Zgaga – leki i domowe sposoby na zgagę, zgaga w ciąży, objawy i przyczyny pieczenia w przełyku

co na zgagę fot. Adobe Stock
Zgaga to uczucie pieczenia, palenia za mostkiem, w tzw. dołku sercowym, któremu może towarzyszyć ból, niekiedy promieniujący w różnych kierunkach. Zgagę nasilają palenie papierosów, picie alkoholu i kawy, przejadanie się i leżenie po posiłku. Zgaga jest częstą przypadłością w ciąży. Gdy występuje regularnie, wymaga dokładniejszych badań, m.in. wykluczenia zakażenia bakterią Helicobacter pylori.
/ 14.05.2020 00:02
co na zgagę fot. Adobe Stock

Zgaga (z łac. pyrosis) – objaw chorobowy w postaci bolesnego pieczenia, zlokalizowany za mostkiem w tzw. dołku sercowym, opisywany zwykle jako palenie. Ból towarzyszący zgadze może promieniować w różne strony, np. do gardła, barku, pleców czy szczęki. Zgaga może przytrafić się każdemu po obfitym posiłku, leżeniu po jedzeniu czy po pikantnej potrawie, ale może też występować regularnie i wymagać diagnostyki i leczenia. Sprzyjają jej palenie papierosów i picie alkoholu. Zgaga jest częstym objawem choroby refluksowej przełyku.

Spis treści:

  1. Co na zgagę? Leki i domowe sposoby
  2. Zgaga w ciąży
  3. Zgaga - objawy
  4. Zgaga - przyczyny pieczenia w przełyku

Co na zgagę? Leki i domowe sposoby na pieczenie w przełyku

Jeśli zgaga pojawia się od czasu do czasu, nie jest raczej przejawem poważnej choroby. W takich sytuacjach ulgę przynoszą leki dostępne bez recepty, które zobojętniają kwas solny i osłaniają błonę śluzową (związki wapnia, magnezu, glinu, kwas alginowy). Takie środki dodatkowo zmniejszają ilość gazów w żołądku, więc niwelują uczucie przepełnienia. Leki na zgagę nie powinny być nadużywane. Powinno się je stosować zgodnie z zaleceniami producenta.

Jeżeli zgaga występuje regularnie, pieczenie i ból w przełyku lub za mostkiem pojawiają się często, to może świadczyć o chorobie refluksowej przełyku. Wówczas oprócz leków wyżej wymienionych - zobojętniających kwas solny, lekarz przepisuje leki hamujące wydzielanie kwasu solnego (inhibitory pompy protonowej, w skrócie IPP)

Domowe sposoby na zgagę

Zanim sięgniemy po leki, powinniśmy przede wszystkim zmienić nawyki, które sprzyjają zgadze. Należy:

  • Unikać picia napojów zawierających kofeinę (kawa, herbata, napoje typu cola)  - mogą podrażniać śluzówkę przełyku i rozluźniać dolny zwieracz przełyku, podobnie jak napoje gazowane (dwutlenek węgla może działać na dolny zwieracz przełyku tak samo jak zbyt obfity posiłek).
  • Unikać sytuacji, w których zgaga nasila się – po jedzeniu niewskazane jest leżenie ani długie schylanie. Lepiej zrezygnować z ciasnych ubrań i pasków. Po jedzeniu warto pójść na spacer.
  • Jeść często, ale małe porcje, najlepiej 5-6 niewielkich posiłków.
  • Pić dużo wody (niegazowanej i niskosodowej), ale nie bezpośrednio po posiłku, powinniśmy odczekać przynajmniej kwadrans. Oprócz wody mogą być też herbatki ziołowe, szczególnie pomocne są rumianek, melisa, mięta.
  • Jadać dania lekkostrawne (gotowane na parze, pieczone, a nie smażone). Dania o dużej zawartości tłuszczu powodują opóźnienie opróżniania żołądka, co nasila dolegliwości związane ze zgagą.
  • Zrezygnować z jedzenia wysoko przetworzonych gotowych dań (zupek w proszku, dań instant).
  • Unikać posiłków bardzo zimnych i bardzo gorących
  • Zjadać ostatni posiłek nie później niż 2 godziny przed snem.

