Biblioterapia – książki górą!
Biblioterapia to, najkrócej mówiąc, zastosowanie książki jako środka oddziaływania terapeutycznego (Skórny, 1990a, s. 33). Najczęściej wykorzystuje się ją w terapii dzieci i młodzieży, ale także – za czym przemawiają doświadczenia – u ludzi dorosłych, zwłaszcza osób w podeszłym wieku (Tomasik, 1999, s. 319–326).
Zobacz też: Biblioterapia - w czym pomaga czytanie książek?
Jaką siłę ma książka?
Książka może dać dziecku siłę do zmagania się z problemami, zredukować lęki, pomoc w adekwatnym postrzeganiu świata i swojego w nim miejsca, w zrozumieniu własnej sytuacji, pomoc uwierzyć w siebie, motywować do działania i dokonywania zmian. Dziecku trudno jest bowiem określić, co przeżywa, co się z nim dzieje, nie wie, do kogo się może zwrócić o pomoc, nie potrafi też pomoc samo sobie. W tej sytuacji bardzo ważne jest wspieranie go między innymi poprzez książki.
Jak odbieramy książki?
Są trzy zasadnicze typy odbioru tekstów literackich (Szczepańska, 2000, s. 20–21): dosłowny, refleksyjny, symboliczny. U dzieci w wieku 9–12 lat najczęstszy jest odbiór dosłowny (jako opowieść o rzeczywistych ludziach i faktach) i refleksyjny (wyrażający się w umiejętności wyciągania uogólnionych wniosków, zrozumienia, że fakty i osoby nie muszą być rzeczywiste, lecz że zostały stworzone, by pobudzić do myślenia o pewnych sprawach). Rzadziej występuje odbiór symboliczny, a więc umiejętność odkrycia przenośnych sensów.
Zobacz też: Jak biblioterapia pomaga nieśmiałym dzieciom?
Kto tu jest bohaterem?
Oddziaływanie literatury na czytelnika ma miejsce dzięki mechanizmowi identyfikacji. Dzięki niemu dziecko koordynuje swój punkt widzenia z punktem widzenia bohatera książkowego. Identyfikując się z nim, przeżywając jego przygody, zmienia własne przekonania, postawy, zachowania, cechy charakteru. Czasem są to przeżycia, których dziecko nie doświadczyłoby w codziennym życiu.
Fragment pochodzi z książki „Wspomaganie rozwoju dzieci nieśmiałych poprzez wizualizację i inne techniki arteterapii” autorstwa Joanny Gładyszewskiej-Cylulko (Wydawnictwo Impuls, 2010). Publikacja za zgodą wydawcy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
