olej palmowy fot. Adobe Stock

Olej palmowy - w czym jest i jakie są właściwości oleju palmowego?

Olej palmowy znajdziesz w większości czekolad, przekąsek i gotowych sosów. Cenne właściwości oleju palmowego znikają podczas rafinacji, a utwardzony olej palmowy bogaty w kwasy tłuszczowe nasycone, może przyczynić się do chorób serca i wystąpienia cukrzycy.
Barbara Dąbrowska / 18.12.2020 05:30
olej palmowy fot. Adobe Stock

Tłuszcze roślinne są w większości przypadków produktami o wysokiej zawartości, korzystnych dla zdrowia, kwasów tłuszczowych nienasyconych. Są jednak dwa wyjątki od tej reguły: słynny olej kokosowy i olej palmowy o znacznie gorszej sławie.

Spis treści: 

  1. Olej palmowy - co to takiego?
  2. Olej palmowy - w czym jest?
  3. Dlaczego olej palmowy jest niezdrowy?

Olej palmowy – co to jest? Jak powstaje olej palmowy?

Olej palmowy jest surowcem bardzo popularnym na świecie. 40% ogólnoświatowej produkcji tłuszczu roślinnego, stanowi właśnie olej palmowy. Jego produkcja jest tania i niezwykle wydajna. Z punktu widzenia producentów żywności, największą zaletą oleju palmowego jest jego niska cena. Olej palmowy w kosmetyce stosowany jest w produkcji kremów i odżywek do włosów. 

Warto zaznaczyć, że rozróżnia się 2 rodzaje oleju palmowego: mniej znany olej z pestek palmy oraz powszechnie używany olej z miąższu palmy oleistej. To właśnie on używany jest w przemyśle spożywczym.

Zanim jednak do tego dojdzie, olej palmowy poddawany jest procesowi rafinacji. Nieoczyszczony olej palmowy ma kolor ciemnopomarańczowy, ze względu na wysoką zawartość beta-karotenu, jest także źródłem witaminy E. Niestety po rafinacji olej palmowy traci zarówno kolor, beta-karoten, jak i znaczną ilość witaminy E.

Olej palmowy – w czym jest?

Olej palmowy jest nie tylko tani, ale także stosunkowo łatwy w przechowywaniu ze względu na swój skład. Zawiera on duże ilości kwasów tłuszczowych nasyconych, które nie jełczeją.

Olej palmowy miał za zadanie zastąpić częściowo utwardzane inne tłuszcze roślinne, które zawierają szkodliwe izomery trans. Zdaje się, że wpadliśmy z deszczu pod rynnę. Olej palmowy także poddaje się częściowemu utwardzaniu. Wtedy staje się surowcem podwójnie szkodliwym dla zdrowia, ze względu na zawartość kwasów tłuszczowych nasyconych i kwasów tłuszczowych typu trans.

Na szczęście utwardzanie oleju palmowego stosuje się już coraz rzadziej. Ze względu na zawartość tłuszczu nasyconego, oleju palmowego po prostu nie trzeba utwardzać. Olej palmowy znajdziesz przede wszystkim w:

  • daniach gotowych,
  • batonach, ciastkach,
  • chipsach i innych przekąskach słonych,
  • sosach.

Jeśli chcesz sprawdzić, czy olej palmowy występuje w produkcie, zwróć uwagę na te określenia w składzie:

  • olej palmowy,
  • tłuszcz palmowy,
  • tłuszcz palmowy częściowo utwardzony,
  • tłuszcz roślinny,
  • tłuszcz roślinny częściowo utwardzany,
  • tłuszcz palmowy utwardzany,
  • olej palmowy utwardzany,
  • tłuszcz roślinny utwardzany.

Olej palmowy - szkodliwość i właściwości oleju palmowego

Olej palmowy w postaci nierafinowanej to produkt spożywczy bogaty w witaminy i minerały. Cenne właściwości oleju palmowego, traci się jednak w procesie rafinacji (oczyszczania) i uwodorniania (utwardzania).

Organizacje ustalające zalecenia żywieniowe, oparte o wieloletnie badania, są zgodne że należy ograniczać spożycie tłuszczu nasyconego w diecie. Podkreśla to Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i polski Instytut Żywności i Żywienia. Dieta o wysokim spożyciu nasyconych kwasów tłuszczowych, może przyczyniać do rozwoju chorób serca i układu krwionośnego, a także zwiększać ryzyko wystąpienia cukrzycy typu II.

Olej palmowy ma najwyższą zawartość kwasów tłuszczowych nasyconych, zaraz po oleju kokosowym i maśle. Ma ich nawet więcej niż smalec. Ze względu na to, że jest to surowiec powszechnie stosowany, to znaczna część tłuszczu nasyconego jaką spożywamy, może pochodzić właśnie z oleju palmowego. Z tego powodu warto wybierać produkty spożywcze, które nie mają go w składzie.

Zobacz porównanie zawartości kwasów tłuszczowych nasyconych w najpopularniejszych tłuszczach (na 100 g/100 ml):

  • olej kokosowy: kwasy tłuszczowe nasycone: 86,5.
  • masło: kwasy tłuszczowe nasycone: 55.
  • olej palmowy: kwasy tłuszczowe nasycone: 54.
  • smalec: kwasy tłuszczowe nasycone: 46,5.
  • oliwa z oliwek: kwasy tłuszczowe nasycone: 15.
  • olej rzepakowy: kwasy tłuszczowe nasycone: 7.

Są państwa, które szukają odgórnych, prawnych rozwiązań, pozwalających zmniejszyć stosowanie oleju palmowego. Francja podniosła o 300% podatek na olej palmowy, chcąc w ten sposób wpłynąć na producentów żywności.

Największą siłę i najskuteczniejsze narzędzia wpływania na producentów, mamy jednak cały czas przy sobie. Są to: oko, które przeczyta skład i ręka, która odłoży produkt z powrotem na półkę sklepową.

Pierwotna treść artykułu została opublikowana 17.11.2017.

Czytaj więcej na temat diet i zdrowego żywienia:
Siemię lniane - właściwości, jak stosować, mielone siemię lniane do picia
Woda z cynamonem na odchudzanie - hit wśród influencerek
Olej z czarnuszki - właściwości, dawkowanie, cena