Do złagodzenia zgagi warto wypróbować niektóre zioła, np. melisę, imbir, lukrecję czy rumianek. Napar z melisy działa przede wszystkim uspokajająco. Stres i napięcie sprzyjają wytwarzaniu kwaśnego soku żołądkowego, a co za tym idzie, zwiększają ryzyko zgagi. Na zgagę melisę należy pić regularnie (2 razy dziennie). Polecany jest także napar z imbiru. Zawarte w tej roślinie składniki wspomagają trawienie i zmniejszają skurcze. Herbata z lukrecji, nagietka lub rumianek także zwalczają zgagę. Jeśli się przejedliśmy, to warto sięgnąć po miętę lub ziele dziurawca, które odciążą żołądek, przyspieszając proces trawienia.

Z produktów ogólnodostępnych na problem pieczenia za mostkiem można wypróbować sodę oczyszczoną z wodą. Soda neutralizuje kwas solny w żołądku i łagodzi wzdęcia (działa wiatropędnie). Wystarczy wymieszać płaską łyżeczkę sody w szklance wody i wypić. Sody nie powinny stosować osoby na diecie niskosodowej. 

Inny skuteczny naturalny lek na zgagę to migdały. Migdały neutralizują nadmiar kwasu w żołądku. Gdy pojawi się zgaga, można również sięgnąć po siemię lniane - należy łyżkę mielonego siemienia zalać gorącą wodą i pozostawić pod przykryciem na 15 minut, a następnie wypić gęsty kleik małymi łykami.

Zgaga w ciąży

Zgaga, pieczenie, zarzucanie kwaśnej treści żołądkowej do przełyku to powszechne objawy występujące w czasie ciąży. Szacuje się, że na zgagę z I trymestrze ciąży cierpi 22% kobiet, a w III trymestrze ponad 70% ciężarnych.

Zgaga na początku ciąży to skutek działania progesteronu, rozluźniającego mięśnie przewodu pokarmowego. W konsekwencji kwasy żołądkowe z enzymami trawiennymi (pepsyną), cofają się z żołądka do przełyku, wywołując dolegliwości. W kolejnych miesiącach ciąży zgaga pojawia się na skutek zwiększonego ucisku macicy na żołądek – powoduje wypychanie z niego treści pokarmowej do przełyku.

W przypadku wystąpienia zgagi w ciąży najbezpieczniejsze będą domowe sposoby na zgagę, np.:

  • zjedzenie garści migdałów (mają odczyn zasadowy i zobojętniają kwas solny),
  • wypicie szklanki ciepłego mleka (o zawartości tłuszczu 1,5%),
  • wypicie kleiku z siemienia lnianego (łyżeczkę siemienia lnianego należy zalać 1/2 szklanki wrzątku, ostudzić i wypić).

Zgaga - objawy

Symptomy zgagi są dość łatwe do rozpoznania, jednak czasem mogą być mylące i sugerować np. problemy z sercem. Objawami zgagi są:

  • odczuwanie pieczenia, gorzkiego smaku lub piekącego bólu za mostkiem i/lub w przełyku,
  • ból w nadbrzuszu,
  • promieniowanie bólu, np. do szyi, barku, pleców, żuchwy,
  • cofanie się kwaśnej treści z żołądka.

Gdy pieczenie za mostkiem lub w przełyku dokucza regularnie i często, konieczne jest wykonanie badań diagnostycznych, przede wszystkim gastroskopii. Dzięki niej lekarz może obejrzeć śluzówkę żołądka i dwunastnicy, może też od razu pobrać wycinki do badania. Badanie wycinka może również potwierdzić obecność bakterii Helicobacter pylori, bakterii odpowiedzialnej za wrzody żołądka.

Zgaga – przyczyny pieczenia w przełyku

Zgaga jest głównym objawem choroby refluksowej przełyku. Ale jej możliwych przyczyn jest więcej. Należą do nich:

Zgaga powstaje wtedy, gdy mięśnie dolnego zwieracza przełyku oddzielające przełyk od żołądka są rozluźnione i zwiotczałe, pozwalając pokarmowi i sokom żołądkowym cofać się z żołądka do przełyku.

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 31.05.2017

Więcej artykułów na temat problemów trawiennych:
Biegunka (rozwolnienie) - najczęstsze przyczyny i leczenie
Trawienie - ile trwa i jak przebiega proces trawienia krok po kroku?
Brzuch jak balon, czyli jak sobie radzić ze wzdęciami?
Zaparcia – przyczyny i leczenie
Domowe sposoby na lepsze trawienie

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA