Zespół Aspergera, zwany też czasem zaburzeniem Aspergera, to łagodny przypadek autyzmu, który dotyczy głównie zaburzeń funkcjonalnych. Ma podłoże neurologiczne, a jako jednostkę chorobową zdefiniowano go w połowie lat 80. XX wieku.
Spis treści:
- Co to jest zespół Aspergera?
- Objawy zespołu Aspergera?
- Zespół Aspergera u dzieci i dorosłych
- Jak leczyć zespół Aspergera?
- Znani ludzie z zespołem Aspergera
Zespół Aspergera – co to jest?
Zespół Aspergera występuje częściej niż autyzm, wciąż jednak jest on rzadko rozpoznawany przez specjalistów oraz rodziców. Dzieci z zespołem Aspergera mają problemy w kontaktach społecznych, w użyciu języka w zakresie komunikacji oraz społecznych umiejętnościach. Zespół ten częściej dotyczy chłopców niż dziewczynek.
Zespół Aspergera - objawy
Osoby z zespołem Aspergera wykazują zaburzenia w wielu aspektach. Asperger - objawy:
- brak empatii,
- problemy z interakcjami społecznymi,
- problemy z zawieraniem przyjaźni,
- problemy z porozumiewaniem się,
- dystansowanie się, ograniczona mimika twarzy,
- zaburzenia mowy,
- brak chęci do współpracy,
- trudności ze zrozumieniem ukrytych znaczeń, przenośni,
- używanie pedantycznego języka,
- zainteresowania wąskimi dziedzinami,
- wyuczone zachowania.
Dzieci z zespołem Aspergera najchętniej poruszają się według schematu w swoim uporządkowanym świecie. Uwielbiają wygrywać, problemem są dla nich momenty, gdy odnoszą porażki i muszą stawić czoła krytyce. Często są wyjątkowo uzdolnione w jakiejś dziecinie, a otoczenie traktuje ich jako ekscentryków.
Obserwując dziecko, można dostrzec, że posiada ono inne umiejętności niż pozostałe dzieci. Na każdym z etapów życia dziecka zaburzenie rozwija się następująco (na podstawie książki „Codzienność z zespołem Aspergera. Okiem rodzica i terapeuty” autorstwa Agnieszki Borkowskiej i Beaty Grotowskiej. Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2012):
Okres niemowlęcy:
- niechęć przytulania się do najbliższych,
- nikły kontakt wzrokowy,
- brak zainteresowania zabawkami pokazywanymi przez dorosłych,
- brak reakcji na dźwięki, zapachy, dotyk.
Wiek 2–3 lata:
- zaburzenia mowy,
- brak reakcji na własne imię,
- brak chęci uczestniczenia w różnych zabawach,
- nadwrażliwość na dźwięki, zapachy, dotyk,
- niechęć jakichkolwiek zmian,
- fiksacje,
- słaba koordynacja ruchowa,
- ograniczona gestykulacja,
- reakcje niestosowne w danej sytuacji (upór, nieustępliwość, wycofanie).
Okres przedszkolny:
- unikanie spontanicznych kontaktów,
- niewłaściwe zabawy z dziećmi (bicie, lizanie, wąchanie kolegi),
- nadmierna aktywność lub spowolnienie,
- wczesne rozpoznawanie cyfr, liter i znaków,
- niewytłumaczalne reakcje werbalne,
- nieumiejętność podtrzymania rozmowy,
- niezrozumiałe emocje (gniew, agresja),
- stałość,
- szczególne zainteresowania (matematyka, rozkład jazdy), powracanie do tego samego tematu,
- szybka nauka czytania przed zakończeniem rozwoju mowy,
- problemy z rysowaniem i kolorowaniem,
- bardzo dosłowne rozumienie wypowiedzi.
Okres szkolny:
- problemy z koncentracją,
- trudności w zdobywaniu wiedzy (klasy 4–6),
- problemy w radzeniu sobie z nieoczekiwanymi zmianami,
- trudności w zawieraniu znajomości,
- dobry kontakt z osobami dorosłymi,
- nadruchliwość,
- zainteresowania pochłaniające czas i uwagę dziecka co skutkuje zaległościami w nauce,
- unikanie kontaktu wzrokowego,
- stereotypowe zachowania,
- problemy z kolorowaniem, niewyraźne pismo.
Zespół Aspergera u dzieci i dorosłych
Zespół Aspergera diagnozuje się najczęściej w okresie szkolnym, gdyż mała wyrazistość objawów nie każe rodzicom szukać wcześniej pomocy. Zdecydowanie częściej dotyka on chłopców niż dziewczynek (ok. 80% przypadków). Zazwyczaj symptomy uwidoczniają się w młodym wieku.
W przypadku zespołu Aspergera w wieku dorosłym objawy mogą się zmieniać lub zupełnie znikać. Zespołu tego nie da się jednak całkowicie wyleczyć.
Jak leczyć zespół Aspergera?
Odpowiednie metody leczenia sprawiają, że osoba z zespołem Aspergera będzie umiała przystosować się do życia w społeczeństwie. W leczeniu podstawą jest trening umiejętności społecznych i komunikacji.
Do metod leczenia zalicza się:
- terapia metodą kognitywną,
- psychoterapię metodą behawioralno-poznawczą,
- zajęcia z integracji sensorycznej,
- trening umiejętności społecznych,
- terapię behawioralną.
Leczenie jest bardzo trudne i wymaga czasu. Opiera się głównie na psychoterapii, która uwzględnia:
- trening wyrażania emocji (ułatwienie okazywania emocji adekwatnych do sytuacji i samopoczucia),
- trening poprawy kontaktów społecznych (rozmowa, funkcjonowanie w społeczeństwie),
- psychoterapię edukacyjną,
- terapię rodzinną (wsparcie dla rodzin, edukacja członków rodziny, nauka właściwej komunikacji werbalnej i postaw wobec osoby chorej),
- farmakoterapię (gdy towarzyszą silnie wyrażone zaburzenia lękowe, obsesyjno-kompulsyjne, depresja, agresja).
Bardzo ważny jest stały kontakt z lekarzem psychiatrą prowadzącym oraz psychoterapeutą. Należy regularnie stawiać się na wizyty kontrolne w celu modyfikacji terapii w zależności od osiągnięć osoby chorej. Zaniedbanie tej czynności może spowodować nawarstwienie się objawów, a zatem prowadzić do izolacji i wyalienowania, a także utrudnić samodzielność i realizację zaplanowanych celów.
Znani ludzie z zespołem Aspergera
Z zespołem Aspergera urodziło się wiele znanych osób, nierzadko dziś określanych mianem „geniuszy”. Jest wśród nich m.in. Bill Gates, a także nieżyjący już: Alfred Hitchcock, Thomas Edison, Michał Anioł, Wolfgang Amadeusz Mozart, Hans Christian Andersen i Thomas Jefferson. Zobacz więcej znanych ludzi z zespołem Aspergera.
Więcej o zespole Aspergera:
Jak zdiagnozować zespół Aspergera?
Czym się różni zespół Aspergera od autyzmu?9 mitów o ludziach z zespołem Aspergera (obalamy je!)
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
