Fot. Fotolia
Jak kiedyś wyglądało świętowanie Wielkanocy?
W dawnych czasach Wielkanoc stanowiła niewątpliwie najważniejszą uroczystość kościelną. Ściśle łączyła się ona z pogańskim świętem zmarłych, które przypadało w tym samym czasie. Z tego powodu najbliżsi zanosili na groby swoich bliskich przygotowane potrawy wielkanocne.
Powszechnie znane było również taczanie jajek lub zakopywanie ich w ziemi. W niegdysiejszych święconkach znaleźć można było kolorowe jajka, owalny pieróg, świeży ser opasany wiankiem kiełbasy, kawał wędzonki, sól, pękatą babkę, indyki z nadzieniem, łosie, cielęce pieczenie, dziki, zające, kiełbasy, szynki, a także prosię z jajkiem lub chrzanem w zębach. Wszystko to przybrane było pieczołowicie zielonym barwinkiem.
Tradycją było obejście domu ze święconym koszyczkiem trzy razy, aby zapewnić mu dostatek oraz pozbyć się myszy i szczurów. Ważne było, aby żaden pokarm się nie zmarnował. Z tego powodu, tym dobrem częstowano także najbiedniejszych.
W księgach rozpisywano się na temat suto okrytych stołów wypełnionych po brzegi przeróżnymi pokarmami na dworach. Na środku stołów zawsze stał baranek z chorągwią wyrabiany z masła z oczami wykonanymi z czarnego pieprzu. Wszelakie mięsiwa z najlepszej zwierzyny, jak prosięta trzymające jakiś element w pysku, było galarety z nóżkami, pierogi, czy specjalnie przyrządzane jelenie.
Zobacz także: Symbole Wielkanocy - co oznaczają?
Dawne desery wielkanocne
Na świątecznych stołach nie brakowało również pysznych deserów. Rozpływające się w ustach placki, mazurki z bogatymi wzorami, babki polane lukrem, domowe konfitury, serowniki, mak kolorowy, a także agrest smażony – te właśnie słodycze królowały na polskich stołach. Wszystkie te potrawy jadło się jednak dopiero w Wielką Niedzielę.
Do stołu siadano według reguły starszeństwa i rozpoczynano ucztę od chrzanu. Następnie dzielono się jajkiem, kiełbasą i spożywano resztę potraw. Z racji, że kiełbasy, prosięta czy drób należały do codzienności, w okresie Wielkanocy, urozmaicano kuchnię np. wędzoną szynką z dzika, pieczenią z sarny, czy daniela. Co ciekawe, większość z tych mięsiw podawano na zimno.
Przepisy wielkanocne
W poszczególnych regionach nadal celebruje się niektóre z tych tradycji, mimo, iż część z nich niestety nie przetrwała, to Wielkanoc nadal pozostaje świętem, które jednoczy wszystkich we wspólnych przygotowaniach, chociażby w kuchni. Najmłodsi uwielbiają wielkanocne zwyczaje i tradycyjne smaki związane z tymi świętami. W ich przyrządzenie angażują się wszyscy domownicy, szukając przy tym okazji, aby wszystkiego jak najszybciej posmakować. Jak sprawić, by świąteczne potrawy i wypieki były zdrowe, smaczne i jedyne w swoim rodzaju, a ich przyrządzanie stanowiło łatwą i przyjemną zabawę? Oczywiście – potrzebujemy sprawdzonego przepisu.
Pasztet warzywny na Wielkanoc
Fot. Joanna Prus/ Termisil
Składniki:
- 1 duży seler (do 1 kg)
- 2 duże cebule
- 2 marchewki
- 4 jajka
- 150g masła
- 2 kostki bulionowe o smaku grzybowym
- niepełna szklanka otrąb
- duży pęczek natki pietruszki i koperku
- 1/2 opakowania ziół prowansalskich
- 4 ząbki czosnku
- sól, pieprz
Przygotowanie:
- Cebule drobno siekamy. Podsmażamy ją na łyżce masła w garnku.
- Marchewki oraz seler myjemy, obieramy i ścieramy na tarce na dużych oczkach. Do garnka z cebulą dodajemy masło. Czekamy aż się lekko rozpuści, dorzucamy kostki, posiekane ząbki czosnku oraz starte warzywa.
- Gotujemy pod przykryciem ok. 15 minut. Pod koniec przyprawiamy solą, pieprzem i ziołami prowansalskimi. Po tym czasie zdejmujemy z ognia. Studzimy.
- Kiedy masa będzie już chłodna, dodajemy jajka, posiekaną pietruszkę, koperek oraz otręby. Całość dokładnie mieszamy i przekładamy do dwóch keksówek. Pieczemy ok.1h w 180C. Możemy na górę posypać pestki dyni, słonecznika lub sezamu.
Zobacz także: Pasztety wielkanocne - wybrane przepisy
Mazurek wielkanocny z kremem mascarpone
Fot. Joanna Prus/ Termisil
Składniki:
Spód:
- 200 g mąki zwykłej + 50g mąki krupczatki
- 1 jajko
- 1 łyżka kwaśnej śmietany
- 2 łyżki kakao
- 150g prawdziwego masła
- 50g cukru pudru
Nadzienie:
- 300g gorzkiej czekolady 60% lub mlecznej (jeśli zawartość kakao będzie powyżej 70% dodajemy dwie łyżki cukru, aby deser nie był gorzki)
- 250 ml kremówki
- 2 łyżki likieru kawowego
- 2 łyżki mocnego espresso do masy świetnie pasują orzechy laskowe, suszona żurawina czy migdały.
- 2-3 łyżki cukru ( w zależności od tego czy lubimy bardziej słodko czy bardziej wykwintnie)
Krem:
- 100g mascarpone
- 350ml kremówki
- 2 łyżki cukru pudru
- kakao i mielona kawa do posypania
- bakalie do dekoracji
Przygotowanie:
Wyrabiamy ciasto kruche, układamy na tortownicy, robimy małe dziurki widelcem i wstawiamy do lodówki na min.30min. Wyjmujemy z lodówki, włączamy piekarnik i rozgrzewamy do 200°C (tarta w tym czasie dochodzi do temp. Pokojowej). Wstawiamy naczynie do nagrzanego piekarnika na 20 minut. W tym czasie ciasto powinno się ładnie zarumienić. Wyjmujemy i studzimy. Czekoladę rozpuszczamy w kąpieli wodnej. Kiedy zacznie się rozpuszczać dodajemy cukier, espresso, likier i kremówkę. Co jakiś czas mieszamy.
Kiedy masa będzie jednolita, zdejmujemy z ognia. Teraz możemy dodać ulubione bakalie (najlepiej orzechy laskowe). Gotową masę wylewamy na tartę. Wkładamy do lodówki na minimum 2 godziny, aż czekolada będzie całkowicie twarda. Robimy krem: Kremówkę ubijamy wraz z serkiem mascarpone i cukrem. Kiedy masa będzie sztywna, nakładamy na naszego mazurka. Posypujemy czekoladą, kawą i dekorujemy ulubionymi dodatkami.
Źródło: Materiały prasowe AchA PR/ bj
Zobacz także: Pascha wielkanocna - przepis na paschę z bakaliami
