Rak szyjki macicy nie jest dziedziczny ani uwarunkowany genetycznie, jest on konsekwencją zakażenia onkogennymi typami wirusa HPV - Human Papilloma Virus (brodawczaka ludzkiego) typu 16 i 18.
Wirus przekazywany jest w czasie stosunku seksualnego, ale także może przenosić się przez kontakt ze skórą narządów płciowych partnera.
Rozwój choroby jest długotrwały i przez wiele lat może przebiegać bezobjawowo. Krwawienie między miesiączkami lub po stosunku może świadczyć o zaawansowanym stadium.
Spośród seksualnie aktywnych kobiet, 3 na 4 w ciągu całego życia ulegną zarażeniu tym wirusem.
Czynniki sprzyjające powstawaniu zmian przednowotworowych i raka szyjki macicy:
- wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego,
- częsta zmiana partnerów seksualnych,
- współżycie z partnerami mającymi wiele partnerek,
- niski poziom higieny osobistej,
- niski poziom wykształcenia i nie przywiązywanie wagi do dbania o własne zdrowie,
- palenie papierosów i jednoczesne stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej,
- niedobór witaminy A (retinoidów) - bierze udział w prawidłowym dojrzewaniu i różnicowaniu się komórek rezerwowych w fizjologicznym stanie, jakim jest proces płasko nabłonkowej metaplazji.
Po raz pierwszy w historii medycyny pojawiło się szczepienie, które zapobiega powstawaniu raka, badania dowodzą, że szczepionka zapewnia 100% ochronę przed zmianami przedrakowymi spowodowanymi przez HPV 16 i 18 (te typy odpowiedzialne są za ponad 70% przypadków nowotworów szyjki macicy). Wszystkie kobiety powinny rozważyć zastosowanie szczepionki po konsultacji z lekarzem. Jest to szczepionka, którą podaje się w trzech dawkach (0, 2 i 6 miesięcy), koszt jednej dawki wynosi 500 zł. Obecnie na rynku polskim dostępna jest szczepionka Silgard skierowana przeciw czterem typom wirusa HPV 6, 11, 16 i 18. Zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej szczepionka jest wskazana dla dzieci w wieku od 9 do 15 lat oraz kobiet w wieku od 16-26 lat. Szczepionka jest podawana w celu zapobiegania rakowi szyjki macicy, zmianom przedrakowym szyjki macicy wysokiego stopnia typu CIN 2/3, stanom przedrakowym sromu typu VIN 2/3 oraz powstawaniu brodawek płciowych, powodowanych zakażeniem HPV 6, 11, 16, 18. W przypadku chłopców szczepienie będzie zapobiegać zakażeniom wirusem HPV i powstawaniu brodawek płciowych. Na rejestrację w Unii Europejskiej czeka obecnie jeszcze jedna szczepionka, skierowana przeciwko dwu typom wirusa HPV 16 i 18.
Badanie cytologiczne najlepiej przeprowadzać:
- Co najmniej 2 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 2 dni przed rozpoczęciem miesiączki,
- Co najmniej 4 dni po użyciu globulek dopochwowych,
- Co najmniej 1 dzień po badaniu ginekologicznym lub USG dopochwowym,
- W dniu badania nie wolno: współżyć, wykonywać irygacji (płukanie pochwy), zakładać tamponów.
J. Ramoss
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
