Monocyty to największe z komórek należących do grupy leukocytów, czyli białych krwinek (stanowią 2-8% białych krwinek). Monocyty oznacza się w trakcie badania morfologii krwi.
Spis treści:
- Monocyty – rola w organizmie
- Monocyty – normy u dorosłych i dzieci
- Podwyższone monocyty – przyczyny
- Obniżone monocyty – przyczyny
- Podwyższone monocyty u dziecka
- Monocyty w ciąży
Monocyty – rola w organizmie
Monocyty pełnią ważne funkcje w organizmie:
- biorą udział w odpowiedzi odpornościowej,
- oczyszczają krew z czynników zakaźnych, obumarłych tkanek i bakterii,
- biorą udział w reakcji zapalnej,
- produkują interferon hamujący namnażanie się wirusów, oraz interleukiny.
- mają zdolność „wychodzenia” poza naczynia krwionośne do tkanek i przemiany w makrofagi (należące do komórek żernych, które pierwsze docierają w miejsce ataku drobnoustrojów, zwalczają bakterie i inne patogeny).
fot. Adobe Stock, kolaż Polki.pl
Monocyty powstają głównie w szpiku kostnym, gdzie dojrzewają, a następnie trafiają do krwi, w której żyją ok. 2-3 dni. Na swojej powierzchni monocyty mają specjalne receptory, dzięki którym są w stanie wychwycić informacje o miejscu toczącego się procesu zapalnego. Gdy ją otrzymają, przedostają się poza światło naczyń krwionośnych i oczyszczają miejsce z obumarłych tkanek i bakterii (dlatego nazywane są komórkami żernymi). Produkują również interferon, który aktywuje komórki układu odpornościowego, wzmacnia komórki przed atakiem wirusa i hamuje proces namnażania się wirusów.
Monocyty - norma u dorosłych i dzieci
Badanie poziomu monocytów wykonuje się podczas rutynowej morfologii krwi lub gdy zachodzi podejrzenie choroby (np. nawracające zakażenia, diagnostyka chłoniaka Hodgkina). Przed morfologią najlepiej być na czczo – przez co najmniej 8 godzin nie jeść, można pić wodę (zobacz: badania krwi na czczo).
Norma monocytów u dorosłych wynosi 0,1-1 tys./µl. Wynik może być też zapisany procentowo, wtedy powinien wynieść 2–8%. Na wyniku badania monocyty zapisuje się jako MONO.
Normy monocytów u dzieci zależą od wieku:
- u noworodków poniżej 7. dnia życia monocyty powinny wynosić 0-12%,
- u dzieci powyżej 7. dnia życia do 6. roku życia: 0,05–1,1 tys./µl (2–7% WBC),
- u dzieci powyżej 6. roku życia: 0,1– 0,8 tys./µl (5–12%).
Wartości monocytów wykraczające poza normy nie zawsze oznaczają stan chorobowy. Trzeba też dodać, że prawidłowe ilości komórek zależą też często od zakresów przyjętych przez konkretne laboratoria diagnostyczne.
Sprawdź też: normy leukocytów we krwi
Monocyty podwyższone - o czym świadczą?
Podwyższone monocyty (czyli monocytoza) to nierzadki stan, który może świadczyć o:
- gruźlicy,
- kile,
- salmonelloza,
- zapaleniu wsierdzia,
- mononukleozie zakaźnej,
- zakażeniu pierwotniakami,
- nowotworze, np. szpiczaku, białaczce,
- ciąży,
- przewlekłym stresie,
- ząbkowaniu u dziecka,
- paleniu papierosów.
Wzrost koncentracji monocytów obserwuje się dość często. W większości przypadków jest on spowodowany łagodnymi stanami, jak infekcje wirusowe w okresie zdrowienia, w trakcie odnowy granulocytów oraz w trakcie stosowania niektórych leków (np. glikokortykosteroidów)
– mówi lek. Anna Łęgowik z Centrum Medycznego Medyceusz w Łodzi.
Według ekspertki jeżeli stan kliniczny dziecka budzi niepokój, to stwierdzenie wysokiej monocytozy wymusza poszukiwanie poważniejszych chorób infekcyjnych (gruźlica, zapalenie naczyń), chorób zapalnych tkanki łącznej, nieswoistych zapaleń jelit i bardzo rzadko chorób rozrostowych.
W każdym przypadku wysokiej monocytozy warto też rozważyć możliwość błędu laboratoryjnego. Automatyczne oznaczenie składu odsetkowego leukocytów krwi może mylnie zaliczać do monocytów niektóre nietypowe postacie limfocytów lub granulocytów. W takich przypadkach konieczne jest wykonanie rozmazu ręcznego morfologii krwi obwodowej
– zaznacza lek. Anna Łęgowik.
Dla wiarygodności badań istotne jest też odpowiednie przygotowanie się do nich. Ważne, żeby dobę przed nie uprawiać intensywnie sportów, a w dniu badania nie brać leków i być na czczo. Zobacz, 9 czynników fałszujących wyniki badań krwi.
Monocyty obniżone - co oznaczają?
Przyczyną obniżonego poziomu monocytów (monocytopenii) mogą być:
- infekcja, jak np. cytomegalia, HIV,
- niedobór odporności, AIDS,
- białaczka,
- zażywanie niektórych leków, np. glikokortykosteroidów,
- anemia aplastyczna,
- chemioterapia lub radioterapia,
- stres.
Zazwyczaj obniżony poziom monocytów występuje wraz z zaburzonymi innymi parametrami, chociaż bardzo rzadko dochodzi do izolowanej monocytopenii. W razie nieprawidłowego poziomu monocytów we krwi po infekcji, badanie należy powtórzyć po kilku tygodniach.
Podwyższone monocyty u dziecka
Podwyższony poziom monocytów we krwi u dziecka świadczy na ogół o ostrej infekcji, np. mononukleozie zakaźnej, infekcji bakteryjnej, przebytej chorobie zakaźnej lub zakażeniu pierwotniakami. U niemowląt nieprawidłowy wynik monocytów w morfologii może mieć związek z ząbkowaniem.
Monocyty w ciąży
Podczas ciąży wartości niektórych parametrów morfologicznych mogą odbiegać od normy. Podwyższony poziom limfocytów lub monocytów w ciąży może świadczyć o toczącej się infekcji, dlatego wszystkie wyniki poza wyznaczoną normą należy skonsultować z lekarzem. W ciąży może też być np. podwyższony poziom neutrofilów (innych komórek należących do leukocytów) w III trymestrze ciąży. Niekoniecznie musi oznaczać chorobę.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 18.04.2017.
Czytaj także:
Limfocyty: jaką pełnią funkcję + normy w badaniu krwi
Białaczka a wyniki morfologii. Ile leukocytów występuje przy białaczce?
Co oznaczają podwyższone i niskie granulocyty? Interpretacja wyników badania
CRP a rak – jaki jest związek? Kiedy wysokie białko C-reaktywne świadczy o nowotworze?
Badanie CRP u dziecka, normy CRP, interpretacja wyników
Członek Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W roku 2017 rozpoczęła specjalizację w dziedzinie pediatrii w Klinice Gastroenterologii, Alergologii i Pediatrii Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. W 2019 roku rozpoczęła przewód doktorski. Stale bierze udział w szkoleniach i konferencjach naukowych, by podnosić swoje kwalifikacje. Pracuje w Centrach Medycznych Medyceusz w Łodzi.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
