Zupy wielkanocne - przepisy na zupę chrzanową, święconkę, żurek, barszcz biały

Zupy wielkanocne fot. Adobe Stock
Najpopularniejsze zupy wielkanocne to żurek i barszcz biały, ale w różnych regionach Polski na Wielkanoc podaje się też zupę chrzanową czy barszcz czerwony.
/ 05.03.2021 11:45
Zupy wielkanocne fot. Adobe Stock

Zupy wielkanocne podawane na święta różnią się w zależności od regionu. Na południowym wschodzie Polski popularny jest czerwony barszcz wielkanocny, na Śląsku - żur.

Spis treści:

  1. Wielkanocne zupy - spis
  2. Regionalne zupy wielkanocne
  3. Przepisy na zupy wielkanocne

Wielkanocne zupy - co można podać na wielkanocny stół?

Zupy wielkanocne popularne dawniej i dziś to:

  • żur,
  • żurek,
  • barszcz biały,
  • święconka,
  • czerwony barszcz wielkanocny,
  • zupa chrzanowa,
  • zupa grzybowa z chrzanem.

Nie wiesz, czym się różni barszcz biały od żurku? Podstawową różnicę stanowi zakwas, a także dodatki - żurek gotuje się na wędzonce. Wariacji na temat żurku i barszczu białego jest bardzo wiele.

Barszczem białym bez przeszkód mogą raczyć się wegetarianie. Żurek w przeciwieństwie do barszczu, powinien zawierać tzw. wkładkę mięsną w postaci białej lub zwykłej kiełbasy i/lub wędzonki.

Możesz bez przeszkód dodać do niego również kaszę, grzyby, ziemniaki, jajka, groch czy bób. Barszcz biały natomiast jest bardzo często zabielany śmietaną i podawany jedynie z jajkiem.

Regionalne zupy wielkanocne

W wielkanocnym okresie prawie w każdym śląskim domu można spotkać tzw. żur żeniaty. To bardzo prosta zupa, składająca się jedynie z zakwasu, wędzonki oraz ziemniaków.

Żur częstochowski dodatkowo prócz wymienionych wyżej składników, zawiera także kiełbasę oraz świeżo starty chrzan.

Mieszkańcy Kielc i okolic, pierwszego i drugiego dnia świąt zajadają się żurkiem gotowanym na kościach wieprzowych, kiełbasie oraz soku (kwasie) z kiszonych ogórków. Dodawana jest do niego również śmietana. Zalewajka świętokrzyska prócz kiełbasy, wędzonego boczku, śmietany i słoniny uwzględnia także grzyby. 

zupa chrzanowa wielkanocna
fot. Adobe Stock

Ciekawym przykładem jest również podkarpacka sodra. Bazuje ona na dwóch rodzajach serwatki: z mleka owczego oraz krowiego lub na zsiadłym mleku. Do zupy dodaje się także koniecznie poświęcone wędliny i mięsa, chrzan oraz majeranek.

Charakterystyczna dla wielu regionów jest również chrzanówka. Zupa chrzanowa wielkanocna jest gotowana na wywarze ze wszystkich  tradycyjnych mięs, kiełbas i wędlin wielkanocnych, dużej ilości chrzanu, ziemniaków, jajek oraz śmietany. Całość zalewana jest zakwasem lub kwaśnicą, zsiadłym mlekiem czy samą serwatką.

Interesującą zupą na Wielkanoc jest także zupa święconka. Zupa ta w zależności od regionu może mieć różne wersje i być podawana na ciepło, jak i na zimno. Głównymi składnikami są kiełbasy, wędzonki i wędliny wielkanocne oraz jakiś produkt mleczny, np. ser, śmietana, serwatka, zsiadłe mleko. Czasami dodawany jest chrzan, kawałki chleba i przyprawy takie jak majeranek, czosnek czy tymianek.

Przepisy na zupy wielkanocne

Zobacz jak przygotować tradycyjny żurek wielkanocny na zakwasie z mąki żytniej. Przygotowanie zakwasu wymaga trochę czasu, dlatego zabierz się za to już kilka dni przed świętami.

Zupa chrzanowa wielkanocna

Składniki:

  • 2,5 litra wody,
  • 300 ml śmietany 18%,
  • 1 słoiczek chrzanu,
  • włoszczyzna,
  • 0,5 kg surowej białej kiełbasy,
  • 0,5 kg wędzonych kości,
  • 3 ząbki czosnku,
  • 3 liście laurowe,
  • kilka ziaren ziela angielskiego,
  • 1 łyżka mąki,
  • jajka ugotowane na twardo,
  • sól, pieprz, majeranek.

Sposób przygotowania:

  1. Do garnka włóż kości, obraną włoszczyznę, liście laurowe, ziele angielskie i zalej wodą. Posól i gotuj, aż mięso zmięknie.
  2. Śmietanę wymieszaj z mąką. Do wywaru dodaj śmietanę i chrzan.
  3. Białą kiełbasę podsmaż na patelni, a następnie podduś pod przykryciem przez kilka minut. Pokrój na kawałki i dodaj do zupy. Dopraw solą pieprzem i majerankiem, gotuj jeszcze przez 20 minut.
  4. Czosnek przeciśnij przez praskę i dodaj do zupy.
  5. Zupę podawaj z ugotowanymi jajkami.

chrzanówka
fot. Adobe Stock

Święconka zupa

Składniki:

  • 1 litr serwatki,
  • 200 g kiełbasy,
  • 200 g wędzonego boczku,
  • 6 jajek,
  • 3 łyżki świeżego tartego chrzanu,
  • włoszczyzna,
  • 2 liście laurowe,
  • 2 ziarna ziela angielskiego,
  • sól, pieprz.

Sposób przygotowania:

  1. Włoszczyznę obierz i pokrój, zalej wodą, tylko tak, by były przykryte. Dodaj liście laurowe i ziele angielskie, gotuj na średnim ogniu.
  2. Gdy warzywa zmiękną wlej serwatkę.
  3. Kiełbasę i boczek pokrój w kostkę, dodaj do zupy. Dopraw solą i pieprzem. Gotuj przez kolejne 20 minut.
  4. Jajka ugotuj na twardo, obierz i pokrój na ćwiartki.
  5. Do zupy dodaj chrzan. Podawaj z jajkami.

wielkanocna zupa
fot. Adobe Stock

Żurek wielkanocny na zakwasie

Składniki na zakwas:

  • 1 litr ciepłej wody,
  • 170 g mąki żytniej,
  • 1 ząbek czosnku,
  • skórka z 1 kromki chleba razowego.

Składniki na zupę:

  • 2 litry wody,
  • włoszczyzna,
  • 200 g  wędzonego boczku,
  • 2 pętka zwykłej kiełbasy,
  • 4 pętka białej kiełbasy,
  • 4 jajka,
  • 10 g suszonych grzybów,
  • 4 ziemniaki,
  • ½ litra zakwasu,
  • 3 ziarna ziela angielskiego,
  • 2 liście laurowe,
  • sól, pieprz, czosnek,
  • 2 łyżki chrzanu.

Sposób przygotowania:

  1. Wsyp do szklanego słoja 170 g mąki i zalej 0,5 litrem ciepłej wody.
  2. Poczekaj aż roztwór ostygnie.
  3. Następnie wlej resztę wody i wrzuć czosnek oraz skórkę od chleba.
  4. Wymieszaj i przykryj bawełnianą ściereczką lub gazą.
  5. Odstaw w zaciemnione i ciepłe miejsce na 2-3 dni.
  6. Do garnka wlej 2 litry wody. Wrzuć obraną włoszczyznę, wędzony boczek, pokrojoną w kostkę zwykłą kiełbasę, ziele angielskie oraz liść laurowy, sól i pieprz.
  7. Ugotuj wywar. Dodaj grzyby, obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki.
  8. Gotuj aż ziemniaki będą miękkie.
  9. Kolejno wlej zakwas i wrzuć białą kiełbasę.
  10. W osobnym garnku ugotuj na twardo jajka. Żurek podawaj z jajkami.

święconka zupa
fot. Adobe Stock

Barszcz biały wielkanocny

Składniki:

  • 200 g wędzonego boczku,
  • włoszczyzna,
  • 2 ząbki czosnku,
  • 2 duże pętka zwykłej kiełbasy,
  • 4 jajka,
  • ½ kg kiszonej kapusty lub ½ litra sok z kiszonej kapusty,
  • 2 liście laurowe,
  • 3 ziarna ziela anielskiego,
  • sól, pieprz,
  • śmietana do zabielenia.

Sposób przygotowania:

  1. Do garnka wlej 2 litry wody. Dodaj obraną włoszczyznę, wędzony boczek oraz pokrojoną w kostkę kiełbasę, sól, pieprz, czosnek, ziele angielskie, liście laurowe.
  2. Ugotuj wywar. Następnie dodaj kiszoną kapustę lub dolej sok z kiszonej kapusty.
  3. Gotuj przez następne 30 minut.
  4. W osobnym garnku ugotuj jajka na twardo.
  5. Barszcz biały podawaj z jajkami oraz śmietaną.

barszcz biały
fot. Adobe Stock

Artykuł powstał na podstawie tekstu Aleksandry Wierzejskiej. Pierwotnie został opublikowany 25.03.2013.

Zobacz więcej przepisów na Wielkanoc:
20 przepisów na babkę wielkanocną
Przepisy na mięsa wielkanocne
Sałatki na Wielkanoc

Redakcja poleca

REKLAMA