Jak rozpoznać otępienie czołowo-skroniowe?

Otępienie czołowo-skroniowe należy do chorób o charakterze neurodegeneracyjnym. Czym dokładnie jest otępienie czołowo-skroniowe i jakie daje objawy? Co pozwala poznać, czy mamy do czynienia z odmianą czołową lub skroniową otępienia? Jak odróżnić otępienie czołowo-skroniowe od choroby Alzheimera?
/ 18.11.2013 08:53

fot. Fotolia

Charakterystyka otępienia czołowo-skroniowego (FTD)

Otępienie czołowo-skroniowe jest drugim co do częstości występowania, zaraz po chorobie Alzheimera, otępieniem o charakterze neurodegeneracyjnym.

Obejmuje ono grupę chorób zwyrodnieniowych, w których proces chorobowy postępuję z niejednolitą asymetrią w obszarze płatów czołowych i skroniowych. W konsekwencji daje zróżnicowane objawy kliniczne w zależności od rozłożenia zmian zwyrodnieniowych w strukturach mózgu.

Typy FTD

W otępieniu czołowo-skroniowym możemy wyróżnić dwa podtypy ze względu na uszkodzony obszar: czołowy oraz skroniowy.

  1. Wariant czołowy obejmuje wczesne zmiany zachowania, osobowościowe oraz emocjonalne. Typowe są również masywne deficyty funkcji wykonawczych, przejawiające się w zaburzeniach: hamowania reakcji, planowania, myślenia abstrakcyjnego, a także w podatności na dystrakcję (rozproszenie uwagi).  
  2. W wariancie skroniowym początkowo dominujące są zaburzenia mowy, jednak wraz z czasem oraz rozwojem procesu neurodegeneracyjnego dołączają objawy charakterystyczne dla wariantu czołowego. Ponadto w wariancie skroniowym w zależności od lokalizacji uszkodzenia oraz zaburzonych funkcji mowy można zdiagnozować otępienie semantyczne oraz postępującą afazję bez płynności mowy. Głębokie zaburzenie pamięci semantycznej, trudności ze znalezieniem słów przy zachowaniu płynności i prawidłowej struktury gramatycznej mowy wskazuje na otępienie semantyczne, zaś niepłynna, ograniczona do zdawkowych komunikatów mowa wraz z agramatyzmami, nieprawidłowym powtarzaniem i nazywaniem oraz obniżoną fluencją słowną (płynnością mowy) stanowią grupę zaburzonych funkcji mowy sugerujących postępującą afazję bez płynności mowy.

Zobacz też: Kiedy może wystąpić otępienie poudarowe?

Jak odróżnić otępienie czołowo-skroniowe i chorobę Alzheimera?

Istotnym kryterium pozwalającym odróżnić oba typy otępień jest czas: otępienie czołowo-skroniowe pojawia się zwykle we wcześniejszym wieku (50.-70. rok życia) niż choroba Alzheimera – charakterystyczny jest również wolny rozwój choroby na początku i postępujący przebieg

Ponadto w chorobie Alzheimera pierwszym objawem są zaburzenia pamięci, a zaburzenia zachowania pojawiają się stosunkowo później. Z kolei w otępieniu czołowo-skroniowym charakterystyczne są wcześnie występujące zaburzenia zachowania społecznego oraz zmiany osobowości.

Diagnostyczny jest również obraz zaburzeń funkcjonowania poznawczego ujawniających się w badaniu neuropsychologicznym występujący w obu otępieniach.

W chorobie Alzheimera mocno zaznaczone i dominujące są zaburzenia pamięci oraz zaburzenia wzrokowo-przestrzenne, przejawiające się między innymi w zaburzonej orientacji w otoczeniu, nawet dotychczasowo dobrze znanym. Dla otępienia czołowo-skroniowego charakterystyczne są zaś zaburzenia funkcji wykonawczych przy relatywnie lepszej pamięci i długo zachowanym, poprawnym funkcjonowaniu wzrokowo-przestrzennym.

Zobacz też: Jakie są najczęstsze przyczyny zawrotów głowy?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA