Można bez niego żyć, ale nie jest zbędnym narządem. Do czego jest potrzebny wyrostek robaczkowy?

Wyrostek robaczkowy fot. iStock, SEBASTIAN KAULITZKI/SCIENCE PHOTO LIBRARY
Wyrostek robaczkowy przez lata uważany był za ewolucyjnie zbędny. Wyrostek robaczkowy jest nam potrzebny, chociaż możemy bez niego normalnie funkcjonować. Naukowcy odkryli, że stanowi rezerwuar pożytecznych bakterii i wytwarza komórki odpornościowe. Dowiedz się, gdzie znajduje się wyrostek i jak boli w trakcie choroby.
/ 13.04.2023 14:15
Wyrostek robaczkowy fot. iStock, SEBASTIAN KAULITZKI/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Spis treści:

  1. Wyrostek robaczkowy – co to za narząd?
  2. Do czego jest potrzebny wyrostek robaczkowy?
  3. Wyrostek robaczkowy gdzie się znajduje?
  4. Gdzie boli wyrostek robaczkowy?
  5. Objawy zapalenia wyrostka robaczkowego

Wyrostek robaczkowy – co to za narząd?

Wyrostek robaczkowy to podłużny narząd odchodzący od jelita ślepego (na pograniczu jelita cienkiego i grubego). Jest zbudowany z tkanki mięśniowej, a jego ścianę pokrywają liczne grudki limfatyczne. Wyrostek przypomina swoim kształtem robaka, stąd jego nazwa. Może mieć długość 2-20 cm, ale u ludzi na ogół ma 9-10 cm, oraz 7-8 mm szerokości. 

Do czego jest potrzebny wyrostek robaczkowy?

Wyrostek robaczkowy uważany był do niedawna za narząd szczątkowy, czyli taki, który w toku ewolucji zatracił swoją pierwotną funkcję. Dzisiaj uważa się, że jest ważną częścią układu odpornościowego i jest nam potrzebny. Chociaż możemy bez niego żyć. 

W wyrostku robaczkowym znajduje się wiele komórek limfoidalnych, należących do komórek naturalnej odporności człowieka, które są pomocne w zwalczaniu infekcji. To, że wyrostek robaczkowy, jest nam potrzebny, potwierdzają badania.

Naukowcy z Uniwersytetu Duke'a w Durham dowiedli, że wyrostek robaczkowy wytwarza białe krwinki, które biorą udział w ochronie organizmu przed wirusami i bakteriami. Eksperci z Arizona College of Osteopathic Medicine odkryli natomiast, że wyrostek robaczkowy jest domem korzystnych dla naszego zdrowia bakterii jelitowych.

W okresie noworodkowym wyrostek robaczkowy wspomaga łączenie mikroflory jelitowej z organizmem i jest rezerwuarem pożytecznych bakterii. Najprawdopodobniej pomaga też wrócić do zdrowia po ostrej biegunce, dzięki przyczynianiu się do ponownego zasiedlenia jelita pożytecznymi bakteriami. 

Wyrostek robaczkowy – gdzie się znajduje?

Wyrostek robaczkowy leży w prawym dole biodrowym. U niektórych osób wyrostek nie ma typowej lokalizacji i jest przesunięty np. za pęcherz moczowy. Wyjście wyrostka robaczkowego z jelita ślepego znajduje się na wysokości punktu McBurneya – to jedna trzecia odległości na odcinku pomiędzy prawym biodrem a pępkiem.   

wyrostek robaczkowy gdziefot. Wyrostek robaczkowy a punkt McBurneya /Adobe Stock, joshya

Gdzie boli wyrostek robaczkowy?

U osoby z prawidłowo położonym wyrostkiem robaczkowym ból wyrostka pojawia się w dolnej prawej części brzucha. U wielu osób  wyrostek ma nietypową lokalizację, wówczas ból może pojawiać się w innych miejscach, co utrudnia prawidłowe rozpoznanie choroby tego narządu. W takiej sytuacji trudniej odróżnić np. zapalenie wyrostka robaczkowego od innych przyczyn bólu brzucha. Rozstrzygające dla diagnozy są wyniki badań obrazowych. Wykonuje się USG jamy brzusznej lub tomografię komputerową. 

Uwaga: W przypadku zapalenia wyrostka robaczkowego na początku ból jest zlokalizowany w okolicy pępka (w śródbrzuszu). Jest to ból rozlany. W ciągu 4-6 godzin ból koncentruje się w prawej dolnej części brzucha. Staje się ostrzejszy i punktowy. Nasila się podczas kaszlu i poruszania, a łagodnieje w czasie leżenia na prawym boku z podkurczonymi nogami. 

wyrostek robaczkowy gdzie bolifot. Zapalenie wyrostka powoduje ból po prawej stronie brzucha na dole/ Adobe Stock, Natallia

Objawy zapalenia wyrostka robaczkowego

Typowe zapalenie wyrostka robaczkowego poznamy po bólu brzucha – najpierw zlokalizowanego w okolicy pępka, później zaś – w prawym podbrzuszu. Inne objawy to:

  • nudności,
  • wymioty,
  • brak apetytu,
  • nasilenie bólu brzucha przy kaszlu i ruchach ciała,
  • niska gorączka lub stan podgorączkowy,
  • przyspieszona akcja serca.

Nietypowe objawy zapalenia wyrostka robaczkowego to m.in. wzdęcia, biegunka, parcie na stolec lub mocz. Po rozpoznaniu stanu zapalnego wyrostka robaczkowego zazwyczaj konieczny jest zabieg chirurgiczny polegający na wycięciu wyrostka.

Czytaj także:
Objawy zapalenia wyrostka robaczkowego. Jaki to ból brzucha?
Zapalenie wyrostka robaczkowego w ciąży. Musisz to wiedzieć!
Jaka powinna być dieta osoby po wycięciu wyrostka?
Ból brzucha – co oznacza, umiejscowienie bólu, niezbędne badania i leczenie

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA