Uderzenia gorąca - przyczyny i sposoby leczenia

uderzenia gorąca fot. Adobe Stock, missty
Uderzenia gorąca to uczucie nagłego rozlewającego się ciepła, na ogół obejmującego górną część ciała: twarz, szyję i klatkę piersiową. Towarzyszą im często nadmierne pocenie się, zaczerwienienie twarzy oraz kołatanie serca. Uderzenia gorąca mogą pojawiać się nawet kilkanaście razy dziennie. Trwają od 30 sekund do kilku minut. W wielu przypadkach pojawiają się w nocy i wybudzają ze snu.
/ 06.07.2021 17:28
uderzenia gorąca fot. Adobe Stock, missty

Spis treści:

  1. Uderzenia gorąca – przyczyny
  2. Uderzenia gorąca a menopauza
  3. Uderzenia gorąca w nocy
  4. Uderzenia gorąca w ciąży
  5. Uderzenia gorąca u mężczyzn
  6. Sposoby na uderzenia gorąca

Uderzenia gorąca – przyczyny

Główną przyczyną uderzeń gorąca są zmiany hormonalne spowodowane menopauzą. Gdy spada poziom żeńskich hormonów płciowych – estrogenów – pogarsza się kontrola mózgu nad termoregulacją ciała.

W efekcie kilkanaście, a w skrajnych przypadkach nawet kilkadziesiąt razy w ciągu doby, mózg wysyła sygnał, że może dojść do przegrzania organizmu. By do tego nie dopuścić, stara się obniżyć temperaturę ciała. W tym celu uruchamia procesy powodujące zwiększenie przepływu krwi przez skórę i nasilenie pracy gruczołów potowych.

Inne (oprócz menopauzy) przyczyny wystąpienia uderzeń gorąca to:

  • choroby tarczycy,
  • niektóre nowotwory,
  • zespół rakowiaka,
  • skutki uboczne leczenia onkologicznego,
  • stosowanie niektórych leków,
  • ciężkie infekcje.

Trzeba też pamiętać o czynnikach, które mogą sprzyjać dolegliwościom. Ryzyko wystąpienia uderzeń gorąca zwiększają: otyłość oraz palenie papierosów.

Uderzenia gorąca a menopauza

Uderzenia gorąca są jednym z głównych objawów menopauzy.  Występują u 70-80% dojrzałych kobiet. Mogą dokuczać już kilka lat przed ostatnią miesiączką i jeszcze kilka lat po niej. Pojawiające się znienacka uczucie ciepła wynika z zaburzeń hormonalnych (głównie niedoboru estrogenów) i ich działania na ośrodkowy układ nerwowy.

Uderzenia gorąca podczas menopauzy mogą u poszczególnych kobiet występować z różnym nasileniem i częstotliwością. Mogą być łagodne lub intensywne i utrudniające codzienne funkcjonowanie. Większość kobiet w okresie okołomenopauzalnym doświadcza uderzeń gorąca każdego dnia. 

Jeśli dojmujące uczucie ciepła jest bardzo nasilone, warto udać się do lekarza i omówić dostępne formy leczenia.

Uderzenia gorąca w nocy

Uderzenia gorąca mogą dokuczać szczególnie w nocy. Czasem nocne poty są tak obfite, że zmuszają do kilkukrotnej zmiany bielizny. Zakłócają sen, męczą, wywołują rozdrażnienie.

Nocne zlewne poty pojawiają się nie tylko w wyniku przekwitania, lecz również u chorych na cukrzycę, niektóre nowotwory (np. chłoniaka, białaczkę), po ziołach działających napotnie czy wskutek przyjmowania leków. 

Przeczytaj też: Nocne poty 

Uderzenia gorąca w ciąży

Uderzenia gorąca występujące w czasie ciąży nie muszą być powodem do niepokoju. Zdarzają się często i wynikają z różnorodnych zmian hormonalnych naturalnych dla tego okresu. Szacuje się, że więcej niż 1/3 kobiet w ciąży doświadcza uderzeń gorąca. Są one najbardziej nasilone w I i II trymestrze. W niektórych przypadkach pojawiają się również w czasie połogu. U ciężarnych uderzenia gorąca mogą występować nie tylko w dzień, ale i w nocy. 

