Prolaktyna występuje u każdego człowieka. Chociaż to u kobiet pełni większą rolę – przygotowuje i umożliwia karmienie piersią, jej podwyższone stężenie u mężczyzn również może się pojawić. Powoduje to wtedy szereg dolegliwości, które należy diagnozować i leczyć.
Objawy
Najczęstszym i najwcześniejszym objawem podwyższonego poziomu prolaktyny są wszelkiego rodzaju zaburzenia funkcji seksualnych. Pojawiają się problemy z erekcją, spadek ochoty na seks, a także niepłodność. Jednak te symptomy rzadko skłaniają do wczesnej wizyty u lekarza i dlatego u mężczyzn mija dużo więcej czasu od pojawienia się dolegliwości do diagnozy. Często pacjent zgłasza się do lekarza dopiero z powodu bólów głowy lub problemów ze wzrokiem. Za te objawy w hiperprolaktynemii odpowiada guz przysadki, który zwiększa ciśnienie śródczaszkowe lub uciska na nerwy wzrokowe. Zaburzenia widzenia w przypadku gruczolaka przysadki najbardziej typowo objawiają się ograniczeniem pola widzenia „po bokach” – osoba widzi jakby miała klapki na oczach. Czasem pacjent może nie zdawać sobie z tego sprawy, a ubytek pola widzenia zostaje wykazany dopiero przy dokładnym badaniu wzroku.
Polecamy: Jak leczyć hiperprolaktynemię?
Przyczyny
Przyczyny hiperprolaktynemii u mężczyzn różnią się od przyczyn tej choroby u kobiet. U płci męskiej prawie nie występuję tzw. hiperprolaktynemia czynnościowa czyli stan, w którym prawidłowe anatomicznie komórki są nadaktywne. U kobiet natomiast taka sytuacja odpowiada za około 1/3 przypadków hiperprolaktynemii.
U mężczyzn zdecydowanie najczęstszą przyczyną hiperprolaktynemii są guzy przysadki, które często okazują się gruczolakami o dużych rozmiarach. Gruczolaki wydzielające prolaktynę mają specjalną nazwę – prolactinoma. Są to łagodne guzy, które w zależności od rozmiaru, dzielimy na mikroprolactinoma (poniżej 1 cm) i makroprolactinoma (powyżej 1 cm). Powód ich powstawania nie jest poznany, komórki gruczołowe rozrastają się w sposób niekontrolowany, ale nie jest to rak ani złośliwy guz. Rzadziej u podłoża podwyższonej prolaktyny leżą przyjmowane leki bądź choroby przewlekłe takie jak niewydolność nerek lub wątroby.
Jak diagnozować?
U mężczyzn z objawami hiperprolaktynemii właściwie jednym z pierwszych badań, po oznaczeniach hormonalnych, powinien być rezonans magnetyczny głowy. Znacznie częściej bowiem przyczyną zaburzeń jest gruczolak przysadki i nierzadko, z powodu dłuższego trwania choroby, jest to stosunkowo duży guz.
Czytaj też: Rezonans magnetyczny w hiperprolaktynemii
Jak się leczyć?
W leczeniu najczęściej stosuje się tzw. leki dopaminergiczne, do których należą bromokryptyna, kabergolina, quinagolid. U większości pacjentów powodują zdecydowaną poprawę, a także zmniejszenie rozmiaru gruczolaka. Po 6 miesiącach trwania leczenia obowiązuje ponowna kontrola radiologiczna. Jeśli guz przysadki nie zmniejsza się lub nawet rośnie oraz gdy powoduje dolegliwości neurologiczne, konieczna może być operacja neurochirurgiczna.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
