Wyrostek robaczkowy u dzieci – jak rozpoznać zapalenie wyrostka?

dziecko fot. Adobe Stock
Starsze dziecko bez problemu będzie potrafiło wskazać, w którym miejscu boli go brzuszek. Co jednak w robić, gdy maluch jest za mały, by to pokazać? Jak rozpoznać atak wyrostka u noworodków i niemowląt?
Marta Słupska / 10.09.2018 12:36
dziecko fot. Adobe Stock

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego występuje u 7-10% populacji. Zwykle dotyczy osób młodych, po 20. i 30. roku życia. Osoby starsze, a także noworodki, niemowlęta i dzieci chorują rzadko, ale atak wyrostka może przytrafić się także im. Jak zatem rozpoznać go u malucha i co wtedy robić?

Przyczyny zapalenia wyrostka robaczkowego u dzieci

Na początku warto zaznaczyć, że chociaż zapalenie wyrostka robaczkowego u najmłodszych zdarza się niezbyt często, to przebiega w zasadzie tak samo, jak u dorosłych. Podobne są także przyczyny tego stanu rzeczy, wśród których wymieniamy:

  • zamknięcie światła wyrostka przez kamień kałowy,
  • infekcję bakteryjną,
  • obecność pasożytów,
  • ucisk.

U dzieci dodatkową przyczyną może być też połknięte ciało obce, które umiejscawia się w wyrostku, np. pionek, koralik lub inny mały element.

Objawy zapalenia wyrostka u dzieci

Ostry atak wyrostka następuje nagle.  Pierwszym objawem zwykle jest to, że maluch skarży się na silny ból brzucha w okolicy pępka, który przemieszcza się w dół na prawą stronę. Ból jest kłujący, kolkowy, chwilami mija i nachodzi znów. Nasila się podczas kasłania i poruszania. Możemy go rozpoznać po tym, że dziecko układa się nieruchomo na boku z podkurczonymi nogami – taka pozycja przynosi pewna ulgę.

Przy ucisku na brzuch dziecka ból się nasila, a jeszcze silniejszy jest, gdy odrywamy od niego rękę. Kilkulatek z pewnością będzie już umiał sprecyzować ból, problem pojawia się jednak u naprawdę małych dzieci i niemowląt. Z pewnością trzeba się udać do lekarza z malcem, który płacze i nie chce, by dotykać jego brzuszka.

Dodatkowo u malucha mogą pojawić się:

  • stan podgorączkowy do 38⁰C,
  • nudności i wymioty,
  • przyspieszenie tętna,
  • brak łaknienia,
  • zaburzenia oddawania moczu i stolca (biegunka, zaparcia).

Jakie badania są konieczne, by zdiagnozować atak wyrostka?

Atak wyrostka u dzieci może zostać pomylony m.in. ze skrętem torbieli jajnika, zakażeniem bakteryjnym, zapaleniem węzłów chłonnych jamy brzusznej, zapaleniem układu moczowego lub zapaleniem przydatków. Badania, jakie wykonuje się, by rozpoznać tę dolegliwość, to przede wszystkim:

  • badanie lekarskie (specjalista sprawdza, w którym miejscu dziecko boli brzuch – może w tym celu m.in. podnosić prawą nogę dziecka do pionu lub uciskać doły biodrowe, by sprawdzać, czy ból się nasila),
  • badanie morfologiczne krwi i moczu,
  • USG jamy brzusznej.

Czy przy ataku wyrostka u dzieci konieczna jest operacja?

Jeśli lekarz zdiagnozuje ostre zapalenie wyrostka, skieruje malca do szpitala na oddział chirurgiczny. Przy tej dolegliwości leczenie objemuje zwykle zabieg appendektomii, czyli usunięcie wyrostka. Wykonuje się go w znieczuleniu ogólnym, a mały pacjent powinien być wcześniej 6 godzin na czczo.

Operacja trwa od kilkunastu minut do półtorej godziny. Coraz częściej wyrostek wycina się laparoskopowo.

W trakcie operacji lekarz wykonuje zwykle 3-4-centymetrowe nacięcie po prawej stronie od pępka i przez niego dociera do wyrostka. Następnie rana jest zszywana, a szwy albo wchłaniają się samoistnie, albo są zdejmowane po około tygodniu.

Od operacyjnego usunięcia wyrostka odstępuje się jedynie, gdy pacjent ma naciek okołowyrostkowy. W takim przypadku istnieje zbyt duże ryzyko rozszerzenia się zakażenia i zamiast przeprowadzać zabieg, podaje się antybiotyki. Ewentualnie lekarz może zalecić drenaż przez skórny pod kontrolą USG.

Operacja czy antybiotyk - co robi się, gdy wystąpi atak wyrostka?

Dieta po operacji wyrostka u dziecka

Po operacji początkowo maluch będzie dostawał kroplówkę, potem lekkostrawny kleik. Będzie mógł pić na drugi dzień po operacji. Zalecenia co do żywienia rodzice dostaną od lekarza w szpitalu.

Na koniec dodajmy, że rokowania w ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego są bardzo dobre, a zabieg wiąże się z całkowitym wyleczeniem dziecka. Śmiertelność jest bardzo niska (wynosi 0,1-1%) i dotyczy przede wszystkim noworodków i seniorów, a także osób cierpiących na ciężkie choroby.

Po usunięciu wyrostka chirurg wyznaczy datę wizyty kontrolnej. Miejsce po wycięciu wyrostka należy obserwować i zgłaszać wszelkie niepokojące objawy (bóle brzucha, gorączkę, wymioty czy biegunki).

Zobacz też:
Jak rozpoznać atak wyrostka?
Kiedy należy wyciąć wyrostek?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA