Jak może dojść do zakażenia płodu kiłą?
Następstwem infekcji krętkami bladymi w życiu płodowym jest kiła wrodzona [Michałowicz, Chmielnik 2000]. Krętki dostają się do organizmu dziecka przez uszkodzone zapalnie naczynia kosmków. W przeszłości uważano, że do zakażenia kiłowego płodu może dojść dopiero po całkowitym wykształceniu się łożyska, a więc nie wcześniej niż przed 20. tygodniem ciąży. Wyniki najnowszych badań przyczyniły się do odrzucenia tej tezy [Berman 2004]. Obecnie uważa się, że przezłożyskowa infekcja krętkiem może wystąpić w każdym okresie trwania ciąży. Na zróżnicowanie objawów klinicznych kiły wrodzonej mają wpływ zaawansowanie choroby u matki, stopień dojrzałości płodu, moment wprowadzenia leczenia i siła odpowiedzi immunologicznej płodu [Saloojee i wsp. 2004].
Jakie są konsekwencje zakażenia płodu kiłą?
Fetopatia kiłowa obejmuje destrukcję wielu narządów, w tym: wątroby, śledziony, płuc (swoista pneumonia alba u płodów martwo urodzonych), kości, nadnerczy, jąder oraz ośrodkowego układu nerwowego.
Zmiany w mózgu doprowadzają do powstania ognisk rozmiękania i mnogich kilaków. Bez podjęcia skutecznego leczenia zakażenie krętkami często skutkuje obumarciem płodu i jego wydaleniem w stanie maceracji [Michałowicz, Chmielnik 2000].
Warto wiedzieć: Czym grozi infekcja bakteryjna lub grzybicza u dziecka?
Po czym poznać kiłę u dziecka?
Kiła wrodzona noworodkowa cechuje się zróżnicowanym obrazem klinicznym. Diagnoza bywa utrudniona, gdyż ponad połowa noworodków nie ma objawów przedmiotowych zaraz po porodzie lub są one bardzo nieswoiste [Saloojee i wsp. 2004].
Charakterystyczny jest niekiedy wygląd ogólny dziecka kiłowego ze starczymi rysami twarzy oraz rozszerzoną siecią żylną skóry brzucha i czaszki. Pozostałe znamienne objawy to:
- zlewna osutka plamista, grudkowa lub pęcherzowa (w obrębie dłoni, stóp oraz twarzy);
- linijne spękania błony śluzowej okolicy odbytu i jamy ustnej (blizny Parrota);
- sapka kiłowa w efekcie zapalenia błony śluzowej nosa;
- zniszczenie części chrzęstnych i kostnych przegrody nosowej, prowadzące do zapadnięcia nasady nosa (nos siodełkowaty, nos buldoga);
- zmiany narządowe w wątrobie, śledzionie i płucach [Jabłońska, Chorzelski 2008].
Obecnie występowanie zmian utrwalonych w przebiegu kiły wrodzonej, tzw. znamion kiłowych, jest sporadyczne. Zalicza się do nich:
- przerost guzów czołowych,
- nos siodełkowaty,
- nawarstwienia podokostnowe podudzi i inne deformacje kostne,
- blizny Parrota,
- tzw. triadę Hutchinsona, która obejmuje półksiężycowate ubytki w siekaczach,
- upośledzenie słuchu,
- miąższowe zapalenie rogówki [Michałowicz, Chmielnik 2000].
Obecność krętków w płynie mózgowo-rdzeniowym stwierdza się u około 60% noworodków z kiłą wrodzoną [Michelow i wsp. 2002].
Jakie są konsekwencje zakażenia kiłą u dziecka?
Objawy kiłowego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego są najczęściej następstwem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, a manifestują się opóźnieniem rozwoju psychoruchowego, wodogłowiem, niepełnosprawnością intelektualną i zanikiem nerwu wzrokowego [Michałowicz, Chmielnik 2000].
Polecamy: Kiła - dlaczego nazywana jest najbardziej podstępną chorobą weneryczną?
Fragment książki "Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia"; rozdział 4, część 2.; Ciąża i okres okołoporodowy a rozwój układu nerwowego w kontekście niepełnosprawności intelektualnej (Wydawnictwo Continuo). Publikacja za zgodą wydawcy. Tytuł, lid i śródtytuły odredakcyjne.