Leptyna jest hormonem regulującym przemiany metaboliczne w organizmie. Badanie jej poziomu zleca się w diagnozowaniu otyłości.
Spis treści:
Co to jest leptyna?
To białko wydzielane przed wszystkim przez komórki tłuszczowe. Leptyna reguluje apetyt, zmniejszając go. Jeśli stężenie tego hormonu jest niewłaściwe, grozi nam nadwaga i otyłość. Leptyna działa na mózg - informuje go o poziomie zasobów energetycznych, dlatego stężenie hormonu jest adekwatne do ilości tkanki tłuszczowej w ciele.
Na czym polega działanie leptyny:
- zwiększa metabolizm (zobacz, jak przyspieszyć metabolizm),
- zmniejsza głód,
- hamuje wytwarzanie tkanki tłuszczowej,
- reguluje mechanizmy odpornościowe,
- wpływa na płodność.
Badanie poziomu leptyny + normy
Wydzielanie leptyny regulowane jest dobowo - tzn. nie wpływa nią tylko objętość tkanki tłuszczowej, ale też pora dnia. Jej poziom osiąga szczyt w godzinach 24-2 w nocy, najniższe stężenie jest w godzinach porannych - między 8 a 9. Na leptynę ma też wpływ insulina, estrogeny i glukoza.
Kiedy zleca się zbadanie poziomu leptyny we krwi? Gdy jest potrzeba zdiagnozowania:
- otyłości,
- zaburzeń hormonalnych,
- w trakcie dojrzewania (w diagnostyce zaburzeń miesiączkowania).
Lekarz zwykle zleca też badanie leptyny uzupełniająco do innych badań - przy profilu lipidowym, tarczycowym, badaniu poziomu glukozy i insuliny.
Wysoki poziom leptyny przeważnie występuje o osób z nadmierną masą tkanki tłuszczowej oraz u ludzi otyłych - stężenie hormonu może być nawet kilka razy większe niż u osób z prawidłową wagą. Stężenie leptyny jest większe u kobiet niż u mężczyzn. Jako przyczynę tego stanu wskazuje się działanie estrogenów. Leptyna może też zmieniać stężenie w zależności od dnia cyklu miesiączkowego.
Jak regulować poziom leptyny?
Normy stężenia leptyny u kobiet wynoszą 7-13 ng/dl, u mężczyzn 1-15 ng/dl.
Zarówno za niski poziom hormonu, jak i za wysoki nie jest wskazanym stanem. Jak możemy zadbać o właściwe stężenie leptyny:
- wysypiaj się,
- zdrowo się odżywiaj (szczególnie polecane są orzechy włoskie, sezam i siemię lniane oraz produkty z błonnikiem),
- ruszaj się,
- jedz posiłki regularnie.
Leptyna a otyłość
Zdarza się stan nazywany leptynoopornością, kiedy organizm nie reaguje lub nie odbiera sygnałów związanych z uczuciem sytości, czyli informacji od leptyny. W takiej sytuacji łatwo rozwija się nadwaga.
Osoba z leptynoopornością może często odczuwać chęć podjadania, mimo spożywania normalnych, głównych posiłków. Poza tym może narzekać na zmęczenie i ospałość w ciągu dnia. Czasem niezbędne jest przyjmowanie leptyny w tabletkach i przestrzeganie specjalnej diety.
Niestety nie wiadomo, skąd bierze się leptynooporność. Są tezy, które tłumaczą ją zbyt mało ilością receptorów odbierających informacje od leptyny. Taki stan powstaje też wtórnie - jako efekt nadwagi czy otyłości. Wtedy kluczowe jest przerwanie błędnego koła - czyli zredukowanie tkanki tłuszczowej.
Więcej o działaniu hormonów:Serotonina - dlaczego jest dla nas taka ważna? Objawy niedoboruKortyzol (hormon stresu) - wpływ na organizm + jak go obniżyćProgesteron - co warto o nim wiedziećAdrenalina - jak działa i czy można się od niej uzależnić?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
