Tokofobia – lęk przed ciążą i porodem

Ciąża/fot. Fotolia
Tokofobia to strach przed urodzeniem dziecka, który objawia się m.in. atakami paniki, wymiotami i bezsennością. Może się pojawić u kobiet, które jeszcze nie rodziły, jak i u tych, które były już w ciąży. Czy tokofobia może zniechęcać do seksu? Kto może na nią zachorować? Jak pomóc chorej na tokofobię?
/ 22.10.2012 09:54
Ciąża/fot. Fotolia

Czym jest tokofobia?

Tokofobia jest jedną z form społecznych, która charakteryzuje się lękiem przed ciążą i porodem. Często ten lęk skłania przyszłe matki do poddania się zabiegowi cesarskiego cięcia.

Tokofobię można podzielić na pierwotną i wtórną. Tokofobia pierwotna występuje u kobiet, które nie były wcześniej w ciąży, i ma podłoże nerwicowe. Natomiast tokofobia wtórna pojawia się u kobiet, które przy poprzedniej ciąży doznały szoku z nią związanego, np. poronienia.

O tokofobii mówimy wtedy, kiedy kobieta desperacko pragnie zostać matką, a jednocześnie robi wszystko, aby nie zajść w ciążę. Samo myślenie o dziecku i porodzie wywołuje u niej strach. Ten zakodowany w podświadomości lęk często jest także przyczyną aborcji. Kobieta dotknięta tokofobią jest przekonana, że podczas porodu stanie jej się coś złego.

Po czym poznać tokofobię?

W trzecim trymestrze przyszłe matki ogarnia paniczny strach, popadają w pesymizm (m.in. pojawiają się u nich myśli samobójcze). Towarzyszą im również ataki paniki, wymioty, bezsenność. Niestety, oznaki te bywają często lekceważone.

Kobiety ciężarne porównują swoje dziecko do tykającej bomby zegarowej. Na sali porodowej bez potrzeby domagają się cesarskiego cięcia lub powstrzymują akcję porodową.

O symptomach tokofobii można mówić w przypadku kobiet spodziewających się dziecka, ponieważ reszta z reguły stara się za wszelką cenę nie dopuścić do poczęcia.

Jakie są rodzaje tokofobii?

Przyczyny tokofobii są różne. Naukowcom udało się pogrupować te przyczyny w kilka jej rodzajów. Wyodrębniona została tokofobia pierwotna, pojawiająca się u kobiet, które nigdy nie były w ciąży. Jej podłoże jest zwykle nerwicowe, ale również kulturowe. Jest ona związana z przeżyciami z przeszłości, np. molestowaniem seksualnym lub śmiercią matki przy porodzie młodszego rodzeństwa.

Kolejnym rodzajem jest tokofobia wtórna, występująca u kobiet, które już wcześniej rodziły, a w czasie porodu doznały traumatycznego przeżycia, np. śmierci dziecka. Ten rodzaj tokofobii pojawia się również u kobiet, które kiedyś poddały się aborcji lub poroniły.

Wyróżniamy też tokofobię wtórną drugiego rodzaju. Ma ona związek z zaburzeniami emocjonalnymi przebytymi w okresie poporodowym, np. depresją.

Kto jest najbardziej narażony?

Na tokofobię najbardziej narażone są kobiety, które cierpiały na nią przy pierwszej ciąży i nie zostały poddane odpowiedniemu leczeniu. Istnieje wówczas ryzyko, że doświadczą tej fobii po raz kolejny.

Problem może się też pojawić u pań, które w przeszłości doświadczyły depresji poporodowej, mają za sobą leczenie psychiatryczne lub cierpiały wcześniej z powodu stresu pourazowego.

Zobacz też: Dlaczego kobiety decydują się na cesarkę?

Jak dużo kobiet choruje?

Ogólnie szacuje się, że tokofobii doświadcza 1 na 6 kobiet, bez względu na wiek, rasę czy pochodzenie społeczne. W Polsce to zagadnienie jest jeszcze mało poznane, jest często tematem tabu.

Tokofobia a seks

Tokofobia może mieć wpływ na niechęć do seksu oraz na jakiekolwiek zbliżenia z partnerem. Jest to jeden z najczęściej spotykanych objawów tej choroby. Kobiety kierowane panicznym lękiem przed ciążą i porodem są w stanie zrezygnować z tradycyjnych metod antykoncepcji i udać się na zabieg podwiązana jajników oraz wysłać partnera na zabieg wasektomii.

Nie można określić, czy tokofobia będzie utrzymywała się przez wiele lat, jeśli nie ma podłoża nerwicowego. Taką opinię może wydać jedynie specjalista.

Jak pomagać?

Kiedy tokofobia zostanie zdiagnozowana, osoba chora powinna poinformować o niej najbliższych.

W trakcie leczenia tokofobii wsparcie rodziny i najbliższych jest bardzo ważne. Osoby z otoczenia chorej, zwłaszcza jej partner, powinny okazywać empatię, obdarzać chorą ciepłymi uczuciami oraz stanowić dla niej solidne oparcie. Mężczyzna powinien w pełni zaangażować się w terapię, wykazywać się cierpliwością i być uważnym słuchaczem.

Istnieją również grupy wsparcia dla kobiet cierpiących na tokofobię. Podczas zajęć panie wymieniają się między sobą spostrzeżeniami i same dla siebie stanowią oparcie, które jest kluczem do pełnego wyzdrowienia.

Zobacz też: Czym jest bakteriofobia?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA