Normalną reakcją na życie w takim systemie powinien być bunt i próba jego zmiany. Do tego jednak na ogół nie dochodzi, powstaje pytanie „dlaczego?”.
Patologiczny proces niszczący rodzinę
Po pierwsze, narastanie patologicznych reguł rodzinnych to nie jest jednorazowa, spektakularna zmiana, lecz proces powolny, ciągnący się latami, podskórnie. Po wtóre, istotą tych reguł jest to, że same w sobie bronią się przed zmianą, mają wbudowane w sobie mechanizmy podtrzymywania i konserwacji działającego systemu.
Przeczytaj: Alkohol - wpływ na organizm i wchłanianie leków
Strach przed zmianą
Istotna zmiana musi mieć charakter rewolucyjny, a to oznacza ryzyko zburzenia całego dotychczasowego życia rodziny. Pojawia się naturalny lęk przed taką perspektywą. Uruchamiają się mechanizmy przystosowawcze umożliwiające funkcjonowanie w rodzinie alkoholowej.
Zobacz też: Skutki picia alkoholu
Role psychologiczne
Zdaniem Wegscheider-Cruse, przystosowanie następuje przede wszystkim poprzez przyjęcie określonych ról psychologicznych, zarówno przez dorosłych, jak i przez dzieci. To proces w pełni nieświadomy, pojawiający się także w innych rodzinach, choć nie w tak wyraźnej formie, jak w systemach alkoholowych. Przyjmowanie ról może mieć charakter płynny, tzn. role mogą być zmieniane, można także pełnić kilka ról równolegle czy naprzemiennie. Role opisują zachowania, a nie osoby. W wyniku wieloletnich obserwacji prowadzonych w trakcie praktyki terapeutycznej z rodzinami alkoholowymi Wegscheider-Cruse wyodrębniła pięć charakterystycznych dla nich ról: wspólnika (Enabler – bywa też tłumaczony jako pełnomocnik), bohatera (Hero – tłumaczone także jako Heros), kozła ofiarnego (Scapegoat), zagubionego dziecka (Lost Childer – tłumaczone także jako zapomniane dziecko) i maskotki (Mascot).
Fragment pochodzi z książki „Rodzina alkoholowa z uzależnionym w leczeniu” autorstwa Andrzeja Margasińskiego (Wydawnictwo Impuls, 2011). Publikacja za zgodą wydawcy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
