Diagnostyka niepłodności żeńskiej
Badanie przyczyn niepłodności dotyczącej kobiety obejmuje szereg metod, wśród których wymienia się:
- Badania cykli miesiączkowych (pomiar temperatury, oznaczenia hormonalne i USG)
- Badania oceniające budowę narządów płciowych wraz z oceną drożności jajowodów (metody obrazowe, diagnostyczno-operacyjne, np.: histerosalpingografia, laparoskopia, histeroskopia)
- Badanie zaburzeń miesiączkowania.
O braku jajeczkowania mogą świadczyć zaburzenia miesiączkowania, takie jak np. brak cyklicznych krwawień miesiączkowych. W zależności od rodzaju współistniejących zaburzeń podzielono je na VII grup (wg WHO), co pozwala na zastosowanie optymalnego leczenia i skrócenie drogi do osiągnięcia owulacji.
Zobacz też: Jak radzić sobie z nieskutecznym leczeniem niepłodności?
Diagnostyka hormonalna
Jeżeli stwierdzi się brak owulacji, można rozpocząć diagnostykę endokrynologiczną (hormonalną). Bezpośrednią przyczyną niewystępowania jajeczkowania jest nieprawidłowe dojrzewanie pęcherzyka jajnikowego, zależne od stymulacji hormonami podwzgórza i przysadki. Dlatego też w początkowej fazie cyklu miesiączkowego (fazie folikularnej) ocenia się stężenia gonadotropin przysadkowych (hormonów produkowanych przez przysadkę):
- FSH - folikulotropiny, odpowiedzialnej m. in. za wzrost i dojrzewanie komórki jajowej,
- LH - lutropiny, powodującej również dojrzewanie oraz (w uproszczeniu) uwolnienie komórki jajowej z pęcherzyka Graafa.
Istotne znaczenie dla prawidłowego przebiegu owulacji ma również hormon produkowany przez przysadkę - prolaktyna (PRL). Nieprawidłowe jest zarówno podwyższone stężenie tych hormonów, jak również zbyt niskie poziomy FSH i LH we krwi oraz ich nieprawidłowy stosunek ilościowy.
Zobacz też: Czy optymizm pomaga w leczeniu niepłodności?
Diagnostyka niepłodności męskiej
Zgodnie z zaleceniami WHO rutynowe badanie nasienia (seminogram) jest podstawowym badaniem w diagnostyce zaburzeń płodności u mężczyzn i powinno być wykonywane równocześnie z badaniem na obecność przeciwciał przeciwplemnikowych w nasieniu.
W przypadku badania nasienia oraz badania przeciwciał przeciwplemnikowych w nasieniu bardzo ważne jest prawidłowe przygotowanie pacjenta do badania:
- ocenę semiologiczną wykonuje się z ejakulatu oddanego do badania po okresie wstrzemięźliwości seksualnej nie krótszym niż 2 dni i nie dłuższym niż 7 dni (normy zostały opracowane dla nasienia oddanego po 4 dniach wstrzemięźliwości),
- materiał do badania powinien być uzyskany drogą masturbacji (bezpośrednio do naczynka) i dostarczony w ciągu 1 godziny do laboratorium lub oddany na miejscu w udostępnionym pomieszczeniu,
- materiał należy transportować w temperaturze 37C (w przybliżeniu temp.ciała),
- na wynik badania mają wpływ następujące czynniki: przemęczenie, ostatnio przebyte choroby z gorączką, zbyt krótki lub zbyt długi okres abstynencji seksualnej, spożywanie alkoholu, stosowanie antybiotyków (po kuracji antybiotykowej odczekać ok. 2 tygodni).
W przypadku wyniku odbiegającego od normy, według wskazań WHO, badanie powinno być powtórzone przynajmniej dwukrotnie, w zalecanym odstępie czasu nie mniejszym niż 7 dni, ale nie większym niż 3 tyg.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
