W ustalaniu zasad żywienia u ludzi w wieku starszym powinno się brać pod uwagę następujące elementy:
- ocenę wieku biologicznego, stopień aktywności fizycznej,
- ocenę samodzielności życiowej, problem samotności, status ekonomiczny,
- zmiany w funkcjonowaniu narządów związane z procesem starzenia się,
- otyłość i niedożywienie,
- uzależnienie od nałogów,
- zaburzenia psychoorganiczne związane z wiekiem,
- choroby współistniejące i stosowane leki,
- niedobory i zapotrzebowania pokarmowe związane z wiekiem.
Na sposób żywienia wpływają m.in. nawyki i zachowania żywieniowe, zalecenia religijne, kulturowe, oszczędność wynikająca z natury człowieka bądź też z sytuacji ekonomicznej, niedożywienie w przeszłości (przeżycie wojny lub obozu koncentracyjnego). Ważnym czynnikiem dotyczącym sposobu żywienia, który ma wpływ na wiek biologiczny, jest miejsce zamieszkania.
Ocena wieku biologicznego
Najmocniej na wiek biologiczny wpływa aktywność fizyczna. Istotne znaczenie ma aktywny tryb życia, stosowany już od wczesnych lat dzieciństwa czy młodości. W Polsce model życia połączony z aktywnością ruchową nie jest jeszcze popularny. Ruch jest ważnym elementem zdrowego stylu życia i może być zalecany również u osób w wieku podeszłym.
Zobacz także: Co jeść? Składniki diety seniora
Ocena samodzielności życiowej
Ważnymi elementami w ustalaniu zasad żywieniowych u ludzi starszych jest ocena stopnia samodzielności oraz statusu ekonomicznego. Są one ściśle związane z kolejnym istotnym problemem wpływającym na odżywianie się osób w podeszłym wieku, jakim jest samotność.
Oprócz zmiany funkcji narządów związanych bezpośrednio z trawieniem, wchłanianiem i wydalaniem składników pokarmowych u ludzi starszych, wpływ na spadek przemiany materii i zapotrzebowania energetycznego u tych osób mają także związane z wiekiem zmiany struktury i funkcji wielu tkanek i narządów. Są to m.in.:
- spadek masy mięśniowej i przyrost masy tłuszczowej (spadek siły mięśniowej i sprawności fizycznej),
- zmniejszenie gęstości kości, osteoporoza,
- ubytek wody, głównie wewnątrzkomórkowej,
- zaburzenia termoregulacji, zwłaszcza przy niedożywieniu,
- spadek przewodnictwa bodźców nerwowych o 10–15%,
- zmniejszenie pojemności oddechowej płuc o 20–30%.
Źródło: Wydawnictwo Continuo, „Choroby otępienne. Teoria i praktyka” pod redakcją Jerzego Leszka; Problemy żywieniowe u osób w wieku starszym, Elżbieta Poniewierka.
Sprawdź: Co zrobić, by senior zjadł więcej?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
