Ulga abolicyjna - jak ją uzyskać

Abolicja podatkowa - jak ją uzyskać fot. Fotolia
Pomoże ci to w przypadku nierozliczenia się z zagranicznych zarobków.
Milena Oszczepalińska / 22.01.2015 16:33
Abolicja podatkowa - jak ją uzyskać fot. Fotolia
Abolicja to akt łaski polegający na tym, że osoby popełniające określone przestępstwo nie są za nie ścigane. Pamiętaj, można z niej skorzystać tylko jeden raz!  Abolicja może dotyczyć różnego rodzaju czynów zabronionych prawem. Od 6 sierpnia 2008 r. możliwe jest na mocy ustawy uniknięcie zapłacenia podatku przez osoby, które pracowały za granicą i nie rozliczyły się z polskim fiskusem, wtedy mówimy o abolicji podatkowej.

Czym jest ulga abolicyjna?

Ulga abolicyjna została wprowadzona w 2008 w zamian za wcześniej obowiązującą abolicję podatkową. Ulga abolicyjna pozwala na odliczenie od podatku dodatkowej części podatku zagranicznego. Do 2008 roku funkcjonowała wyłącznie abolicja podatkowa, a od 2008 wyłącznie ulga abolicyjna. Nigdy nie stosowano ich zamiennie mimo różniących je funkcji.

Czym charakteryzuje się abolicja podatkowa?

Jeśli nie zapłaciłaś podatku, możesz go nie regulować i nie poniesiesz za to żadnej kary. Mało tego, ci, którzy pracowali za granicą i wzorowo się rozliczyli z podatku, otrzymają teraz jego zwrot.

Dobra i zła metoda

W podatkach zasada jest taka – rozliczasz się tam, gdzie mieszkasz. Także wówczas, gdy czasowo pracujesz za granicą. To, gdzie i jaki podatek zapłacisz, zależy od tego, w jakim kraju podjęłaś zatrudnienie. Z Unią i większością państw świata Polska ma podpisane umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Każda z nich przewiduje określoną metodę rozliczania:
  • Metoda wyłączenia z progresją (korzystniejsza dla ciebie) – dochód uzyskany za granicą jest w Polsce zwolniony z podatku. Rozliczając się w ten sposób, jeśli cały rok pracowałaś na Zachodzie, w ogóle nie musisz martwić się urzędem skarbowym. Jeśli część roku (miesiąc, dwa lub więcej) przepracowałaś w Polsce – podatek płacisz tutaj wyłącznie od polskich dochodów.
  • Metoda proporcjonalnego odliczenia (mniej korzystna) – zagraniczny podatek jest zaliczany na poczet tego, który zapłacisz w Polsce od wszystkich osiągniętych w danym roku dochodów (także poza krajem). A odbywa się to tak: to, co zarobiłaś za granicą, jest przeliczane na złotówki i zostaje opodatkowane zgodnie z obowiązującymi w naszym kraju stawkami podatkowymi. Od tego, co masz zapłacić, odejmujesz jednak to, co już oddałaś „obcemu” fiskusowi. W efekcie płacisz dwa podatki – jeden za granicą, drugi pomniejszony o ten poprzedni w Polsce. Aby tego uniknąć, część osób, które zarabiały np. w Wielkiej Brytanii, nie wracała do Polski lub ukrywała osiągnięte dochody. 
To właśnie do nich ma zastosowanie wprowadzona ustawa abolicyjna.

Jak napisać wniosek o abolicję podatkową? Sprawdź na następnej stronie

Zobacz też:

Jak napisać wniosek?

Aby ubiegać się o abolicję, powinnaś wypełnić formularz PIT-AZ (wniosek o umorzenie zaległości podatkowej i zwrot podatku dochodowego). Należy w nim podać:
  • rok podatkowy, którego dotyczy wniosek,
  • twoje dane,
  • dane współmałżonka, jeżeli rozliczaliście się razem,
  • wysokość uzyskanych za granicą dochodów,
  • wysokość kosztów uzyskania przychodów (m.in. diety),
  • wysokość zapłaconego za granicą podatku.

O czym jeszcze należy pamiętać?

  • Jeżeli zarabiałaś w dwóch lub więcej krajach, musisz złożyć drugi taki sam wniosek.
  • Do formularza PIT-AZ trzeba dołączyć druk AZ-Q (oświadczenie potwierdzające otrzymywanie dochodów z pracy i zapłatę podatku za granicą).
  • Ten wniosek składasz pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania. Za podanie nieprawdziwych informacji możesz nawet iść do więzienia.
Oba formularze abolicyjne możesz dostać w urzędzie skarbowym lub ściągnąć ze strony internetowej Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl).

Pamiętaj, że do wypełnionych wniosków musisz dołączyć swoje zeznanie podatkowe za rok, którego ma dotyczyć abolicja. Wypełnione wnioski składasz w urzędzie skarbowym osobiście lub za pośrednictwem poczty. Jeśli nadal przebywasz za granicą, a chcesz skorzystać z ustawy abolicyjnej, wymagane wnioski możesz złożyć w polskim urzędzie konsularnym.

Kto rozpatruje wniosek o abolicję podatkową?

Decyzję w sprawie abolicji wydaje naczelnik urzędu skarbowego. Określa w niej wysokość umorzonej kwoty lub zwrotu podatku. Powinien to zrobić w ciągu 6 miesięcy od złożenia przez ciebie wniosku.

Umorzenie zaległości podatkowej następuje jednocześnie z umorzeniem należnych od tej kwoty odsetek za zwłokę. Zwrot podatku powinien nastąpić w ciągu miesiąca od wydania decyzji.

Jaka metoda w jakim kraju?

Metoda wyłączenia z progresją obowiązuje w umowach zawartych m.in. z: Albanią, Chorwacją, Cyprem, Czechami, Estonią, Francją, Grecją, Hiszpanią, Irlandią, Kanadą, Litwą, Niemcami, Portugalią, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Turcją, Ukrainą i Włochami.

W latach 2002–2007 metoda proporcjonalnego odliczenia obowiązywała w umowach m.in. z: Austrią (od 1 stycznia 2006 r.), Belgią (od 1 stycznia 2005 r.), Danią, Egiptem, Finlandią, Gruzją (od 1 stycznia 2007 r.), Holandią (od 1 stycznia 2004 r.), Iranem (od 1 stycznia 2007 r.), Islandią (od 1 stycznia 2005 r.), Macedonią, Rosją, Stanami Zjednoczonymi, Syrią (od 1 stycznia 2004 r.), Szwecją (do 1 stycznia 2006 r.), Tadżykistanem (od 1 stycznia 2005 r.), Uzbekistanem i Wielką Brytanią (do 1 stycznia 2007 r.).
Ta metoda ma zastosowanie również do dochodów uzyskanych w krajach, z którymi Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (np. z Libią).

Ustawa abolicyjna nie obejmuje osób, które osiągały dochody w krajach i terytoriach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. raje podatkowe), np. w Andorze, Liechtensteinie, na Bermudach, Kajmanach, w Hongkongu.

Zobacz też:

Na podstawie artykułu Alicji Hass z Przyjaciółki