Jak wyciągnąć kleszcza? Jedyna bezpieczna metoda

jak wyciągnąć kleszcza fot. Adobe Stock, malykalexa777
Jeśli dojdzie do wbicia się kleszcza w skórę, powinniśmy go jak najszybciej i najbezpieczniej usunąć. Gdy tego nie zrobimy, wzrasta ryzyko, że kleszcz przekaże nam drobnoustroje wywołujące boreliozę lub inną chorobę. Do wyciągnięcia kleszcza można użyć pęsety lub innych narzędzi do tego przeznaczonych. Wokół sposobów usuwania tych pajęczaków krąży wiele mitów. Sprawdź, jak wyjąć kleszcza bezpiecznie.
Marta Słupska / 30.08.2023 12:07
jak wyciągnąć kleszcza fot. Adobe Stock, malykalexa777

Kleszcze to niewielkie pajęczaki, które wbijają się w skórę i ssą krew osoby, na której pasożytują. Ugryzienie kleszcza może powodować choroby, m.in boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu, dlatego wbitego kleszcza trzeba szybko i bezpiecznie usunąć. Podpowiadamy, jak wyciągnąć kleszcza.

Spis treści:

  1. Jak wyciągnąć kleszcza?
  2. Czym można wyjąć kleszcza?
  3. Jak nie wolno usuwać kleszczy?
  4. Dlaczego trzeba szybko wyciągnąć kleszcza?
  5. Co zrobić, jeśli nie udało się usunąć całego kleszcza?
  6. Środki odstraszające kleszcze

Jak wyciągnąć kleszcza?

Co zrobić, gdy znajdziesz u siebie kleszcza? Nie panikuj. Przyjrzyj mu się dokładnie (najlepiej przez powiększające szkło). Jeżeli wgryzł się w skórę na tyle głęboko, że w ogóle nie widzisz jego główki, idź do lekarza. Jeśli kleszcz tkwi dość płytko, możesz usunąć go samodzielnie. 

Oto najlepszy sposób wyciągnięcia kleszcza krok po kroku:

  1. Użyj pęsety i trzymając ją równolegle do skóry, chwyć kleszcza jak najbliżej swojego ciała – tak, by ująć główkę intruza, ale nie ściskać jego odwłoku.
  2. Pociągnij lekko, obracając kleszcza zdecydowanie do góry. Nie wykręcaj go! Kleszcz nie jest zakończony gwintem, więc nie ma sensu nim obracać (można urwać główkę).
  3. Miejsce po ukąszeniu trzeba zdezynfekować (np. spirytusem salicylowym).
  4. Dokładnie obejrzyj miejsce wkłucia. W rance nie powinny zostać żadne fragmenty główki. Jeżeli są, ale płytko, wyjmij je np. za pomocą zdezynfekowanej igły. Jeśli coś utkwiło głębiej, idź do lekarza, by dokładnie oczyścił ranę. 

Miejsce po ukąszeniu obserwuj przez kolejny miesiąc. Gdyby pojawiła się różowa otoczka, skonsultuj się z lekarzem, bo objaw taki świadczy o zainfekowaniu boreliozą.

jak usunąć kleszcza
fot. Paulina Ciok

Po powrocie z pikniku czy wycieczki do lasu dokładnie obejrzyj całe ciało. Nawet jeśli użyłeś środków odstraszających owady, mógł się jednak przyczepić do ciebie kleszcz. Kleszcz potrafi się wkłuć w każdym miejscu, ale jego ulubione to: owłosiona skóra głowy, zgięcia kolan i łokci oraz okolice pachwin.

Jak wyciągnąć kleszcza? Czym usuwać?

Przyrządy, których można użyć do wyciągania kleszcza ze skóry, to przede wszystkim dostępna w każdym domu pęseta, a także gadżety, które można kupić w aptece:

  • lasso do usuwania kleszczy,
  • kleszczołapki (wielokrotnego użytku, pomagają usunąć kleszcze z ciała ludzi i zwierząt),
  • pompka ssąca (pozwalają dosłownie wyssać intruza z ciała),
  • specjalne karty (wystarczy wsunąć tułów kleszcza we wcięcie karty i pociągnąć).

