Rola białek w organizmie:
- budulcowa (tworzy komórki tkanek); warunkują prawidłowy wzrost i rozwój
- transportowa (np. hemoglobina we krwi, transportująca tlen)
- składniki krwi i płynów ustrojowych; pomagają w utrzymaniu prawidłowego bilansu wodnego (równe proporcje między przyjętymi a wydalonymi płynami z organizmu)
- powstają z nich enzymy trawienne, tkankowe, hormony i przeciwciała
- wspomagają detoksykację organizmu
- przyspieszają regenerację
- umożliwiają funkcjonowanie mięśni (skurcz i rozkurcz), przekazywanie impulsów nerwowych i wiele innych reakcji w organizmie
Gdzie znajdziemy białko?
Białka mogą być pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Te pierwsze są niepełnowartościowe, ponieważ nie dostarczają wszystkich niezbędnych aminokwasów. Za wyjątek uznaje się jednak soję. Inne roślinne źródła białka to: rośliny strączkowe, groch, orzechy, zboża. Proteiny zwierzęce zalicza się do pełnowartościowych, a ich źródła to: mięso, drób, ryby, mleko, produkty nabiałowe, jaja.
Niedobór białek
Jeżeli w diecie mamy za małą podaż białka, wówczas trzeba się liczyć z wystąpieniem zaburzeń funkcjonowania organizmu. Osłabia się odporność, często zostaje zaburzony wzrost i rozwój u dzieci. W skrajnych przypadkach niedobór białka wiedzie do wychudzenia i wyniszczenia organizmu, które mogą skończyć się tragicznie. Istnieje też ryzyko rozwinięcia się choroby znanej jako kwashiorkor. Manifestuje się ona apatią, obniżeniem nastroju aż do stanów depresyjnych, brakiem łaknienia i problemami dermatologicznymi. U dzieci dodatkowo zahamowaniu ulega wzrost i rozwój fizyczny oraz psychiczny.
Nadmiar białek w diecie
Norma białek w codziennym menu to około 10-14% wartości energetycznej pokarmów na cały dzień. Najwięcej potrzebują ich dzieci i kobiety ciężarne w II trymestrze ciąży (14%). Najmniej osoby pracujące fizycznie i ciężko (9-10%) - one potrzebują zaś więcej węglowodanów.
Większa podaż białek sprzyja też utracie masy ciała, co zostało wykorzystane w diecie proteinowej dr Dukana. Jednak gdy jest ona nieumiejętnie stosowana przez laika, bez konsultacji ze specjalistą dietetykiem czy lekarzem – nie trudno o autodestrukcję organizmu.
Katarzyna Ziaja
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
