Anyż fot. Adobe Stock

Anyż gwiaździsty – właściwości zdrowotne, zastosowanie

Anyż to korzenna przyprawa wspomagająca trawienie i łagodząca kaszel. Możesz stosować anyż jako dodatek do dań, w formie naparu lub jako olejek do aromaterapii.
Barbara Dąbrowska / 02.12.2019 12:57
Anyż fot. Adobe Stock

Spis treści:

Co to jest anyż?

Anyż gwiaździsty to owoc wiecznie zielonego drzewa pochodzącego z Chin. Obecnie uprawiany jest przede wszystkim w Indiochinach i Japonii. Owoce drzewa pod postacią miniaturowych gwiazdek powstają w miejscu żółtych, podobnych do narcyza kwiatów. W każdym ramieniu gwiazdki znajduje się znajduje się nasiono, które jest mniej aromatyczne od owocu w całości. Owoce zbiera się zanim dojrzeją i przybiorą kolor brązowy.

Anyż nazywany jest także badianem właściwym lub drzewem anyżowym. Często myli się go z anyżkiem (biedrzeniec anyż), ponieważ obie rośliny zawierają ten sam składnik nadający im charakterystyczny, korzenny aromat. To występujący w olejku eterycznym anetol kojarzący się z zapachem świąt.

Anyż gwiaździsty znajduje zastosowanie nie tylko jako przyprawa. Jego właściwości wykorzystywane są także w medycynie naturalnej i kosmetyce w produkcji kosmetyków przeciwzmarszczkowych.

Anyż w kuchni

Anyż kojarzony jest przede wszystkim z przyprawą tradycyjnie dodawaną do dań świątecznych – ciast, ciasteczek, mięs czy warzyw. Razem z cynamonem, kardamonem, goździkami i imbirem tworzy rozgrzewającą mieszankę przypraw do piernika. Jest także składnikiem używanej powszechnie w kuchni chińskiej i wietnamskiej przyprawy 5 smaków. Anyżem aromatyzuje się także napoje alkoholowe np. popularny likier anyżkówkę.

Anyż jako przyprawę kupisz w postaci:

  • gwiazdek w całości,
  • mielonego anyżu,
  • nasion.

Przyprawę kupisz w dobrze zaopatrzonych sklepach spożywczych. Jej cena waha się w zależności od wagi opakowania. Im mniejsze opakowanie, tym wyższa cena. Za 50 g torebkę zapłacisz około 6-10 zł.

Właściwości zdrowotne i zastosowanie

Anyż gwiaździsty od dawna stosowany jest w medycynie naturalnej. Za jego prozdrowotne właściwości odpowiadają między innymi przeciwbakteryjny olejek eteryczny i flawonoidy. Anyż możesz stosować:

  • jako dodatek do dań (przyprawa),
  • w formie naparu,
  • jako składnik leków,
  • w postaci olejku do aromaterapii.

Wspiera trawienie

Anyż to przyprawa, która świetnie wspomaga trawienie. To właśnie z tego powodu dodaje się go często do ciężkostrawnych potraw np. kapusty. Związki w nim zawarte przyspieszają trawienie, pobudzają wydzielanie soków żołądkowych i enzymów trawiennych.

Jednocześnie anyż działa rozkurczowo i wiatropędnie, pozwala złagodzić wzdęcia. Z tego powodu uznawany jest za bardzo dobry środek na niestrawność. Chińczycy żują wierzchołki gwiazdek anyżu, co ma działanie odświeżające oddech.

Anyż gwiazdkowy
fot. Adobe Stock

Działa moczopędnie

Napar anyżowy pobudza produkcję moczu w nerkach. Dzięki tej właściwości usprawnia wydalanie nadmiaru płynów z organizmu. Jest zalecany osobom, którym w ciągu dnia puchną nogi i dłonie.

Łagodzi infekcje

Wyciąg z anyżu jest składnikiem o działaniu wykrztuśnym, dodaje się go często do syropów na kaszel. Pozwala łatwiej odkrztuszać wydzielinę z dolnych dróg oddechowych. Napar z anyżu dodatkowo działa łagodząco na ból gardła, bo składniki zawarte w przyprawie działają przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo.

Inne zastosowania

Anyż stosuje się także jako środek pobudzający laktację u kobiet karmiących piersią. Aromaterapia z użyciem olejku eterycznego z anyżu nie tylko złagodzi kaszel, ale także odstrasza komary. Japończycy, by w pełni wykorzystać moc aromaterapeutyczną anyżu, robią kadzidła z kory drzewa.

Przechowywanie anyżu

Aromat anyżu gwiazdkowego dość szybko się ulatnia. Z tego powodu należy go przechowywać w szczelnie zamkniętym, szklanym, ciemnym pojemniku, z dala od światła. Anyż najdłużej zachowuje swoje właściwości, jeśli przechowywany jest w całości.

Dowiedz się więcej o rozgrzewających przyprawach:
6 rozgrzewających ziół i przypraw
Kurkuma (ostryż długi) - cenne właściwości zdrowotne
Imbir - herbata z imbirem, imbir właściwości

Specjalistka z zakresu żywieniowego leczenia otyłości, insulinooporności i zespołu jelita wrażliwego.
Barbara Dąbrowska-Górska
mgr inż.
Barbara Dąbrowska-Górska
dietetyk
Specjalistka z zakresu żywieniowego leczenia otyłości, insulinooporności i zespołu jelita wrażliwego.

Dietetyk z 12 letnim doświadczeniem. Ukończyła Technologię Żywności i Żywienie Człowieka w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Pomaga pacjentom trwale zmienić nawyki żywieniowe. Uczy realnych rozwiązań, szacunku do ciała, konsekwencji i „godzenia” się z jedzeniem. Twórczyni autorskiego podejścia w nurcie pozytywnej dietetyki. Prowadzi poradnię online barbaradabrowska.pl.