Uderzenia gorąca u mężczyzn

Uderzenia gorąca i nocne poty to nie tylko problem kobiet. Mogą skarżyć się na nie również panowie. Główne przyczyny uderzeń gorąca u mężczyzn to przede wszystkim:

  • obniżenie poziomu testosteronu,
  • obniżenie czynności jąder związane z wiekiem (męska menopauza),
  • niektóre terapie onkologiczne,
  • niektóre nowotwory,
  • zespół rakowiaka
  • choroby tarczycy,
  • ciężkie infekcje.

U mężczyzn uderzenia gorąca mogą pojawiać się wraz z zaczerwienieniem twarzy, uczuciem niepokoju, lęku, drażliwością oraz poceniem się. Na ogół stopniowo ustępują w ciągu kilku miesięcy. 

Sposoby na uderzenia gorąca

Wśród sposobów na uderzenia gorąca wymienia się m.in.:

  • leczenie hormonalne,
  • inne leki,
  • estrogeny roślinne (dieta), 
  • zioła,
  • domowe metody (np. zmiana nawyków, unikanie czynników wyzwalających napady ciepła).

W przypadku wystąpienia uderzeń gorąca lekarz może zalecić terapię uzupełniającą poziom hormonów, tzw. hormonalną terapią zastępczą. Polega ona na przyjmowaniu samych estrogenów lub w kombinacji z progesteronem. Leczenie skutecznie zmniejsza nasilenie i częstotliwość uderzeń gorąca, lecz może się wiązać z podwyższonym ryzykiem udaru i raka endometrium.

Zioła na menopauzę

Z uderzeniami gorąca można radzić sobie również bez przyjmowania leków hormonalnych. Jednym ze sposobów mogą być rośliny przyjmowane w postaci herbat i naparów. Do ziół i roślin leczniczych, które są polecane na menopauzę i jej objawy, zalicza się:

  • soję (zawiera fitoestrogeny, czyli naturalne związki działające jak estrogeny),
  • pluskwicę,
  • melisę,
  • chmiel,
  • ziele tasznika,
  • ziele serdecznika,
  • koniczynę czerwoną.

W sklepach zielarskich i aptekach warto zapytać o gotowe mieszanki ziół na menopauzę. 

Domowe sposoby na uderzenia gorąca

Aby poradzić sobie z uderzeniami gorąca, trzymaj się tych zasad:

  • Jeśli palisz papierosy, zrezygnuj z nałogu. Palenie upośledza układ krążenia i wzmaga uderzenia gorąca.
  • Przebywaj w chłodnych pomieszczeniach, nie przegrzewaj się.
  • Zmień sposób ubierania, wybieraj luźne fasony, ze sporym wycięciem pod szyją – tak, by skóra w nich swobodnie oddychała.
  • Wietrz jak najczęściej pomieszczenia, w których przebywasz.
  • Miej pod ręką termos z kostkami lodu – gdy pojawi się uczucie ciepła, owiń kostkę w chusteczkę i przetrzyj nią twarz.
  • Sypiaj przy otwartym oknie.
  • Używaj pościeli z naturalnych materiałów (np. bawełny).
  • Postaw przy łóżku wentylator i włącz go w razie potrzeby.
  • Staraj się uprawiać regularnie aktywność fizyczną. 

Czytaj także:
Mięśniaki macicy - objawy i leczenie
Upławy - jak odróżnić prawidłową wydzielinę z pochwy od infekcji?
Brak miesiączki – skutki, przyczyny, badania i leczenie
Mgła mózgowa – objawy, przyczyny, jak sobie pomóc
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - objawy, leczenie, profilaktyka
Atrofia pochwy – objawy, przyczyny, leczenie. Domowe sposoby na zanik i suchość pochwy

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!