Zalecane są zwłaszcza wąskie szczypczyki, którymi kleszcza trzeba uchwycić jak najbliżej skóry. 

Jak nie usuwać kleszczy? Główne błędy

Przede wszystkim, jeśli pajęczak tkwi w skórze, musimy skupić się na tym, by wyciągnąć go w całości, czyli bez rozrywania. W innym przypadku istnieje ryzyko, że kleszcz wstrzyknie nam szkodliwe drobnoustroje i zarazi groźną chorobą (poprzez zwymiotowanie).

Warto wiedzieć więc, że kleszcza nie można:

  • niczym smarować (tłuszczem, benzyną, lakierem do paznokci etc.),
  • podpalać,
  • rozgniatać,
  • wykręcać,
  • wydłubywać igłą,
  • ściskać kleszczykami do paznokci.

Przeczytaj też: Rumień po kleszczu — jak wygląda?

Dlaczego trzeba usunąć kleszcza jak najszybciej?

Kleszcze powinny być usuwane ze skóry jak najszybciej, ponieważ mogą przenosić bakterie Borrelia wywołujące boreliozę, oraz inne patogeny powodujące groźne choroby, np. kleszczowe zapalenie mózgu. Szacuje się, że w większości przypadków kleszcz musi utrzymywać się w skórze od 36 do 48 godzin, aby bakterie Borrelia trafiły do krwiobiegu. Usunięcie kleszcza w ciągu 24 godzin znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania na boreliozę. Dlatego właśnie nie wolno zwlekać z usuwaniem pasożyta.

Co zrobić, jeśli nie udało się usunąć całego kleszcza?

Nawet gdy zabieg usuwania kleszcza został przeprowadzony prawidłowo, zdarza się, że w skórze pozostaje głowa pajęczaka. W takiej sytuacji tylko zdezynfekuj miejsce wkłucia. Poza tym nic nie rób. Pozostawienie główki pajęczaka nie wiąże się z ryzykiem zakażenia. Nie ma potrzeby, żeby podrażniać skórę próbami usunięcia pozostałości, co często nie daje efektów. W ten sposób można tylko sprawić, że patogeny wcześniej pozostawione przez pajęczaka trafią do organizmu. 

Środki odstraszające kleszcze

Oczywiście lepiej jest zapobiegać, niż martwić się później o to, czy kleszcz, który nas ukąsił, był zakażony. Jak uniknąć ukąszenia tego pajęczaka? Na kleszcze najlepiej sprawdzą się spray'e na kleszcze (oraz komary i meszki), a także permetryna. Możesz też użyć olejków eterycznych (np. czosnkowego, lawendowego, tymiankowego, cytronelowego). Kiedy udajesz się w miejsca występowania kleszczy (łąki, las), pamiętaj o zasłanianiu skóry (wysokie buty, długie spodnie). Trzymaj się szlaków. Wokół domu regularnie przycinaj trawnik, ponieważ kleszcze lubią gęste trawy i zarośla. 

Przeczytaj więcej: sposoby odstraszające kleszcze.

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 20.05.2016.

Czytaj także:
Rodzaje kleszczy - które są najgroźniejsze?
Obalamy mity: Bez rumienia nie ma boreliozy?
Borelioza po latach od ukąszenia kleszcza. Jakie objawy świadczą o późnej chorobie?
Co przyciąga kleszcze? Nie tylko zapachy, ale też niedobory pewnych składników w organizmie, a nawet grupa krwi
Kleszcz a grupa krwi. Jaka krew najbardziej przyciąga kleszcze?

Anna Plucik-Mrożek
lek.
Anna Plucik-Mrożek
internista i specjalista chorób wewnętrznych

Internista i specjalista chorób wewnętrznych w Medicover Polska. Specjalizuje się w kwalifikacji pacjentów do wysiłku fizycznego i ocenie jego wpływu na zapobieganie chorobom przewlekłym. Współautorka projektu Exercise is Medicine i Fitnessu Medycznego w Polsce oraz programów aktywności fizycznej dla osób z chorobami przewlekłymi.

 

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA