Dlaczego dochodzi do tamponady?
Przyczyn może być wiele, najczęstsze to stan zapalny osierdzia o rozmaitym pochodzeniu (infekcyjnym, nowotworowym, mocznicowym), uraz (także podczas procedur medycznych), pęknięcie tętniaka aorty lub pęknięcie ściany serca (najczęściej po zawale).
Należy zaznaczyć, że dość rozciągliwy worek osierdziowy, jest w stanie zgromadzić nawet kilka litrów płynu, nie dając jeszcze znaczących objawów, ale tylko wtedy gdy dzieje się to powoli. Stany nagłe zazwyczaj przebiegają burzliwie i stanowią zagrożenie życia.
Zobacz też: Czy chore serce boli?
Objawy tamponady
Zaczynają się zazwyczaj od upośledzenia tolerancji wysiłku, duszności, kaszlu, czasem omdleń lub zawrotów głowy. Nieco rzadziej na pierwszy plan mogą się wysunąć trudności w połykaniu. Duszność doskwiera przede wszystkim w pozycji leżącej, w związku z tym pacjent stara się dużo siedzieć lub używa wielu poduszek pod głowę. Obserwujemy również nadmierne wypełnienie żył szyjnych oraz przyspieszenie pracy serca. Brak leczenia może prowadzić do wstrząsu i zatrzymania czynności serca.
Znowu echo...
Echokardiografia w przypadku tamponady jest podstawą diagnostyki i pozwala uwidocznić płyn oraz monitorować diagnostyczne i terapeutyczne nakłucie worka osierdziowego, celem odbarczenia płynu. Wśród innych pomocnych badań można wymienić EKG, zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej uwidaczniające owalne powiększenie sylwetki serca, a w szczególnie trudnych przypadkach cewnikowanie serca oraz tomografię komputerową.
Rozpoznanie i leczenie tamponady serca
Rozpoznanie nie powinno nastręczać trudności. Już same objawy kliniczne dostarczają sugestywnych przesłanek co do tamponady serca, potwierdzeniem jest badanie echokardiograficzne.
Leczenie tamponady serca to perikardiocenteza – nakłucie worka osierdziowego z odessaniem płynu. Nie wykonujemy jej tylko w przypadku rozwarstwienia aorty (wymaga operacji kardiochirurgicznej). Jednorazowo usuwa się zazwyczaj w granicach 1 litra płynu. Zabieg jest stosunkowo bezpieczny, ewentualne powikłania to perforacja mięśnia sercowego i naczyń wieńcowych, odma i zaburzenia rytmu serca. W przypadku nawracającej tamponady serca, można rozważyć perikardiektomię – usunięcie osierdzia (np. gdy pochodzenie nowotworowe).
Zobacz też: Jak rozpoznać wadę serca?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
