Przyczyny i skutki poślizgnięć
Najczęściej do poślizgnięć dochodzi zimą, kiedy chodniki i schody są oblodzone, a buty nieodpowiednio dobrane do podłoża. Ryzyko poślizgnięć zwiększa wysoki obcas, zużyta lub gładka podeszwa, zbyt szybki chód czy bieganie.
Skutkami poślizgnięcia i upadku są często rozmaite urazy kończyn – stłuczenie, skręcenie, zwichnięcie i złamanie. Towarzyszy im silny ból, zaczerwienienie, obrzęk, krwiak i trudności z poruszaniem kończyną. Może dojść do uszkodzenia pleców, skręcenia stawu skokowego i kolanowego, urazów nadgarstków, łokci, ramion, kolan i bioder.
Plan pierwszej pomocy
W przypadku poślizgnięcia należy zadbać o uszkodzoną kończynę: zdjąć z obolałej dłoni biżuterię, zegarek, a z opuchniętych nóg – buty. Jest to ważne, ponieważ narastający obrzęk uniemożliwi późniejsze usunięcie tych przedmiotów.
Kolejnym krokiem powinno być uniesienie i unieruchomienie opuchniętego miejsca: założenie ręki na temblak czy podparcie uszkodzonej stopy. Dzięki temu obrzęk nie będzie narastał.
Ból złagodzą okłady z lodu. Nie należy jednak przykładać lodu bezpośrednio na skórę, ponieważ może to spowodować odmrożenia. Warto zawinąć lód w szmatkę czy włożyć do szczelnego woreczka. Zimno obkurczy naczynia krwionośne i złagodzi opuchliznę.
Obrzęk zniwelują też okłady z wody z octem, jednak należy je pozostawić samoistnie do wyschnięcia bez uszczelniania folią. W przeciwnym wypadku może dojść do maceracji naskórka. Okładów nie wolno stosować na zraniony naskórek.
Jeśli doszło do przerwania ciągłości naskórka, to rany otwarte należy zabezpieczyć przed zabrudzeniami i bakteriami za pomocą suchych opatrunków z gazy.
Silny upadek spowodowany poślizgnięciem może spowodować złamanie kończyny. W takim przypadku należy unieruchomić dwa sąsiednie stawy za pomocą deski, kija i bandażu. Kończynę złamaną można też unieruchomić przez owinięcie jej bandażem razem z kończyną zdrową.
W przypadku niepokojących objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza, który wykona prześwietlenie uszkodzonego miejsca, postawi odpowiednią diagnozę i podejmie właściwą decyzję o sposobie leczenia.
Niezbędny lekarz
Tylko lekarz potrafi zapewnić właściwe leczenie urazów ciała, dlatego nie należy odkładać wizyty u specjalisty na późniejszy termin. Powinny o tym pamiętać zwłaszcza osoby chore na osteoporozę, które są szczególnie podatne na złamania.
Przeprowadzenie odpowiedniego leczenia ma znaczenie dla późniejszego stanu zdrowia chorego. Samodzielne nastawianie zwichniętej kończyny może skutkować trwałą ograniczoną ruchomością stawu, a niewłaściwe leczenie złamań niesie ryzyko zrostów patologicznych lub np. braku zrostu.
Zobacz też: Złamania kończyn - jak je unieruchomić?
Jak bezpiecznie upadać?
Lepiej unikać upadków. Jeśli jednak nie ma już odwrotu, warto nauczyć się, jak bezpiecznie upaść, by zmniejszyć ryzyko groźnych powikłań.
W tym celu podczas upadku należy rozłożyć ciężar ciała na większej powierzchni, odwrócić głowę, schować podbródek i wysunąć rękę w taki sposób, by ochronić delikatne części ciała, nadgarstki, łokcie i kolana, a przede wszystkim nie uszkodzić głowy. Jeśli jesteśmy narażeni na upadek na plecy, warto odwrócić ciało tak, by zamiast na plecy upaść na pośladki.
Profilaktyka
Aby uniknąć poślizgnięć, należy zachować szczególną ostrożność i stosować się do następujących zaleceń:
- nosić odpowiednie obuwie zwiększające tarcie, np. buty z podeszwą antypoślizgową,
- zakładać ubiór nieograniczający swobody ruchów,
- nie biegać po oblodzonych i śliskich powierzchniach,
- trzymać się poręczy podczas wchodzenia po schodach,
- ograniczyć wychodzenie na dwór – dotyczy to zwłaszcza osób starszych, które mają trudności z poruszaniem,
- stosować znaki ostrzegające przed upadkiem czy poślizgiem w miejscach zagrożonych,
- pokryć odpowiednie podłoża metalowe i drewniane specjalną warstwą szorstkiego antypoślizgowego materiału.
Zobacz też: Skręcony staw - jak udzielić pomocy?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
