosowanie niektórych leków, np. obniżających cholesterol albo psychotropowych,
- zażycie narkotyków, spożywanie alkoholu,
- cukrzyca,
- nadczynność tarczycy,
- kamica przewodu żółciowego,
- marskość wątroby,
- stłuszczenie wątroby,
- nowotwory wątroby,
- torbiel wątroby,
- ostre wirusowe zapalenie wątroby,
- autoimmunologiczne zapalenie wątroby,
- mononukleoza zakaźna,
- sepsa,
- zapalenie trzustki,
- niewydolność krążenia,
- uszkodzenia mięśni szkieletowych,
- toksyczne uszkodzenie wątroby,
- ostry zawał serca,
- niewydolność nerek,
- nowotwory takie jak białaczka, chłoniak.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 19.12.2012.
Czytaj także:
Co może oznaczać ból wątroby i jak sobie z nim radzić?
Regeneracja wątroby: czas trwania, jak wspomagać
Zioła na wątrobę - 3 najlepsze zioła dla zdrowia wątroby
WZW B. Co trzeba wiedzieć o wirusowym zapaleniu wątroby typu B?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
