Konieczne badania psychologiczne
W odniesieniu do bio-psycho-społecznego modelu zdrowia uwzględnienie roli psychiki w CFS jest oczywiste, zwłaszcza że syndrom ten należy do zaburzeń przewlekłych trwających wiele lat. Ze względu na indywidualne różnice w nasileniu symptomów tego syndromu psychologiczna kondycja każdego pacjenta powinna być również szczegółowo zdiagnozowana, także z powodu jej udziału w radzeniu sobie z przewlekłym bólem.
Myśl pozytywnie!
Dość często specjaliści zajmujący się terapią osób z CFS podkreślają korzystny wpływ terapii poznawczo-behawioralnej, która dąży do zmiany negatywnych sposobów myślenia, rozwiązania problemów społecznych, rodzinnych lub osobistych, które mogą przyczyniać się do obniżenia sprawności chorego, a także do osiągnięcia ważnego celu, jakim jest wzrost aktywności i umiejętności relaksacji. W opracowaniach specjalistycznych dostrzega się propozycje określonych form psychoterapii bądź nieliczne próby oceny wybranych strategii samopomocy (Carlsen, 2003).
Polecamy: Na czym polega psychoterapia poznawczo-behawioralna?
Zdolność do wysiłku a jego tolerancja
Uważa się, że istotnym krokiem w kierunku uporządkowania nieścisłości terminologicznych i niejasności związanych z terapią osób przewlekle zmęczonych jest rozróżnienie zdolności do wysiłku i tolerancji wysiłku.
Pierwsza właściwość ujawnia zdolność organizmu do generowania energii w celu rozpoczęcia danej aktywności, podtrzymywania siły i wytrzymałości przez zaangażowanie mechanizmów obwodowych i ośrodkowych.
Druga natomiast odzwierciedla zdolność systemu przewodzącego stres do neurobiologicznej regulacji sieci powiązań różnych systemów organizmu, pozwalającej na dynamiczną adaptację do zmian środowiska, do „tolerancji stresu wysiłku” i adekwatnego wyrównania sprawności.
Klucz do zrozumienia choroby
Dlatego przyjęto, że obniżenie poziomu sprawności ruchowej u tych osób może być wyjaśniane jako obniżenie tolerancji wysiłku, która często pozostaje w interakcji z czynnikami obniżającymi zdolność do wysiłku. Redukcja tolerancji wysiłku może być interpretowana jako zasadnicze osłabienie w systemie reakcji stresowej po okresie ciężkiego lub przedłużającego się fizycznego lub psychospołecznego stresu u wrażliwej osoby. Obniżenie zdolności do wysiłku w tym syndromie, jak wspomniano wyżej, może być uwarunkowane mechanizmami obwodowymi i ośrodkowymi. Natomiast obniżona tolerancja wysiłku może być skutkiem dysfunkcji w systemie przewodzenia stresu i kluczowym czynnikiem w CFS (van Houdenhove i in., 2007).
Zobacz też: Czy stres ma związek z ryzykiem chorób?
Fragment pochodzi z książki „Zmęczenie a zdrowie i choroba (perspektywa psychologiczna)” Gabrieli Chojnackiej-Szawłowskiej (Impuls, 2009). Publikacja za zgodą wydawcy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
