Infekcyjne zapalenie wsierdzia - co to za choroba?
Infekcyjne zapalenie wsierdzia jest uogólnionym zakażeniem obejmującym wsierdzie komór i/lub przedsionków oraz zastawki. Zajęte mogą być także naczynia krwionośne takie jak: aorta, pień płucny, tętnice płucne, a także obcy materiał - sztuczne zastawki, elektrody rozrusznika. Zapalenie wsierdzia to poważna choroba, której towarzyszą takie objawy jak: gorączka, osłabienie, bóle stawowo – mięśniowe, spadek masy ciała. Poza tym występują bóle w klatce piersiowej, duszność, nocne poty zaburzenia rytmu i przewodzenia – ujawniające się jako kołatania serca, uczucie nierównego bicia serca. IZW niesie ze sobą wiele powikłań zarówno związanych z mięśniem serca jak i ogólnoustrojowych. Z powikłań pozasercowych może wystąpić zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, odmiedniczkowe zapalenie nerek, zespół DIC, czyli rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, zapalenie małych naczyń przebiegające z martwicą.
Komu grozi infekcyjne zapalenie wsierdzia?
Infekcyjne zapalenie wsierdzia najczęściej zagraża osobom z wadami serca – zwłaszcza z tzw. wadami sinicznymi, ubytkiem przegrody międzykomorowej, wadami zastawek lewej połowy serca, przetrwałym przewodem tętniczym. Ważne u tych osób jest to, aby w miarę możliwości zapobiegać zakażeniom w sytuacjach stwarzających zagrożenie przeniesienia patogenów drogą krwionośną do struktur serca. Profilaktyka zapalenia wsierdzia to przede wszystkim stosowanie antybiotyków.
Wskazania do prowadzenia profilaktyki infekcyjnego zapalenia wsierdzia są następujące: sztuczne zastawki, infekcyjne zapalenie wsierdzia w wywiadzie, wrodzone wady serca: siniczne wady, wady wrodzone serca po korekcji chirurgicznej (w ciągu pierwszych 6 miesięcy po operacji), przeszczep serca. Profilaktyki nie stosuje się u osób z ubytkiem przegrody międzyprzedsionkowej typy II, u osób z chorobą niedokrwienną, wpadaniem płatka zastawki mitralnej bez niedomykalności, jak również u osób ze stymulatorem i/lub kardiowerterm- defibrylatorem.
Na czym polega profilaktyka?
W zbiegach stomatologicznych oraz w obrębie układu pokarmowego wdraża się antybiotykoterapię w kierunku zakażeń o etiologii paciorkowcowej. Profilaktykę IZW należy rozważyć przed zabiegami stomatologicznymi wymagającymi manipulacji w obrębie dziąsła lub okolicy okołowierzchołkowej zęba, bądź naruszenia ciągłości błony śluzowej (ekstrakcja zęba, zabiegi w obrębie przyzębia, leczenie kanałowe, usuwanie kamienia nazębnego, implantacja zęba) i wyłącznie u osób z: protezą zastawkową lub wcześniejszą naprawą zastawki z użyciem sztucznego materiału, przebytym IZW, wrodzoną wadą serca siniczą nieskorygowaną albo skorygowaną częściowo. Antybiotykoterapię stosuję się 30-60 min. przed zabiegiem – jedna dawka. Osoby bez alergii na penicylinę; otrzymują amoksycylinę lub ampicylinę 2 g u dorosłych i 50 mg/kg u dzieci, doustnie. lub dożylnie alternatywnie. Osoby z alergią na penicylinę otrzymują: klindamycynę w dawce- 600 mg u dorosłych i 20 mg/kg u dzieci.
Obecnie profilaktyka IZW przed zabiegami stomatologicznymi podlega dyskusji. Na podstawie badań klinicznych przedstawionych przez Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne okazało się, że codzienna pielęgnacja zębów (mycie szczoteczką, stasowanie nici dentystycznych) częściej powoduje przejściową bakteriemię niż zabiegi stomatologiczne. U osób dbających o zęby sporadycznie, taka bakteriemi trwa nawet 80 h, a po zabiegu dentystycznym tylko 30 min! Zatem mówiąc o profilaktyce IZW należy przede wszystkim regularnie dbać o higienę jamy ustnej, regularne leczenie i kontrolę stomatologiczną.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
