Spis treści:
- Na czym polega zawał serca?
- Typowe objawy zawału serca
- Objawy miesiąc przed zawałem
- Nietypowe objawy zawału serca u kobiet
- Zawał serca - pierwsza pomoc
Na czym polega zawał serca?
Zawał mięśnia sercowego, inaczej atak serca, to martwica mięśnia sercowego wywołana niedokrwieniem. Przyczyną jest nagłe ograniczenie dopływu krwi tętnicami wieńcowymi. Ryzyko zawału serca wzrasta wraz z wiekiem, chociaż zdarzają się także zawały wśród bardzo młodych osób. Rocznie umiera z jego powodu prawie 200 000 Polaków.
W diagnostyce zawału serca mówi się o:
- ostrym zespole wieńcowym ze zmniejszonym przepływem,
- ostrym zespole wieńcowym z całkowicie zamkniętą tętnicą.
Zawał serca może mieć różne stopnie rozległości. Niektórzy przechodzą go nawet nie wiedząc o tym, innych nie udaje się uratować.
W profilaktyce zawałów niezwykle ważne są zdrowa, zbilansowana dieta i aktywność fizyczna, a do jego wystąpienia predysponują: otyłość, cukrzyca, nadciśnienie, niskie stężenie cholesterolu HDL i zwiększone LDL (zobacz: normy dla cholesterolu), a także upośledzona tolerancja glukozy i palenie papierosów.
Typowe objawy zawału serca
Warto wiedzieć, jak rozpoznać atak serca. Do klasycznych objawów zawału serca należą:
- silny ból w klatce piersiowej trwający co najmniej 20 minut, który nie ustępuje po zmianie pozycji lub odpoczynku (u niektórych osób ból może nie występować), może promieniować do szyi, żuchwy, lewej ręki do nadbrzusza oraz na plecy,
- pieczenie lub ucisk za mostkiem,
- omdlenie,
- zawroty głowy,
- zimne poty,
- duszność,
- panika i lęk przed śmiercią.
Osoba z zawałem serca może mieć bladą skórę, sine ręce, stopy i usta, spadek ciśnienia, wzrost temperatury, zaburzenia rytmu serca, a także kaszel.
Objawy pojawiające się miesiąc przed zawałem
Organizm może nam wysyłać sygnały zwiastujące zawał serca już znacznie wcześniej, nawet miesiąc przed wystąpieniem ostrego zespołu wieńcowego. Osoby znajdujące się w grupie najbardziej zagrożonej zawałem powinny być szczególnie czujne, jeśli zauważą u siebie wczesne symptomy zawału serca.
Zmęczenie
Gdy serce nie otrzymuje wystarczającej ilości krwi, nie pracuje tak, jak należy – w efekcie mamy mniej energii i czujemy się zmęczeni. Oczywiście każdy z nas od czasu do czasu czuje się wyczerpany, jednak jeśli męczą nas czynności dotąd nie wymagające dużo wysiłku, jak zakupy czy wchodzenie po schodach, to znak, że warto udać się do lekarza, by zdiagnozować przyczynę takiego stanu.
Duszność
Uczucie braku tchu i obniżona tolerancja wysiłku mogą być bardzo wczesnymi sygnałami zbliżającego się zawału serca. Światło tętnic zwęża się, zmniejszając przy tym przepływ krwi. Do płuc dociera jej zbyt mało. Mamy wtedy problemy z oddychaniem, którym mogą towarzyszyć dreszcze. To kolejny sygnał, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego.
Ucisk w klatce piersiowej
To jeden z najczęstszych wczesnych objawów ostrzegawczych ataku serca. Ucisk i napięcie w klatce piersiowej może przybrać formę bólu, który będzie odczuwalny – poza klatką piersiową – także w okolicy lewej pachy lub ramienia. Mogą mu towarzyszyć inne symptomy: ucisk w szyi, żołądku, gardle, szczęce czy plecach. Taki ból trwa zazwyczaj około 15 minut.
Przeziębienie
Gdy organizm zużywa energię na odpieranie problemów z krążeniem, układ odpornościowy staje się słabszy i może nie radzić sobie z infekcjami. To dlatego wiele osób przed zawałem doświadcza objawów przypominających przeziębienie lub grypę: gorączki, kaszlu, bólów mięśniowych.
Zawroty głowy i zimne poty
Zmniejszony dopływ krwi do mózgu może powodować zawroty głowy i uczucie oszołomienia. Osoby przed zawałem niekiedy skarżą się na zimne poty (sprawdź też: Co oznacza nadmierna potliwość).
Nietypowe objawy zawału serca u kobiet
Objawy zawału serca u kobiet mogą wyglądać inaczej niż u mężczyzn. Są często mniej typowe. Przede wszystkim rzadziej występuje silny ból w klatce piersiowej. To sprawia, że kobiety później reagują i zawał jest dla nich groźniejszy. Zawał u kobiet może objawiać się:
- bólem o nietypowej lokalizacji (np. między łopatkami, w nadbrzuszu, pod łukiem żebrowym),
- dusznością,
- bólem mięśni jak przy grypie,
- bólem gardła,
- zmęczeniem,
- uczuciem braku siły w rękach.
Oczywiście w wielu przypadkach takie objawy mogą też świadczyć o innych problemach zdrowotnych. Jednak jeśli nie ustępują i kobieta należy do grupy zagrożonej zawałem, najlepiej wezwać pomoc medyczną.
Zawał serca - pierwsza pomoc
Jeśli podejrzewasz zawał serca, od razu zadzwoń po pogotowie (112). Czas jest kluczowy, bo im wcześniej choremu zostanie udzielona pomoc, tym więcej mięśnia sercowego można uratować.
Co można zrobić w oczekiwaniu na karetkę?
- jeśli chory jest przytomny, ułożyć go w pozycji półsiedzącej,
- jeśli chory jest nieprzytomny, ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej,
- kontrolować tętno i oddech chorego - jeśli praca serca ustanie, rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.
Około 60% chorych z zawałem serca umiera w ciągu pierwszej godziny od jego wystąpienia. Dlatego szybkie wezwanie wykwalifikowanej pomocy i udzielenie pierwszej pomocy przy zawale serca jest tak ważne.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 25.07.2017.
Więcej o zawale serca:Objawy zawału serca u kobiet - 6 wczesnych oznak kobiecego zawału6 prostych kroków, dzięki którym unikniesz zawału sercaDepresja a zawał serca. Czy depresja zwiększa ryzyko choroby wieńcowej?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
