Istotna rolę w procesie leczenia i profilaktyki ma samoopieka i pomoc osób bliskich w czynnościach higienicznych. Jednak nie zawsze zainteresowane osoby mają odpowiednie przygotowanie w temacie higieny i prewencji powikłań NTM.
- nawadnianie organizmu – jest konieczne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zaleca się wypijanie płynów w ilości od 1,5 do 2 litrów dziennie. Zmniejszenie podaży wody, co prawda może spowodować zmniejszenie nasilenia popuszczania moczu, ale nie jest do to końca pożądane. Dochodzi wówczas do zmniejszenia pojemności czynnościowej pęcherza moczowego, co może doprowadzić do poliurii (częstomoczu) i epizodu nietrzymania moczu. Warto jest sięgać po kwaśne soki, jak np. żurawinowy, pomarańczowy lub jabłkowy w celu zapobieżenia zakażeniom układu moczowego – o czym będzie mowa później.
- stosowanie diety lekkostrawnej i bogatoresztkowej – jest wskazane ze względu na profilaktykę zaparć. Jeśli dojdzie do zalegania mas kałowych w jelitach, mogą one uciskać na pęcherz i zmniejszać jego pojemność. Owocuje to również podrażnieniem ścian pęcherza. Istnieje też możliwość ucisku na cewkę moczową, co może utrudnić odpływ moczu, w związku z czym także jego zaleganie w pęcherzu. Efektem tego stanu jest popuszczanie moczu z przepełnienia. Dieta lekkostrawna to sposób żywienia opierający się na przyjmowaniu pokarmów gotowanych w wodzie i na parze oraz pieczonych bez dodatku tłuszczu. Zaleca się także zwiększoną podaż warzyw i owoców, a unika się potraw smażonych i wysokotłuszczowych (smalec, tłuste mięso, fast foody). Dieta bogatoresztkowa to nic innego, jak spożywanie warzyw, owoców i produktów pełnoziarnistych. Wskazane jest także przyjmowanie kefirów czy jogurtów, w celu usprawnienia pracy flory jelitowej.
- dbałość o regularne wypróżnianie – to istotny problem, znacznie wpływający na trzymanie moczu. Trzeba wiedzieć, że gdy odczuwamy potrzebę wypróżnienia – nie wolno z tym zwlekać. Może to bowiem skutkować powstaniem zaparć i negatywnie wpływa na nasze samopoczucie.
- redukcja zbędnych kilogramów – bowiem otyłość i nadwaga powodują osłabienie mięśni dna macicy. Sprzyja to powstaniu zaburzeń statyki narządów płciowych. Najlepszym sposobem na pozbycie się otyłości i nadwagi jest połączenie wysiłku fizycznego z indywidualnie dostosowaną dietą. W tym celu należy udać się do poradni metabolicznej i razem z lekarzem ustalić plan odchudzania, a później wdrożyć go w życie. Niekiedy może być potrzebne zastosowanie leków. O tym fakcie jednak decyduje lekarz. Specjalność medyczna, która zajmuje się leczeniem otyłości to bariatria.
- modyfikacja czynników środowiskowych – polega na zapewnieniu łatwego dostępu do toalety dla osób z NTM. Warto także zwrócić uwagę na sposób ubierania się. Ubranie powinno być łatwe do ściągnięcia, nie obciskające, ale dopasowane, bez zbędnych guzików, szelek i pasków.
- prewencja zakażeń układu moczowego (ZUM) – to jeden z najistotniejszych aspektów samoopieki i opieki nad chorym z NTM. Elementy profilaktyki ZUM to:
- przestrzeganie zasad higieny (mycie środkami do higieny intymnej, ciepłą woda, u kobiet – w kierunku od cewki moczowej do odbytu, u mężczyzn – odciągnięcie napletka i delikatne oczyszczenie żołędzi, dokładne osuszanie czystym ręcznikiem, nie pocierać, systematyczna zmiana wkładek)
- stosowanie bawełnianej bielizny osobistej oraz wybieranie luźnych ubrań, nie obcisłych
- prawidłowe nawadnianie organizmu i przyjmowanie witaminy C
- zakwaszanie moczu poprzez spożywanie np. żurawiny, kiszonej kapusty, soków z owoców cytrusowych lub stosowanie gotowych preparatów aptecznych z żurawiną
- unikanie siadania na sedesy w ubikacjach miejskich
- zapobieganie wychłodzeniu i przewianiu poprzez dostosowanie ubioru do warunków atmosferycznych
- oddanie moczu po stosunku płciowym
- wykonywanie badań kontrolnych moczu
- ćwiczenia mięśni Kegla – będzie o nich mowa w „Leczeniu zachowawczym NTM”
poradnik SENI
Katarzyna Ziaja
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
