Drgawki gorączkowe: objawy, przyczyny, postępowanie

drgawki gorączkowe fot. Fotolia
Drgawki gorączkowe są dla rodziców często przerażającym doświadczeniem. Na szczęście nie zagrażają życiu dziecka. Rodzic powinien wiedzieć, jak postępować w trakcie trwania napadu, aby dziecko było bezpieczne. Należy też dobrze rozpoznać ten stan. Drgawki gorączkowe, wbrew nazwie, nie zawsze objawiają się drgawkami.
/ 01.02.2021 10:08
drgawki gorączkowe fot. Fotolia

Spis treści:

  1. Drgawki gorączkowe - czym są?
  2. Drgawki gorączkowe - przyczyny
  3. Postępowanie przy drgawkach gorączkowych

Drgawki gorączkowe - czym są?

Drgawki gorączkowe są napadem drgawkowym występującym w trakcie gorączki (38°C lub wyższej) podczas ostrej infekcji, np. zapalenia płuc, zapalenia oskrzeli lub ucha środkowego. Dotyczą dzieci w wieku od 6. miesiąca do 5. roku życia, ale szczyt rozpoznań przypada na 18. miesiąc życia. Jest to najczęstsza postać napadów u dzieci. Szacuje się, że w tym zakresie wiekowym do 5% dzieci będzie mieć napad uogólnionych drgawek przy podwyższonej temperaturze.

Drgawki gorączkowe objawiają się przeważnie specyficznymi ruchami ciała: wyrzutami kończyn i tułowia, czyli drgawkami. Przypominają wówczas atak padaczki (czytaj też: padaczka u dzieci). Można u dziecka zaobserwować utratę świadomości (z dzieckiem nie ma kontaktu, inaczej niż przy zwykłych dreszczach gorączkowych, które są normalnym zjawiskiem w każdym wieku). Drgawki gorączkowe mogą także wyglądać nietypowo, bez charakterystycznych drgawek. Dziecko bywa znieruchomiałe lub dziwnie się pręży. Może mieć ślinotok i zasinioną twarz. 

Ważne jest również to, że przy drgawkach gorączkowych nie obserwuje się objawów infekcji ośrodkowego układu nerwowego (np. sztywności karku).

U dzieci powyżej 5. roku życia nie powinny występować drgawki w wyniku gorączki. Jeśli napad wystąpił u starszego dziecka, wymagana jest pogłębiona diagnostyka. 

Drgawki gorączkowe nie są stanem zagrażającym życiu, lecz należy podjąć pewne kroki i pomóc dziecku je przetrwać możliwie bezpiecznie.

Skąd biorą się drgawki gorączkowe?

Mechanizm odpowiadający za wystąpienie drgawek gorączkowych nie jest do końca poznany. Wskazuje się, że wpływ na wystąpienie napadów ma naturalna dla małych dzieci niedojrzałość ośrodkowego układu nerwowegoGłówne znaczenie mają też niezakończone procesy mielinizacji włókien nerwowych oraz niedojrzały układ neuroprzekaźników, szczególnie GABA. Czynnikiem sprzyjającym może być też stan niedoboru sodu we krwi, zwany hiponatremią (prowadzi do niej nadmierna utrata wody, pocenie się, wymioty i biegunki).

W niektórych przypadkach drgawki gorączkowe występują rodzinnie, np. pojawiły się wcześniej u starszego rodzeństwa.

Co robić, gdy u dziecka wystąpią drgawki gorączkowe

Gdy zauważymy napad drgawek gorączkowych u dziecka, należy przede wszystkim podjąć takie działania, aby było ono bezpieczne:

  • ułóż dziecko na boku, aby ochronić je przed zachłyśnięciem,
  • podłóż pod głowę coś miękkiego, by chronić przed urazem,
  • usuń z otoczenia rzeczy, o które mogłoby się uderzyć,
  • nie pozostawiaj dziecka samego,
  • nie podawaj żadnych środków ani płynów doustnie,
  • nie wkładaj niczego do ust dziecka,
  • ewentualnie wyjmij z buzi dziecka smoczek,
  • podaj lek przeciwgorączkowy w czopku,
  • podaj lek przeciwdrgawkowy w czopku, jeśli wcześniej przepisał go lekarz,
  • czekaj i obserwuj, drgawki na ogół ustępują samoistnie po kilku minutach,
  • wezwij pogotowie, jeśli drgawki nie mijają po 5 minutach, dziecko ma trudności z oddychaniem, robi się sine (drgawki w ogóle są wskazaniem do wezwania karetki), 
  • po napadzie, podaj lek przeciwgorączkowy w czopku,
  • zgłoś się do lekarza, jeśli drgawki gorączkowe wystąpiły pierwszy raz.

Jeśli napady już kiedyś wystąpiły u dziecka i lekarz przepisał przeciwdrgawkowy lek w czopku, to należy go podać w trakcie napadu. Warto poprosić o taki środek lekarza, jeśli w przeszłości występowały drgawki. W razie potrzeby można podać lek samodzielnie.

Gdy konieczne jest wezwanie karetki, lekarz poda choremu leki przeciwdrgawkowe i zdecyduje, czy potrzebny jest pobyt w szpitalu. Choć w większości przypadków drgawki mijają, u dzieci, które je miały, wykonuje się badanie mózgu (EEG).

Drgawki gorączkowe po pierwszym epizodzie mogą się powtórzyć w przyszłości, podczas kolejnej infekcji. Nie musi jednak tak być. W profilaktyce ważne są: jak najwcześniejsze zbijanie gorączki lekami przeciwgorączkowymi, unikanie przegrzewania, chłodzenie ciała przy gorączce w celu obniżenia temperatury, unikanie kontaktu z osobami chorymi oraz szczepienia ochronne. 

Więcej na podobny temat:
Gorączka u dziecka – jak zbić wysoką temperaturę, przyczyny gorączki, domowe leczenie
Gorączka u dziecka w upały - kiedy to przegrzanie, a kiedy udar
Gorączka u dziecka i dorosłego – co może oznaczać? [VIDEO]
Jak zbić gorączkę u dziecka: 5 sposobów na obniżenie temperatury
Ostre zapalenie oskrzeli u dziecka – objawy i leczenie
Zapalenie płuc u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie, powikłania

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA